Koronabirusa lehen aldiz atzemana izan den Wuhan hiria berrogeialdian jarri dute
Goiz honetako 10:00ak geroztik (Euskal Herriko 03:00ak) ezin daiteke Txinako Wuhan hirira sartu edo bertatik atera. Hiri horretan atzeman zen abenduan lehen aldikoz 2019-nCoV koronabirusa. Huanggang hiriarentzat ere neurri berak hartuko dituzte egun bukaeran. Nazioarteko larrialdi egoera irekitzen duen erabakiko du gaur Osasunaren Mundu Erakundeak.
Goiz honetako 10:00ak geroztik (Euskal Herriko 03:00ak) berrogeialdian dago Txinako Wuhan hiria: bertakoek ezin dute atera eta ezin daiteke ere hiri horretara sartu. 11 milioi biztanle dituen hirian atzeman zen abenduan lehen aldikoz 2019-nCoV koronabirusa, orain arte 17 pertsona hil eta beste 500 pertsonaz gora gaixotu dituen birusa ezezaguna. 7,5 milioi herritar dauzkan Huanggang hiriarentzat ere neurri berak hartuko dituzte egun bukaeran.
Koronabirusa pertsonaz pertsona transmititzen dela jakinik, birusa abiadura handian hedatzearen kezka handia hedatu da Txinan, baita nazioartean ere. Hori horrela, Wuhanekin loturan diren tren, autobus, itsasontzi eta hegazkin guztiak dituzte ezeztaturik. Wuhango pneumonia gisa izendaturik da eritasuna. Hain zuzen, koronabirusak sukarra, eztul lehorra eta arnasa hartzeko zailtasunak eragiten dituelako.
Nazioarteko larrialdi egoera irekitzekotan
Osasunaren Mundu Erakundeak txalotu egin ditu Txinak harturiko babes neurriak, zehaztuz birusaren hedapena mugatzeko neurri garrantzitsuak eta ausartak direla. Funtsean, nazioarteko larrialdi egoera irekitzen ote duen erabakiko du OMEk egun. 12:00 aitzina abiatuko dituzte eztabaidak adituek Genevan, erabakia ahal bezain laster hartzeko helburuarekin. Koronabirusaren kontra egiteko neurri eta ekintzen areagotzea ekarriko luke nazioarteko larrialdi egoera erabakitzeak.
Gertaturikoa “larria, bapatekoa, ezohikoa eta ustekabekoa” denean erabaki ohi dute larrialdi egoera, baita osasun publikoari dagokionez ere, “hunkia den Estatuaren muga nazionaletatik haratago ere ondorioak daudelarik”. Horrez gain, “nazioarte mailan berehalako ekintza bat behartzen duelarik” hartu dezakete ere egoera horren alde egiteko erabakia.
Hamar urtez, bost aldiz bakarrik erabaki izan du nazioarteko larrialdi egoera OMEk: 2009ean H1N1 gripeagatik, 2014ean poliomielitisa (gaur egun oraindik dago aktibo larrialdi egoera hori) eta Ebolagatik, Zika birusagatik 2016ean eta Ebola gripeagatik iazko uztailean.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Sare sozialetako argitalpen baten bidez, otsailaren 23an, Ane Santesteban txirrindulariak (Errenteria, Gipuzkoa, 1990) endometriosia daukala iragarri zuen. Diagnostikoak lagundu egin dio ulertzen zergatik batzuetan gaizki sentitzen den bizikletan: “Kisteak aldaka okertzea... [+]
Sindikatuak salatu du apiriletik ez dela haurrik artatzen larrialdietan. Ohartarazi du “aspalditik” ari direla zerbitzuak gutxitzen, ez bakarrik pediatrian. Maiatzaren 16an, 14:00etan, kontzentrazioa egingo dute ospitaleko sarreran.
“Pantailak utzi erronka” hasi dute, maiatzaren 13tik 22ra, Ipar Euskal Herriko 25 eskolak eta 2.445 haurrek. “Hasi aitzin, beldurra dute gazteek, ez direlakoan desafioa betetzera helduko. Gero, indar kolektiboak hartzen du gain”.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]