Tomiris antzezlanaren kronika. Urriaren 10ean, Iruñeko Kondestable Jauregian. Garaikide zikloaren baitan.
Asteazkena, iluntzeko zortziak. Kondestable Jauregiko areto gotikoa night club argiz iluminatuta, parean sei ikusle. Horrela izan ohi da, egun batean aretoa gainezka duzu, eta hurrengoan sei begi parek sostengatzen dizute ikuskizuna. Zenbaitetan, euskarazko antzerkiak merezi baino aulki gutxiago betetzen ditu gurean. Publiko urriak ez du, ordea, sorkuntza-lanen maila jaisten, eta are gutxiago Iñaki Ziarrustaren pareko aktoreekin. Euskaraz sortze hutsa opari bat den garaiotan, sei ikusleetako bakoitzak banan-banan jaso zuen zegokion oparia.
Tipo normala ei zen, familia-gizona, enpresako langilea, herrian ezaguna. Tipo normala: matxista ustela eta bortxatzailea. Horrela aurkezten du antzezlaneko protagonistak bere mendekuaren biktima. Kamerinoko aulkian eserita, azkazal larrosekin melena orrazten duen bitartean, mendekuaren arrazoiak banan-banan aletzen ditu zilegitasun osoz. Istorioaren oinarrian gure inguruko edozein herritan eta edozein familiatan bizitako gertaerak daude: bortxaketak eta jazarpen sexuala. Anaia txikiaren perspektibatik, gizon normal haren eskutan arrebek pairatutakoak haurtzaroa lapurtu ziola aitortzen digu amorruz. Normaltasunez makillatutako istorio gordin eta mingarrien adibide bat, beste behin ere.
Gordintasuna, baina, sentsualitatearekin nahasten da eszenatoki honetan. Night clubetako argiek anaia txiki hura pole-dancer indartsu bilakatzen dute tarteka, eta haurtzaroko oroitzapenak gau-giroko koreografia erotikoekin nahasten dira barran gora eta behera. Gizon normal hark egindakoa normaltzat hartzen den arren, protagonistak argi dauka jazarpen haiek ezin direla ordainik gabe utzi. Zehatz-mehatz, pausuz pausu eta odol hotzez planifikatuko du mendeku bitxia:
Lehenik eta behin, emakume bihurtu beharra dauka. Baina ez edozein emakume, bortxatzailea den gizon normal horrek kontsumitu nahiko lukeen emakume eredu hiperfeminizatu eta sexualizatua baizik. “Itzelezko putadea”, bere hitzetan, edertasun-kanon horrek exijitzen dituen sakrifizio estetikoak eta takoi altuak kontuan hartuta. Estetikaz aparte ere, emakumeek emakume izateagatik gizarte honetan senti dezaketen beldurra ere esperimentatu beharra du. Izan ere, beti gizon izandako batek bere rolak deseraiki behar ditu emakumearen papera interpretatu ahal izateko. Ederra da ikustea mendekuaren prozesua Ziarrustak pertsonaia eraikitzeko egindako prozesuarekin bat datorrela hein handi batean. Mendekuaren bigarren pausua pole-dancer bihurtzea da, eta tipo normala limurtuko duen dantza erotikoa prestatzea. Eta, azkenik, guztietan garrantzitsuena, mendekua burutzeko baldintza egokiei itxoitea. Hau da, antzezlaneko protagonistak gizon normal haren neurrira egindako mendeku ez horren normala deszifratzen digu. Edo bestela esanda, justizia poetikoa.
Baina ai! Ziarrustaren antzezlan bat da hau eta, hortaz ezin besaulkian lasai egon! Aurretik abisatzen dizuet, adi egon detaile guztiei, ez erlaxatu. Istorioak historiari buelta ematen diotelako dira istorio, eta imajinazioak gezur asko izkuta ditzake. Errealitatea eta fikzioa elkartzen direnean edonor eror daiteke errelatoaren tranpan. Ez saiatu ihes egiten, ez kendu begirada. Bortxatzaileak pertsona normalak diren heinean, Tomirisen biktima gutako edonor izan daiteke eta.
Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.
-------------------------------------------------------
Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]
Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]
Heriotzak Eduardo du izena
-------------------------------------------------------------
Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]
Ziburuko Euskal Liburu eta Diskoen Azokak 6. edizioa izango du aurtengoa. Ekainaren 7an egingo da, ohi bezala larunbatez, Baltsan elkarteak eta ARGIA komunikabideak antolatuta. Atarian, sorkuntzaren gibelean dagoenaz mintzatzeko, maiz bistaratua ez den baina zorionez geroz eta... [+]
Putaren bakarrizketa eroetxean
Koiunturak alarma gorria piztu dio euskal antzerkigintzari, eta ez da izango zauririk ez duelako, baina hilzorian al dago? Fokuek zer argitu nahi duten eta zer ez, hori da gakoa. Butakaren noranzkoa, alegia. Oihala zabaldu da eta antolatzaileak eserlekuei begira daude. Lanari... [+]
Iruñea ez da oso handia, baina Beñat Iturbek elkarrizketarako lekua hautatu duen arte ez dut jakin institutu berean ikasi genuela. Madril eta Iruñea artean bizi da, han hemen baino gehiago, oraingoz. Etxera egin duen bisita bat probestu dut harekin... [+]