Xenofobia errukiorraren eta erasokorraren artean
Lagun aurrerakoien arteko afaria batean, deskuiduan, elkarrizketa geopolitikara bideratu zen. Gai jartzaileak etorkizuneko balizko txinatar hegemoniari beldur ziola esan eta iparramerikar inperialismoa txinatarra baino nahiago zuela adierazi zuen argudio kultural bat erabiliz: “Azkenean, AEBak guregandik gertuago daude, yankiek gure baloreekin eta bizitza estiloarekin zerikusia dute”. Inork ez zuen ezer esan, inork ez zuen sentitu adierazpen hori xenofoboa zenik eta inork ez zuen beharrezkoa ikusi eztabaida datuekin objektibatzea, inperialismo hobeagoaz edo txarragoaz hitz egin behar bazen. Afariko parte-hartzaileek ondo ulertu zuten markoa: gureak eta besteak. Logika horretan afera ez da zer den ona edo txarra, logika horretan kultura arrotzarekiko mesfidantza eta arbuioa dira nagusi.
Politika konparatuan etorkizuna aurreikusten saiatzen gara lehen aldiaz ikasiz, horrek ez du esan nahi huts egin ez daitekeenik, baina askotan balorazio politikoak egiteko garaian dauzkagun elementu bakarrak orain arteko gertakariak dira.
Azkeneko hamarkadei begiratzen badiegu, Txinak ez dio inori eraso egin, AEBek ordea, gerra eta eraso militarren zerrenda amaigabea dute, besteak beste, nazioarteko legedia hautsiz eta ez bakarrik arlo militarrean, baita ekonomikoan ere. Txinari, ordea, oso tatxa gutxi jarri dakioke nazioarteko politikan: legedia errespetatzen duen jokalari zuhurra eta kooperatiboa da.
"‘Besteak’ boteretzen direnean eta beraien adierazpen geopolitikoek subiranotasuna, indar ekonomikoa eta defentsarako gaitasuna erakusten dituztenean, xenofobo errukiorrak erasokor bihurtzen dira"
Beijingen aurka Txinako itsasoko uharteen gaineko soberania borrokak eta kutsadura aipatu ohi dira. Baina, alde batetik Txina ez da uharte gehien okupatu duen herrialdea eta lehian dauden bost herrialdeen artean uharteak harresitu zituen azkena da. Halere, gatazka honek ez du eragin esku-hartze militarrik eta bere arerioekin kooperazio ekonomikoa zabaltzen jarraitu du. Bestalde, une honetan energia berriztagarrien lehen produktore da Txina eta 2060an karbonoaren neutraltasuna lortzeko plan bat du martxan isurketen kantitatea naturalki xurgatu daitekeen tamainakoa izan dadin.
Halere, xenofobia itsua da datu enpirikoen aurrean. Mendebaldeko hedabideak begiratzea baino ez dago: zenbat kritika eta barre egin dituzte hainbat herrialdetako COVID-19aren aurkako neurri, sendagai eta txertoen inguruan! Zenbat egia erdi eta berri faltsu estigmatizazio kulturala elikatzeko! Eta nondik eta pandemiak munduko hildako kopuru handiena utzi duen partetik.
Errealitatea da Mendebaldeko pentsamendu nagusia, liberala eta berriki kultur diskriminazioaren aurkakoa, xenofobiaren eraikuntza mozorrotua baino ez dela. Pentsamenduaren hegemonia neoliberalari esker indibidualizatu egin da xenofobiaren pertzepzioa; hau da, jarrera xenofoboak pertsona indibidualekin erakustea onartezina da, baina, aldiz, indibidualak kolektibora eskalatzen duenean xenofobia esplizitatzen eta haren kontrola lurruntzen hasten da.
Kultura desberdinen aurrean jarrera ez xenofoboak agertzea, betiere beste horiek gutxiengo zaurgarriak edota ahulak badira, beren tolerantzia-balioengatik moralki nagusi sentitzen diren xenofobo errukiorrak suspertzen ditu. Hala ere, beste kulturak horiek (besteak) boteretzen direnean eta beraien adierazpen geopolitikoek subiranotasuna, indar ekonomikoa eta defentsarako gaitasuna erakusten dituztenean, xenofobo errukiorrak erasokor bihurtzen dira, izaera xenofoboa duten estigmatizazio kultural guztiak paseatzera ateraz. Horregatik, Mendebaldeko hedabideak titular eta kalifikazio xenofoboen benetako makinak dira, besteak beste, Txina, Errusia, Iran eta Latinoamerikako edozein herrialde subiranistaz hitz egiten dutenean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.
2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]
Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]
Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]
Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia... [+]
Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]
Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]
Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]
Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Suaren presentzia naturan milioika urtetan izan da (gizakion agerpena baino askoz lehenagotik). Horregatik, ohikoa da landare askok suaren aurrean adaptazio ugari edukitzea. Gure inguruan arruntak diren arteek eta ametzek, adibidez. Baita txilar askok eta otea bezalako sastraka... [+]
Ikasturte berriarekin batera, EHU Palestina plataformako kideok berriro batzen hasi gara, ikasgela, ikerketa eta gainerako unibertsitate-jardueretan Palestinan Israel egiten ari den genozidioa eta horren konplizeak salatu eta baztertzeko. Abiatu ginenean oso bakarti sentitu... [+]