Tonu grisak
Ez da oso ezaguna Madama Butterfly operan kontatzen den istorioa Euskal Herriarekin erabat maiteminduta zegoen Pierre Loti idazlearen obra batean oinarrituta dagoela. Madame Chrysanthème da obra hori. Antzeko argumentua du, nahiz eta Lotiren originalak amaiera zoriontsua duen eta, aldiz, Pucciniren kasuan istorioak bira guztiz tragikoa ematen duen.
Ez da oso ezaguna, halaber, publikoaren lan gogokoenetako bat izan arren, haren estreinaldia ez zela oso zorionekoa izan. 1904ko otsailaren 17ko eszenaratzea, Teatro alla Scala antzokian, porrota izan zen. Horrek Puccini obra kentzera behartu zuen, eta hainbat berrikuspen egin behar izan zizkion. 1906ko abenduaren 28an Parisen estreinatutakoa behin betikotzat jo daiteke.
Bestalde, bide traketsa izan zuen lan honen burutzeak. Madama Butterflyren konposizioak iraun zuen hiru urteetan gorabeherak izan ziren. 1903ko otsailaren 25ean maisuaren jabetzakoa zen Italiako lehen automobiletako batekin izandako auto-istripuagatik izan ez balitz, denbora gutxiago beharko zukeen. Ez zuten lagundu bere emaztea Elvirarekin izandako arazoek, ezta Giuseppe Giacosa eta Luigi Illica libretistekin eta Giulio Ricordi editorearekin izandako desadostasunek ere. Hala eta guztiz ere, obra hau mugarria da XX. mendeko opera-errepertorioan.
OLBEk Euskalduna jauregian eskainitako bertsioa sinplea izan zen, hitzaren zentzurik onenean, konplikazio eszenikorik gabea. Eta garrantzitsuenari dagokionez, ahotsa alegia, esan genezake obra zuzen konpondu zela, baina ez zen distirarik izan.
Sergio Escobar tenoreak ez zuen ziurrenik bere egunik onena izan, edo agian Pinkertonen papera ez da bere instrumentuarekin ondoen egokitzen dena. Baina, egia esan, ez zuen publikoa konbentzitu. Litekeena da, halaber, orkestraren gehiegizko bolumenak abeslaria ahotsa forzatzera behartzea, eta, horren ondorioz, tenoreak ohi baino emisio latzagoa egitea. Maria Agresta soprano italiarrari dagokionez, bere ahots indartsu eta bolumenezkoa erakusteko aukera izan zuen eta edertasun handiko uneak izan zituen, Un bel di vedremo bigarren ekitaldiko aria kasu. Hala eta guztiz ere, orkestra-batutaren fintasun faltak edo antzezpenaren tonu gris samarrak, agian, eragina izan zuten, eta Agrestak ez zuen lortu espero zen distira.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Durangoko Hitz liburu-dendan otu zitzaidan Saturraran operak merezi zuela kritika. Jose Julian Bakedanoren arrapostua batetik, liburu-dendako Gaizka Olabarriren berben ilusioa, horrenbeste urtean Hitz liburu-dendako ardura eraman izan duen Nekane Bereziartuak opera hori ikusteko... [+]
Orgia
Pier Paolo Pasoliniren obran oinarritutako ganbera-opera.
Musika: Héctor Parra.
Libretoa: Calixto Bieito. Ensemble Intercontemporain.
Zuzendaria: Pierre Bleuse. Eszenografia: Calixto Bieito. Bakarlariak: Ausrine Stundyte (sopranoa), Leigh Melrose (baritonoa),... [+]
Txoriek negar egiten dute. Ez guk bezala, nonahi, noiznahi, mainontzi, edota besterik gabe barruari eutsi ezinik… Ez zait berehalakoan ahaztuko behin Beran gertatua: urtero Ertz musika jaialdi sonatua egiten zen bertan eta tarteka paisaiarekin zerikusia zuen ekitaldiren... [+]
OLBE-k antolatutako Donizettiren Anna Bolena opera. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Jordi Bernacer. Bilboko Opera Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Bakarlariak: Joyce El-Khoury (sopranoa), Silvia Tro Santafé (mezzoa), Marko Mimica (baxua), Celso Albelo... [+]
OLBE-k antolatutako Belliniren I Puritani opera. Euskadiko Orkestra. Zuzendaria: Giacomo Sagripanti. Bilboko Opera Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Eszena zuzendaria: Emilio Sagi. Eszenografia: Daniel Bianco. Bakarlariak: Jessica Pratt (sopranoa), Xabier Anduaga... [+]
OLBE-k antolatutako Verdiri eskainitako errezitaldia
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Daniel Oren. Bilbao Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Bakarlariak: Angela Meade (sopranoa), Daniela Barcellona (mezzoa), Sergio Escobar (tenorea), Giovanni Meoni... [+]
Nekatu gabe mila aldiz goza daitekeen obra horietako bat da Rigoletto. Verdiren opera gailenetakoa da, pasarte oso ezagunak eta edertasun handikoak eta ikusleak erakartzen dituen argumentua dituena. Bere alaba ustezko madarikazio batetik etsi-etsian babesten saiatzen den... [+]
OLBEk azken urteotan egin duen proiekturik interesgarrienetako bat Tutto Verdi izenekoa izan da. Verdi musikagilearen opera guztiak antzeztu dira ziklo honetan, salbuespenik gabe. Eta opera horietako azkena da orain aipatuko duguna: Alzira.
Arrazoi askorengatik merezi zuen... [+]
Irratian operaz jarduten duenean aditu, eta operara joateko gogoa eragiten du. Kartsu mintzo baita mikrofonoaren aurrean. Operaz. Horixe du pasio, barru-barruraino sartua du pozoia, eta ez dago beneno hori aterako dion sendagile ez belagilerik.
Plazer izugarria da Euskalduna Jauregian emakumeen ariman sakontzen duten XX. mendeko bi lan hauez gozatu ahal izatea. Gutxitan izango dugu opera labur, bizi eta, argumentuari dagokionez, gogor hauek entzuteko aukera, benetan oso gutxitan programatzen direlako. Eta, egia esan,... [+]
Beti da plazera Mozarten opera batez gozatzea. Salzburgoko konposatzailearen errepertorio zabalean benetako harribitxiak daude, eta ez bakarrik musikaren ikuspegitik. Horixe da La clemenza di Tito obraren kasua, lan berezia baita, ikuspegi psikologikotik izaera introspektiboa... [+]
Operazaleok pozez itxaroten dugu OLBE-ren denboraldiaren hasiera. Eta aurten poza bikoitza izan dugu. Alde batetik, titulu eder-ederra, publikoaren kuttuna izan dugulako, eta, bestetik, interpretazio mundialak disfrutatu ditugulako. Behin baino gehiagotan entzun dugu Bilbon... [+]