Maiatzaren 16an Iruñeko Ingurumen Heziketarako Museoan eginen dituzte hiriburuko eskola baratzeen arteko lehen topaketak. Haur eta Lehen Hezkuntzako irakasle nahiz ikasleei zuzenduta dago ekimena, eta eskola baratzeen udal programako parte diren ikastetxeei ez ezik, Iruñerriko nahiz kanpoko beste eskolei ere zabaldu diete gonbidapena. “Ekimen xumea izanen da, horrelako zerbait antolatzen dugun lehen aldia baita”, azaldu du Gurutze Santxo Iruñeko Ingurumen Heziketarako lantaldeko teknikariak.
Besteen esperientzietatik ikasiz
“Iruñeko eskola baratzeen proiektuak bigarren ikasturtea egin duela-eta, garrantzitsua iruditzen zitzaigun ikastetxe horientzat nahiz proiektutik kanpokoentzat esperientziak trukatzeko gunea irekitzea”, dio Santxok. Topaketen helburu nagusia da batzuen eta besteen bizipenetatik ikasten joatea eta ideiak biltzea. Ikasleek eta irakasleek talde bereizietan eginen dute lan dinamikaren hasieran, ondoren ateratako ideiak guztien artean partekatzeko.
“Aberasgarria da beste ikastetxe batean zertan ari diren ezagutzea, zerk funtzionatzen duen edota zein zailtasun izan dituzten”, azaldu du teknikariak. Izan ere, eskola baratzeek haurren ikasketa prozesuari ekarpen handia egiten diotela konbentzituta daude proiektuaren bultzatzaileak, baina sarritan baratzeak eskolan ematen dituen aukera guztiak ez direla ezagutzen ezta aprobetxatzen uste dute. Aukera zabal horietan sakontzea dute erronka, baratzeoi zukua ateratzea.
Udaletik bultzatutako programa
Iaz jarri zuten martxan Iruñeko eskola baratzeen programa. Lehenagotik ere hiriko zenbait ikastetxek baratzeak martxan eduki arren, Udalak eskola berriei eskaintza egin zien orduan: bi ikastetxerekin esperientzi pilotua jarri zuten martxan iaz, eta arrakasta ikusita, aurtengo ikasturterako deialdia zabaldu eta beste lau ikastetxe batu dira proiektura: Errotxapeako eta Sanduzelaiko ikastetxe publikoak izan ziren lehenengo biak, eta Doña Mayor, García Galdeano, Mendillorri eta Mendigoitikoak ondoren sartu direnak.
Eskola baratzeak ingurumen heziketa haurrekin lantzeko baliabide direla dio Santxok: naturarekin esperientzia positiboa izatea da eman beharreko lehen pausoa. Horrez gain, eduki asko lantzeko aukera ematen du baratzeak: biologia, matematika, hizkuntzak… “Gainera, kontuan izanda ikastetxe askotan patio guztia hormigoizkoa dela, baratzeok badira ikastetxeak atseginagoak egiteko modu bat ere”, gehitu du.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Nazio Batuen Erakundeak bildutako aditu talde batek txosten berri batean plazaratu du Lurra planetan bioaniztasunean "aurrekaririk gabeko" atzerakada gertatzen ari dela: milioi bat animalia eta landare espezie gal daitezke datozen hamarkadetan, esan du IPBES Ekosistemen Zerbitzuei eta Biodibertsitateari Buruzko Gobernu Arteko Plataformak. Aspalditik jotako alarmei berme akademikoa ezarri dien arren, ez da segurua munduak norabidea aldatuko duen.
Ekoizpen ekologikoan ziharduten zenbait abeltzainek egin zuten lehen proposamena: zer egin zezaketen baserritarrek beren autonomia energetikoan sakontzeko?”. Mirene Begiristain EHUko ikerlariaren hitzak dira. Baserritarren proposamena hartu eta Energia Sortzen proiektuan lanean aritu dira Gipuzkoako hainbat eskualdetako bost abeltzain proiektu, Biolur, Lurgintza eta Goiener elkartea. Lehen helburua? Gipuzkoako bost baserriren jarduna oinarri hartuta diagnostikoa osatzea: energia kontsumoa... [+]
Ingeniaritza agronomoan doktoratua eta Lleidako Unibertsitateko irakaslea da Jose Ramon Olarieta Alberdi, baita Som lo que Sembrem elkarte katalaneko kide ere. Transgenikoen inguruan liburua argitaratu zuen iaz: Transgenikoak, benetan dira seguruak eta beharrezkoak? Leitzan eta Elizondon (Nafarroa) hitzaldiak eman ditu apirilean, LeitzEKO Kontsumo taldeak eta Hazitik Hoziek gonbidatuta. Transgenikoek osasunean, ingurumenean, alor sozialean nahiz ekonomikoan eragiten dituzten kalteen... [+]
2 013an Gasteizko Errekaleor auzoa okupatu zutenetik presente izan dute proiektuko kideek agroekologiaren eta lurra lantzearen gaia. Proiektua abiatu eta laster jarri zuten martxan, esaterako, baratze komunitarioa, gerora Errekaleorreko bizilagunetatik harago Gasteizko jendeari ere irekiko zitzaiona. Orain egitasmo berri batekin datoz: bertako baso bat berreskuratzeari ekin diote. Martxoaren 10ean egin zuten lehen zuhaitz landaketa.
Basoa berreskuratu, espekulazioari aurre... [+]
Geroz eta hiri gehiagotan ikusten dira baratzeak azken urteotan. Auzotarrentzako elkargune izaten dira gune horiek askotan, eta topaleku hori sortzeko asmoarekin jarri zuten martxan Iruñeko Txantrea auzoko Krispilak hiri baratze proiektua 2018ko uztailean. “2017an eman zigun lursaila udalak Alemanetako auzoan, eta iaz Sanfermin bezperan jarri genituen azken bankalak. Geroztik hor gabiltza lan eta lan”, azaldu du Irantzu Santamaria baratzeko kideak. Urteak zeramatzaten TX Bizi... [+]
Aiarako Kuadrillak martxan jarri berri duen egitasmoa da “Aiaraldea Azokak eta Merkatuak” marka. Eskualdean nekazarien eta artisauen azoka ugari egiten dituzte, baina guztiak logotipo beraren barruan kokatzearekin ekimenei indarra eta ikusgarritasuna eman nahi diete: “Gure azokak ezagutzera ematea eta bertako ekoizle, abeltzain eta artisauak ikusaraztea da helburua”, zioen Maider Basterra Aiarako Kuadrillako lehendakariak Radio Vitoriako elkarrizketan.
Eskualdeko... [+]
Natura, urbanismoa, uraren kudeaketa, basogintza, lana, turismoa, nekazaritza ekologikoa eta euskara. Baserritik ikusten du mundua Arantza Ugaldek, gogoetan ahobizia den emakumea. Ba ote dago borrokan jarraitzea baino beste irtenbiderik?
Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluak (NNPEK) proiektu berritzailea jarri du martxan Noainen: Ekoalde, Nafarroako ekoizpen ekologikoaren bilketa eta logistika zentroa. Elikagaien Teknologien eta Azpiegituren Nafarroako Institutuak (INTIA) eta Nafarroako Nekazaritza Ekologikoko Enpresen elkarteak (AEN) babestuta, martxoaren 15ean ireki zituen ateak. Helburua da Nafarroako ekoizle ekologikoei beren produktuak bide laburretatik merkaturatzeko erraztasunak ematea, eta aldi berean,... [+]
Hondarribiko Agroaldean Udalak utzitako lursailetako bat ustiatzen du 2015az geroztik, baina orain arte barazki ekologikoak kontsumitzeko hautu pertsonala zena, jantoki kolektiboetara eramateko proiektu berritzailea aurrera eramango dute, izan eskola, zahar etxe eta bestelakoei, baratzekiak ez ezik, eskualdeko ekoizleen gainerako produktuak ere hornituz.
