aurre egingo dieten hedabide independenteak
Geroz eta hiri gehiagotan ikusten dira baratzeak azken urteotan. Auzotarrentzako elkargune izaten dira gune horiek askotan, eta topaleku hori sortzeko asmoarekin jarri zuten martxan Iruñeko Txantrea auzoko Krispilak hiri baratze proiektua 2018ko uztailean. “2017an eman zigun lursaila udalak Alemanetako auzoan, eta iaz Sanfermin bezperan jarri genituen azken bankalak. Geroztik hor gabiltza lan eta lan”, azaldu du Irantzu Santamaria baratzeko kideak. Urteak zeramatzaten TX Bizi elkartean egitasmo honen bueltan lanean.
Bere tokia berreskuratzen
Txakurrentzako kaka toki bihurtua zegoen lursailari bizia eman diote berriz ere Krispilak taldeko kideek. Izan ere, aspaldiko garai batean gune horretan bertan baratzeak zeudela gogoratu du Santamariak: “Espazioa berreskuratzeko modu bat izan da proiektua martxan jartzea. Errekaren ondoan lursail guztiak baratzeak ziren orduan”, dio. Orain ere, Aranzadi parkea dute ondoan, baratze tokia da ingurua. Krispilak izena bera, inguru horretako uhaza motari lapurtu diote.
1.300 metro koadro inguruko azalera dauka Krispilak auzo baratzeak: zortzi bankal handi, bost bankal txiki, konpostagailua… Jende askok aldi berean lan egiteko pentsatuta dago gunea. Lursaila ezezik, udalak bankalak egiteko materiala, baratzerako tresneria, ura eta landareak ere ematen dizkie baratzezainei.
Auzolana oinarri
Larunbatero goizeko hamarretatik hamabietara elkartzen dira baratzeko kideak eta auzotarrak beharrezkoak diren lanak egiteko. “Egutegi bat daukagu landaketak noiz egin ikusteko, eta azaltzen garenon artean lanak banatzen ditugu momentuan”, dio Santamariak. Auzolana du oinarri Krispilak proiektuak, eta horixe bera du aberastasun nagusi. Haur, gazte nahiz adinekoen elkartrukerako gunea baita auzo baratzea, lanerako ez ezik hizketarako eta sozializatzeko toki. “Bizilagunen topagune den heinean, bizia ematen dio baratzeak auzoari, baina ez hori bakarrik: oso polita da landareak poliki-poliki hazten ikustea. Haurrek haziak sartzen dituzte eta hor datoz larunbatero ea landareak nola doazen begiratzera, ilusioz”, dio Krispilakeko kideak.
Baigorriko pentzeetan jateko sagarrak ekoizten ditu Elena Aguerre laborariak. Lekorneko Garroa etxaldean barazkigintza ekologikoan luze aritua zen, baina 2022-2023ko neguan Baigorrira lekualdatu eta proiektu berria jarri zuen abian: “Pentze bat xerkatu eta hektarea eta... [+]
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]