Badatoz Iruñeko eskola baratzeen lehen topaketak
Maiatzaren 16an Iruñeko Ingurumen Heziketarako Museoan eginen dituzte hiriburuko eskola baratzeen arteko lehen topaketak. Haur eta Lehen Hezkuntzako irakasle nahiz ikasleei zuzenduta dago ekimena, eta eskola baratzeen udal programako parte diren ikastetxeei ez ezik, Iruñerriko nahiz kanpoko beste eskolei ere zabaldu diete gonbidapena. “Ekimen xumea izanen da, horrelako zerbait antolatzen dugun lehen aldia baita”, azaldu du Gurutze Santxo Iruñeko Ingurumen Heziketarako lantaldeko teknikariak.
Besteen esperientzietatik ikasiz
“Iruñeko eskola baratzeen proiektuak bigarren ikasturtea egin duela-eta, garrantzitsua iruditzen zitzaigun ikastetxe horientzat nahiz proiektutik kanpokoentzat esperientziak trukatzeko gunea irekitzea”, dio Santxok. Topaketen helburu nagusia da batzuen eta besteen bizipenetatik ikasten joatea eta ideiak biltzea. Ikasleek eta irakasleek talde bereizietan eginen dute lan dinamikaren hasieran, ondoren ateratako ideiak guztien artean partekatzeko.
“Aberasgarria da beste ikastetxe batean zertan ari diren ezagutzea, zerk funtzionatzen duen edota zein zailtasun izan dituzten”, azaldu du teknikariak. Izan ere, eskola baratzeek haurren ikasketa prozesuari ekarpen handia egiten diotela konbentzituta daude proiektuaren bultzatzaileak, baina sarritan baratzeak eskolan ematen dituen aukera guztiak ez direla ezagutzen ezta aprobetxatzen uste dute. Aukera zabal horietan sakontzea dute erronka, baratzeoi zukua ateratzea.
Udaletik bultzatutako programa
Iaz jarri zuten martxan Iruñeko eskola baratzeen programa. Lehenagotik ere hiriko zenbait ikastetxek baratzeak martxan eduki arren, Udalak eskola berriei eskaintza egin zien orduan: bi ikastetxerekin esperientzi pilotua jarri zuten martxan iaz, eta arrakasta ikusita, aurtengo ikasturterako deialdia zabaldu eta beste lau ikastetxe batu dira proiektura: Errotxapeako eta Sanduzelaiko ikastetxe publikoak izan ziren lehenengo biak, eta Doña Mayor, García Galdeano, Mendillorri eta Mendigoitikoak ondoren sartu direnak.
Eskola baratzeak ingurumen heziketa haurrekin lantzeko baliabide direla dio Santxok: naturarekin esperientzia positiboa izatea da eman beharreko lehen pausoa. Horrez gain, eduki asko lantzeko aukera ematen du baratzeak: biologia, matematika, hizkuntzak… “Gainera, kontuan izanda ikastetxe askotan patio guztia hormigoizkoa dela, baratzeok badira ikastetxeak atseginagoak egiteko modu bat ere”, gehitu du.
Baigorriko pentzeetan jateko sagarrak ekoizten ditu Elena Aguerre laborariak. Lekorneko Garroa etxaldean barazkigintza ekologikoan luze aritua zen, baina 2022-2023ko neguan Baigorrira lekualdatu eta proiektu berria jarri zuen abian: “Pentze bat xerkatu eta hektarea eta... [+]
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]