Afektuen iraultzaren utopia

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Gai honi buruz martxoan hemen berean idatzi nuen artikuluan, disidentzia sentimentalak bikote harremanei zentralitate afektiboa kentzearekin hasi beharko lukeela esaten nuen. Nioenaren agerikotasunagatik beharbada, harritu egin ninduen jendeak bere burua interpelatuago sentitu ez izanak, baina hori izan zen irakurleek helarazi zizkidaten feedback batzuetatik atera nuen ondorioa: jendeak uste du bikote formatua idealizatzen duen ideologia erromantikoa gainditua dagoela, gure moduko jende aurrerakoi eta (post)modernoari bederen ez digula eragiten, eta jadanik ez direla garai bateko printzipio zaharkituak gure bizitza afektiboaren gidariak.

Pertzepzio hori okerra da, baina naturalizatua dugu afektuen hierarkia baten existentzia, hainbeste non ikusezin bilakatu zaizkigun bikote-instituzioak dituen pribilegio guziak. Honezkero emantzipatu garela? Ikus dezagun:
Zergatik ez ditugu bikote batekin baizik irudikatzen epe luzerako elkarbizitza, etxebizitza baten erosketa, ekonomia konpartituaren hautua, gurasotasuna, edota haurren heziketa bezalako proiektuak?

Zergatik iruditzen zaigu normala lantokian baimen-egunik ez izatea lagun bat zaintzeko, baina eduki ahal izatea, adibidez, sekula ikusten ez duzun koinatu baten zaintzarako, formalizatutako bikote baten orbita afektiboko satelite izate hutsagatik, gainera?

Zergatik neurtzen ditugu hainbeste maite zaitut hitzen bidezko maitasun aitorpenak, kontuz ibili behar bagenu bezala, pertsona egokiari esaten ote diogun? Ez ote da badakigula hitzok benetako maitasuna adieraztearen funtzioa dutela, eta Disney maitasun idilikoak monopolizatutako forma zehatz eta estua suposatzen diogula geuk ere amodio benetakoari?     
Bikotea maitasunaren forma gorena ez bada, eta gainerako loturak horren osagarri edo kontsolamenduko sari huts ez badira, nola esplikatu dezakegu “lagunak baino ez gara” esaldia izatea, norbaitekin harreman afektibo-sexualik ez dagoela adierazi nahi dugunean erabiltzen dugun formula?  

Eta abar, eta abar.

"Hegemonikoak diren gainerako instituzioei bezala, bikote-eredu erromantikoari ere bilatu nahi izan zaizkio alternatibak, baina ez beti norabide egokian"

Hegemonikoak diren gainerako instituzioei bezala, bikote-eredu erromantikoari ere bilatu nahi izan zaizkio alternatibak, baina ez beti norabide egokian. Egun, adibidez, bikotea ulertzeko modu hertsi eta karratuegiak sortzen duen dependentziatik ihesi, merkatu kapitalista baten logikan baizik sinetsi ez daitekeen independentzia pertsonal erabatekora egin dugu jauzi, non hainbeste babestu eta zaindu dugun gure indibidualtasuna eta askatasuna, ezinezko bilakatu zaigun, de facto, beste pertsona batzuekin modu afektiboki esanguratsuan erlazionatzeko aukera bera.

Interesgarriagoak diren polimaitasuna bezalako alternatibek sarea bikotetik haratago ulertu eta zabaldu beharra kontsideratzen dute afektuetan egin beharreko iraultzaren lehen baldintza. Baina kontuz proposamenok koordenada neoliberaletan irakurtzearekin, pertsonekiko harremanak ezin direlako inoiz kontsumismo areagotuaren zentzuan ulertu. Bederen, pertsonen erabilera interesatua, maitasunaren banalizazio edo afektuen deshumanizazioaren prezio garestia ordaindu nahi ez badugu, edo eragotzi nahi baldin badugu bakardadea eta inanizio afektiboaren hotza, izan dadila ohiko formatu afektiboetatik kanpo maitatzea erabaki dugunon halabehar tristea.

Maitasun konbentzionalari benetako alternatiba sare komunitarioagoak sortzea da, non etiketetatik urrun, kuttun guziei aitortu eta erakutsiko diegun guretzat duten balioa eta berezitasuna, adiskidetasuna ezarriz harreman guzien ardatz, eta elkarrekiko konpromiso afektiboak eta harremanen etika zorrotzak bermaturik gure maitasunaren kalitate-labela.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Mendiko suteak eta basozaintza

Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


2025-09-01 | Behe Banda
Barra warroak
Makina

Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]


2025-08-30 | Patxi Aznar
Beste urrats oker bat

Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]


2025-08-29 | Egiari Zor
Elkarbizitza demokratikoak begirunea eta neurritasun instituzionala eskatzen ditu

Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]


2025-08-29 | Joan Mari Beloki
Trump bake bila?

Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]


Poligono eolikoak: oportunismo gutxiago eta plangintza demokratiko gehiago

Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]


Semaforo gorria

Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]


Udazken beroa Frantzian?

2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.

Horri gehitu behar... [+]


2025-08-28 | Jon Aleman Astitz
Supremazismo espainiarren “kontsentsu linguistikoa”

Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.

Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]


2025-08-28 | Iñaki Lasa Nuin
Gure jaiak

Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]


Polizia “talde zaurgarri”?

Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]


2025-08-27 | Patxi Azparren
Askapen prozesu heterokroniko, poliedriko eta “kuantikoa”

Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!

Prozesu heterokronikoa

Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]


Eguneraketa berriak daude