Hezkuntza sailburu berriaren etxeko lanak
Gobernu berria antolatzera doa Urkullu lehendakaria. Pentsatzekoa da sailburu aldaketak gertatuko direla. Tartean, hezkuntzakoa.
Nire ustean, Hezkuntza sailburu berriak lau gairi ezinbestean heldu beharko die, euskarari dagokionez.
Lehenengoa, ziurtatu irakaskuntzara oposizioen bitartez ailegatuko diren irakasleen euskara-maila. Eskolak euskaraz eta ahoz emango dituen irakasleak oposizioko ahozko atala euskaraz gainditu beharra dauka. Erakutsi beharra dauka euskaraz ondo egiten duela. Harrigarria gerta badaiteke ere, oposizioak oso-osorik gaztelaniaz egin daitezke oraindik ere.
"D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke"
Bigarrena, birpentsatu 2011z geroztik probaldian dagoen 3L eredua, eta berriro diseinatu: D ereduan baino ez da euskaraz ikasten, eta gure ikasleetako askok eskolakoa dute euren euskara ia bakarra. Lehenengo ikasturteetan euskara hutsean aritu; adinean aurrera egin ahala gaztelania eta ingelesa gehituz joan. Eleaniztasunak elebitasunaren ondoren behar baitu.
Hirugarrena: neurtu ebaluazio diagnostikoetan ahozko erabilera ere, eta hartu hura hobetzeko neurriak. Zelan daiteke ikasleen hizkuntza-ezagutza neurtzea, ahozko probarik egin barik? Euskararen ezagutza idatzia atzera egiten ari da, EDz ED. Ahozkoa are apalagoa da, seguru. Erabilerak arduratzen gaituen honetan, ahozko gaitasuna hobetu beharra dago. Besteak beste, curriculuma birplanteatuta eta gelako egunerokoa errotik aldatuta. D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke.
Laugarrena, orokortu Lanbide Heziketan euskaraz ikasteko aukera. Negargarria izan da azken sailburuen utzikeria arlo honetan. Hainbestekoa, ezen zalantza barik esan daiteke azken zortzi urteak urte galduak izan direla Lanbide Heziketako ikasle euskaldunentzat. Beste neurritxo bat ere, Lanbide Heziketan: ingelesa derrigorra duten legez, euskara ikasgaia ere eredu guztietan ikas dezatela. Gaur-gaurkoz, milaka dira batere euskararik irakasten ez zaien Lanbide Heziketako ikasleak.
Niri lau horiek otu zaizkit. Ziur nago irakurleetako bakoitzak beste hainbeste plantea ditzakeela burua larregi nekatu barik.
Ez ahaztu, baina, neurriok lau zein laurehun izan, badagoela aldez aurreko betekizun bat, ezinbestekoa: euskal hezkuntzaren ardatza euskara dela sinestea. Sinestea eta praktikatzea, zuzkiduran bezala legean ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]