aurre egingo dieten hedabide independenteak
Arabako Campuseko Baratze Ekologikoaren proiektua duela zortzi urte inguru jarri zuten martxan, hainbat irakasle horrelako espazio baten beharraz ohartu zirenean. Proiektuak lehen pausoak orduan eman bazituen ere, duela bost urte eman zuen jauzi garrantzitsua: unibertsitate ondoan dagoen komentuari lur zati bat alokatu eta bertan hasi ziren baratzea lantzen.
Baratzea ikasgai eta ikergai
“Ikasleentzako natura gela behar genuen, eta aldi berean, honelako gune batek bestelako erlazio ereduak sortzeko eta ikerketarako aukera berriak ere eskaintzen dizkigu”, dio Dani Zuazagoitia irakasle eta baratzeko partaideak. Euskal Herriko Unibertsitateak jasangarritasuna sustatzeko duen Campus Bizia Lab proiektuaren baitan dago Arabako baratzea.
Proiektua hiru lerrotan jorratzen dute: lehena ikasgai praktikoena da: fakultate guztietako ikasleek praktiketarako erabiltzen dute baratzea. “Esaterako, lurra aztertzen duten ikasleak ari dira praktikak bertan egiten”. Bigarren lerroa ikastaroena da: baratzegintza ekologikoarekin lotutako ikastaroak antolatzen dituzte urtero. Eta azkenik, ikerketaren lerroa dago: “Psikologiaren mundutik, didaktikarenetik, soziologiarenetik… ikertzeko beste eremu bat da hau. Esaterako, nolakoak dira ikasleen arteko, eta oro har, gizakion arteko harremanak horrelako inguruneetan?”.
Hiri baratzegintza bultzatzen
Aurten ere “Hiri baratzegintza ekologikorako hastapen ikastaroa” antolatu dute Campuseko baratzean. Unibertsitateko ikasle, irakasle eta langileek lehentasuna duten arren, edonorentzat irekia egonen da. Martxotik aurrera, zortzi saio egingo dituzte, eta alde teoriko eta praktikoa izanen ditu: nola diseinatu eta landu ortu ekologiko bat, zeintzuk diren mantenu lanak, nola aprobetxatu hondakin organikoak konpostaren bidez, zeintzuk diren sasoiko produktuak, landareen eta gure osasuna nola uztartu… hamaika irakaspen jasoko dituzte partaideek.
Eta ortutik jasotzen dituzten produktuekin zer? Honela dio Zuazagoitiak: “Neguko bankala jartzen dugu normalean: ilarrak, babak, tipulak, berakatzak eta abar jasotzen ditugu. Eta, gehienetan, ikasleak eurak dira baratzeko fruituak etxera eramaten dituztenak”.
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]