Hotzaren edertasuna
Elurrez betetako liburua eguzkiak epeldutako egunetan heldu zaigu esku artera, paradoxikoki edo. Neguak izango du oraindik zeresanik aurten, ordea, eta akaso izango ditugu bisuts, gesal eta elurtzak berriro: horiez eta gehiagoz betetako liburua dugu Castillo Suarezek (Altsasu, 1976) plazaratu berri duen Alaska (Elkar, 2023) poema-bilduma. Bere jaioterriko errepide bazterrean zen baina aspaldi abandonatuta dagoen hotelaren izena eman dio Suarezek bildumari, eta 54 olerkiz gain, sarrera narratibo bat ere jaso du bertan.
Abandonua, galera eta doluaren gaiak dira nagusi orriotan, baita horiei lotzen zaizkien memoria, oroimina eta ahanztura ere. Gaiok, jakina denez, ez dira berri altsasuarraren idazketan. 2019an argitaratu zuen Irautera (Elkar, 2019) lanak ere bide horiexek arakatzen ditu besteak beste, eta nabariak dira bi bildumen arteko zubiak: Irauterak badu elurrik, eta bada landarerik Alaskan. Dagoeneko onduta zituenak berreskuratu zein berriak sortuta, irudi poetiko indartsuak darabiltza Suarezek lerrootan: pasabidean pilatutako puskak, itsaso bulartuak, apalategietako hutsa eta betetako kutxak, eraiste zorian fatxada irmo mantentzen duten etxeak, azal zatiak, orbainak eta zauriak, habi eta igerileku abandonatuak, animalia basa eriak…
Ni poetikoa ere minak hartuta azaltzen zaigu maiz, gotorleku duen baina guztiz eroso ez zaion giro edo paisaia sinboliko hotzaren parte den gorputz bilakatuta: “Batzuetan elurra hondartzaraino iristen da, / elurra elurraren gainean, / eta zuritasuna irensten hasten naiz / nire izena hondarretan aurkitzeko: / hemen da elur-minez bizi den emakumea, / isiltasunaren begiztatzailea, / bere buruaren arerioa”.
Baina ez da oro min edo etsipen, inoiz ez omen baita berandu hutsetik hasteko, eta min ematen digunak alda gaitzakeelako. Doluaren aroak poema horren adierazle dugu, eta idazketak edo, oro har, literaturak auziotan duen lekuaz poetak egiten duen hausnarketaren isla ere bada liburua bera. Hondamendiaren ederraren erakusgarri baitira olerkiok, aurrera edo irautera ekiteko akuilu.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]