Hezkuntza sailburu berriaren etxeko lanak
Gobernu berria antolatzera doa Urkullu lehendakaria. Pentsatzekoa da sailburu aldaketak gertatuko direla. Tartean, hezkuntzakoa.
Nire ustean, Hezkuntza sailburu berriak lau gairi ezinbestean heldu beharko die, euskarari dagokionez.
Lehenengoa, ziurtatu irakaskuntzara oposizioen bitartez ailegatuko diren irakasleen euskara-maila. Eskolak euskaraz eta ahoz emango dituen irakasleak oposizioko ahozko atala euskaraz gainditu beharra dauka. Erakutsi beharra dauka euskaraz ondo egiten duela. Harrigarria gerta badaiteke ere, oposizioak oso-osorik gaztelaniaz egin daitezke oraindik ere.
"D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke"
Bigarrena, birpentsatu 2011z geroztik probaldian dagoen 3L eredua, eta berriro diseinatu: D ereduan baino ez da euskaraz ikasten, eta gure ikasleetako askok eskolakoa dute euren euskara ia bakarra. Lehenengo ikasturteetan euskara hutsean aritu; adinean aurrera egin ahala gaztelania eta ingelesa gehituz joan. Eleaniztasunak elebitasunaren ondoren behar baitu.
Hirugarrena: neurtu ebaluazio diagnostikoetan ahozko erabilera ere, eta hartu hura hobetzeko neurriak. Zelan daiteke ikasleen hizkuntza-ezagutza neurtzea, ahozko probarik egin barik? Euskararen ezagutza idatzia atzera egiten ari da, EDz ED. Ahozkoa are apalagoa da, seguru. Erabilerak arduratzen gaituen honetan, ahozko gaitasuna hobetu beharra dago. Besteak beste, curriculuma birplanteatuta eta gelako egunerokoa errotik aldatuta. D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke.
Laugarrena, orokortu Lanbide Heziketan euskaraz ikasteko aukera. Negargarria izan da azken sailburuen utzikeria arlo honetan. Hainbestekoa, ezen zalantza barik esan daiteke azken zortzi urteak urte galduak izan direla Lanbide Heziketako ikasle euskaldunentzat. Beste neurritxo bat ere, Lanbide Heziketan: ingelesa derrigorra duten legez, euskara ikasgaia ere eredu guztietan ikas dezatela. Gaur-gaurkoz, milaka dira batere euskararik irakasten ez zaien Lanbide Heziketako ikasleak.
Niri lau horiek otu zaizkit. Ziur nago irakurleetako bakoitzak beste hainbeste plantea ditzakeela burua larregi nekatu barik.
Ez ahaztu, baina, neurriok lau zein laurehun izan, badagoela aldez aurreko betekizun bat, ezinbestekoa: euskal hezkuntzaren ardatza euskara dela sinestea. Sinestea eta praktikatzea, zuzkiduran bezala legean ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]