Ez da izenik agertzen, inon
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Josefa Agirre Etxeberria frankismo garaian neskame aritu zen emakumeetako bat izan zen. Hamalau urterekin deserriratu ondoren, bizitza osoan zehar bizilekuz aldatzera derrigortuta egon zen, bereak ez ziren beharrek gidatuta. Ez da harritzekoa, beraz, sistema patriarkal eta kapitalistak Josefaren ibilbidea ikusezin egin digula orain arte. Baina nola aitortu arrastorik utzi ez duen bizitza bat? Alaitz Melgar Agirre, haren biloba, aldendu egin da historiografia hegemonikotik amamaren biografia erdigunera ekarri eta jasandako zapalkuntzez hausnartzeko Josefa, neskame liburuan.
“Ez da izenik agertzen, inon”, diosku autoreak. Dokumentu ofizialetan agertzen ez den bizitza hori berreraikitzeko, idazleak ikerketa zientifikotik harago joan behar izan du. Tene Mujika bekaren laguntza jaso zuen horretarako. Elkar argitaletxearen eta Debako udalaren kolaborazioa da beka eta, besteak beste, Iñigo Lopez Simon, Kattalin Miner eta Jon Alonsok jaso dute lehenago. Melgar hamaseigarren irabazlea izan zen 2023an. Bekaren helburua historia hurbila ez-fikziozko proiektuen bitartez jorratzea izanik, “espekulazio erreinuan” murgildu da Melgar, eta testigantzak eta intuizioa erabilita berreraiki du bizitza ikusezin oso bat. Ahozko historiara jo du eta aukera-baldintzak eta aukera-eremuak aztertu ditu gainazalean agertu ere egiten ez dena aurkitzeko.
Josefaren bizitza berreskuratu bitartean, askotariko baldintzek eta zeharkako zapalkuntzek osasun mentalean daukaten eraginaz ere gogoetatzera garamatza testu esperimentatzaile honek. Izan ere, osasun mentala ez da inoiz kontu isolatua. Idazlearen hitzetan, Josefa “kaiola batean sartu zuten betiko”, baina ahazturaren kaiola hori apurtzen saiatu da orain. Jarrai dezagun, beraz, oroimen ariketak egiten, ezkutatuta dagoena argitzen, isilarazia izan denari ahotsa ematen, eta historiaren bertsio osoago bat sortzen. Liburu hau babesgunea da bide hori ibili nahi dugunontzat, bestetasuna erdigunera ekarri nahi dugunontzat.
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024
Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025
Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024
Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024