Emariari idatzitakoak


2024ko otsailaren 29an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

JAUSIZ
Alain Mendizabal Diaz
1545 argitaletxea, 2023

---------------------------------------------------

Itxuraz tente eusteari utzi eta behea jotzea zail egiten zaigu, grabitate indarrak zein soinean daramagunaren zamak lurrera erakarri arren. Hondoarekin topatzea, ordea, denbora kontua ei da. Zaurgarri denaren aitortzaren emaitzatzat aurkeztu ditu Alain Mendizabal Diazek (Oiartzun, 1997) Jausiz (1545 Argitaletxea, 2023) liburuan bildutako poemak. Orain arte hainbat musika proiektutan aritua da, eta ibilbide horretan beti izan du hitza bidaide. Hauxe da, ordea, argitaratu duen lehen poema bilduma, betazal ertzetatik abiatu eta itsasoraino garamatzana.

Atal ezberdinetan banatutako hemeretzi poema eta epilogo den Bitakora bat biltzeaz gain, herrikide dituen Amaia Belaunzaran Sanz, Ekhine Irazusta Arozena eta Karen Muñoz Etxebeste artisten hainbat ilustraziok ere osatzen dute artefaktua. Oro har, gorputzari, lurrari eta urari loturiko iruditegia gailentzen da orriotan, baita, nolabait esatearren, bere buruari begiratuta harago joan nahian den ni poetikoa ere: izan ispilu aurrean dena edo parekoei erreparatzen diena. Bide horretan ugariak dira poemek dakarzkiguten gaiak, baina bereziki aipagarri dira erorketa edo negarra bera hizpide dutenak eta, horrenbestez, nolabaiteko mina darienak. Halaber, atentzioa ematen dute ni poetikoa izatez pertsona ez den bigarren pertsona bati zuzentzen zaion poemek. Emari olerkia, besteak beste, horren eta arestian aipatutako zaurgarritasunaren aitortzaren adibide dela esan genezake: “Beldur naiz zure ondorioez, / soinean dakartzazun olatu harroez”, diotse malkoei.

Halere, gaineratzekoa da hitzok ez direla erorketaren kontaketa soil. Nabigazioaren nondik norakoak biltzen dituen Bitakora ataleko mareen dogmak eta aingurak baliatuta, liburua biltzen eta biribiltzen duen zentzua aitortzen baita: hots, jopuntuan maskulinitatearen azterketa jartzen dela ere esan genezake, baita honekiko disekzio zorrotza egiten dela ere. Gauzak horrela, aurretiaz marraztutako bideei jarraitzeari utzi eta bestetzuk probatzeko gonbita da oiartzuarrarena: “Koordenadarik gabeko norabidea hartu dugu, / itsasoa atzean utziz / ibai berrien bila”. Mapa zaharrak baztertu eta bide berriak marratzeko gonbita, alegia.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Arlote alprojak edo langabe arruntak?

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025

------------------------------------------------------------

George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]


Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


Libra zaitez beti azal zurien eraginetik

Txori Gorri. Andre siux baten  idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022

-------------------------------------------------------------

Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]


Desberdinak gara

TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025

--------------------------------------------------------------------

Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]


Utopia akuilu

Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025

-----------------------------------------------------------

Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]


Hezurrak eta muina

hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025

-------------------------------------------------------
 
Ildaska gorridun larrua, kimu sortu berria edo muin kolore biziduna. Liburuak dakarkigunaren aieru da azala, sortzeaz mintzo baita Ane Labaka Mayozen... [+]

Puntadaz puntada aldatzen

Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025

-----------------------------------------------------------

Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]


Gure iragan femenino eta feministaz

Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024

----------------------------------------------------------------

Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]


Herriaren bihotza zabaltzeko giltza

Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]


'Guardasol gorria'
Kamikaze arduratsua

Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024

--------------------------------------------------------
 
Hau gerra bat da eta lubakiak behar ditugu. Izan ere, Bilboko Guka kolektiboak hurrengoak erakutsi dizkigu, besteak beste: Arriagako ekitaldien artean, %20 baino ez... [+]

Lore bat izan zen

Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025

--------------------------------------------------------
Liburu honetara hurbiltzen dena harrituta gera daiteke, liburu... [+]

Matxinadara!

Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024

--------------------------------------------------------------------
 

Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]


Humanismotranshumanismo...

Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024

-----------------------------------------------------------

Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]


Mona Lisaren lapurreta

Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024

---------------------------------------------------------

1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]


Etxea. Aitarena, amarena, ahizparena. Nirea

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024

-----------------------------------------------------

Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]


Eguneraketa berriak daude