Hizkuntza eskakizunekin “malgu” jokatuko du Jaurlaritzak “tokian tokiko errealitatearen arabera”
Hori azaldu du Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikako sailburuorde Miren Dobaranek Gasteizko Legebiltzarrean, administrazio publikoko hizkuntza eskakizunak arautuko dituen lege dekretuarengatik galdetuta. Gaineratu du litekeena dela 2023 hasierarako aurreikusita zegoen dekretua ez onartzea indarrean dagoen legegintzaldian.
Eusko Legebiltzarreko Kultura, Euskara eta Kirol Batzordean eman ditu azalpenak asteazkenean Dobaranek, EH Bilduk eskatuta. EH Bilduko Rebeka Uberak azaldu du sailak ez diela eman informaziorik ematen ari oro har lege dekretuaren edukiaren inguruan eta zehazki bere taldeak egindako ekarpenei buruz, ezta dekretua onartzeko epeei dagokionez ere. “Aukera” aprobetxatzera deitu du Uberak Jaurlaritza, “erasoen” aurrean “bi hizkuntza ofizialak maila bereko trataera izateko” eta “herritar eta langile guztien eskubideak bermatzeko”. Gogoratu du funtzionario izateko baldintza jakin batzuk betetzea ezinbestekoa dela.
Bi ideia nagusi helarazi ditu Dobaranek; hizkuntz eskaerak “malgutuko” ditu Jaurlaritzak, eta litekeena da lege dekretua ez onartzea legegintzaldi honetan.
“Malgutasuna” eta “asimetria”
Edukiaren inguruan, Dobaranek aurreratu du dekretuaren zenbait irizpide nagusi. Helburu nagusia "herritarren hizkuntz eskubideak errespetatzea" dela ziurtatu du. Jarraian azpimarratu du egoera soziolinguistikoak oso ezberdinak direla, eta "malgutasuna" eta "progresibotasuna" aldarrikatu ditu, iragan urteetan emaitza oso onak eman dituztela baieztatuta. Azaldu duenez, lege dekretu berrian eskaera “tokian tokiko errealitate bakoitzera” egokituko da, eta langileekin “malgu” jokatuko da. Dekretuaren osatzean legelariek pisu handia izaten ari direla azaldu du ere. Dobaranen irudiko, ezagutzan lorpen handiak egin direnez “erabilerarako jauzia” egin behar da, baina jauzi hori “bidezkoa eta arrazoizkoa” izan behar du, langile publikoek “egun duten errealitatetik” abiatuta. Lehentasuna jendaurreko lanpostuei emango zaiela adierazi du, eta “asimetria” aldarrikatu: esaterako, lanpostu batzuetan euskaraz hitz egitea beharrezkoa izan daiteke, baina ez euskaraz idazteko gai izatea. Nola erabaki asimetria horren aplikazioa? “Logikaz”.
Noizko dekretu berria?
Dekretua onartzeko datari dagokionez, Dobaranek azaldu du “luze” joko duela eta ez dela onartu behar “ezinbestean legegintzaldi honetan”. Administrazio publikoko hainbat eragile eta eremu –Ertzaintza, Osakidetza, hezkuntza...– ekarpenak egiten ari direla eta prozesua “bigarren entzuketa fasean” dagoela ziurtatu du. 2022ko apirilean 2023 hasierarako agindu zuen dekretua Bingen Zupiria Jaurlaritzaren bozeramaileak.
Euskal Herrian Euskarazek apirilaren 22tik 28ra egingo du lehen aldiz Harrotze Astea. EHEk bost ekintza nazional prestatu ditu, eta hortik aurrera, herriz herri hainbat dinamika antolatuko dituzte euskaltzaleek. Sugoi Etxarri EHEko kidea elkarrizketatu dugu. Haren ustez,... [+]
Hizkuntza eskubideen urraketekin lotutako 909 kexa jaso zituen Behatokiak 2023. urtean. Horien %75 baino gehiago administrazioari loturiko zerbitzuei buruzkoak dira: “Herritarrek salatzen dute urtero horma berdinaren aurka borrokatzen jarraitzen dutela”.
Korrikak lehen asteburua Nafarroan egin du, eta argi ikusi dugu ez dagoela Nafarroa bat, ez eta hiru ere, baizik eta hainbat. Herriz herri egoera soziolinguistikoa eta euskaltzaletasuna erabat aldatzen dira, eta Korrika ere izan da horren lekuko.
Euskal Herriko 16 ikasle Parisen dira astearte honetan, euskaraz ikasteko eskubidea aldarrikatu eta horretarako neurriak har ditzatela eskatu diete diputatuei, Frantziako Legebiltzarrean. “Urduri gaude, baina badakigu zer erran nahi dugun”, adierazi diote goizean... [+]
Taldea ezagutarazteko eta proiektua finantzatzeko antolatu dute egun osorako egitaraua.