Glaziarren omenezko hiletak
Larrialdi klimatikoaz ohartarazten gaituztenean entzungor egiten dugu maiz, munduaren parte honetan bizitze hutsagatik ondoriorik sufrituko ez bagenu bezala. Errealitatea ordea, burugogorra da.
Alpe D’Huez estazioak hartzen duen Sarenne-ko glaziar "hil berriari" azken agurra eman diote frantziar Alpeetan, hileta sinboliko batekin, duela lau urte Islandiako Okjökull eta Suitzako Pizol glaziarren omenez egin zuten moduan. Frantziako Estatuan, Sarennekoa da gisa honetako omenaldia jaso duen lehenbiziko glaziarra. Ez da azkena izango, zientzialariek ohartarazi dutenez. 3.000 metroko garaieran kokatua, ehun urte pasatxotan haren zabalera 124 hektareatik ia hutsera pasa da. "Azken urteetan abiadura askoz ere biziagoan urtu da", nabarmendu dute glaziologoek.
Bestetik, Iratiko eski estazioan, iraupen eskia egiteko aukerarik ez da izango datorren denboraldian, klima aldaketa dela-eta. Txaleten zuzendari Josy Arrossagaray-ren hitzetan, "eguraldia aldatzen ari da han goian", eta haize ufadek eta tenperatura aldaketek zaildu egiten dute elurrarekin lan egitea. Iraupen eskia egiteko pistak itxiko dituzte, ez ordea erraketekin ibiltzekoak. Eta, Pirinioetan ere bai, Ordesako Parke Naionalean, Monte Perdidoko glaziarra bitan zatitu dela irakurri dugu egunotan.
Gisa honetako albisteek, ziurrenik, zientzialariek emandako datuek baino gogorrago astintzen dituzte kontzientziak, zenbakiak gero eta ozenago mintzo diren arren egoeraren larritasunaz. Esaterako, Klima Aldaketaren Pirinioetako Behatokiaren (OPCC) arabera, elur artifizialik gabe mendilerroko estazioen %63k itxi egin beharko luke hemendik urte batzuetara, eta hura baliatuta ere, hirutik baten patua desagertzea da.
Okjökull glaziarra zegoen lekuan plaka bat jarri zuten 2019an, etorkizuneko biztanleei zuzendutako mezuarekin: “Datozen 200 urteetan gure glaziar guztiek patu bera izan dezakete. Plaka honek erakusten du badakigula zer gertatzen ari den, eta zer egin beharko genukeen. Soilik zuk dakizu zegokiguna egin genuen ala ez”. IGS elkarteak egindako ikerketa baten arabera, 2100 urtera bitartean Alpeetako glaziarren %90 desagertuko da. “Aurreikuspen beldurgarrion aurrean, badira ekosistema babesteko ahalegina egin nahi dutenak, baina baita elur-jardueretan inbertitu nahi dutenak ere, saihestezina dena atzeratu nahi dutenak elur artifizialeko kanoi eta azpiegitura iragankorrak baliatuta”, idatzi du Laurie Deboyek La Relève et La Peste gunean.
Datozen urteetan planeta sobera berotzea nahi ez badugu, CO2 emisioak murriztea ezinbestekoa dela gogorarazi digute Londresko Imperial College unibertsitateko zientzialariek. Alferrik gabiltza entzungor egiten.
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]