Istanbulen bi egun bilduta egon ostean, Atzerriko Palestinarren Biltzarrean bildutakoek diaspora palestinarraren eskubideak sakontzearen alde egingo duen entitate politikoa eratu dute. Ez Palestinarren Askapenerako Erakundea (PAE) ordezkatu eta baztertzeko ideiarekin, berau osatu eta Israelen okupazio politikaren kontrako estrategia bultzatzeko baizik.

1964an sortu zuten PAE, garai zeharo desberdinak ziren. Orduan Gamal Abdel Nasser Egiptoko lehendakariaren irudia nagusi zela, Liga Arabiarraren eta Palestinako sindikatu, gazte erakunde, errefuxiatu eta erakunde feministen parte hartzearekin batera izan zen osatua. Oraindik ere, Palestinan bertan zein errefuxiatu guneetan ere hain presente dagoen Yasser Arafatek eta Fatah-k eskuratu zuten erakundearen lehendakaritza; 1969. urtean. Hirugarrena izanagatik, gogoangarriena izan zen Arafat, berea izan baitzen 1993an Osloko Akordioak sinatu zituen eskua, baita Bill Clintonen aurrean Shimon Peresi bostekoa emateko luzatzen lehenengoa ere, oraindik historia horren guztiaren galtzaileek begi txarrekin ikusten duten keinua.

Intifadak gainditzeko hitzarmena

Nazioartean hitzarmena goraipatu eta Intifadak atzean utziko zituen adoste gisa irudikatua izan zen. Bakearen aldeko arrakasta handiko akordioa erdietsi zenaren ideia hedatu nahi izan bazen ere, denborak bestelako joerak berrezarri zirela berretsi eta ondorio latzak ekarri zituen palestinarrarentzat. Besteak beste, palestinar lurralde historikoaren %78ri uko egin eta gainontzeko %22an bizitzea onartzearekin batera, Israelek 1948an erasoaldiarekin hasitakoaren ostean jarraiki okupazio eta kolonizazio proiektuarekin aurrera egin zuen, garbiketa demografikoaren bideari ekinez, gaur oso esanguratsua den 700 kilometroko harresiaren irudiak estrategia hori ezin hobeto irudikatzen duela.

Eraginak mediatikoki ikusgarriak izan direnean, 2011 eta 2014ko erasoaldiak kasu, luze eta zabal izan dugu gertakarien berri, baina okupazioaren eraginak hainbat mailatan jazotzen dira eta esparru guztietan dute presentzia, Palestina barruko zein kanpokoentzat saihestezinak diren errealitateek okerrera egiten dutela eta egunerokotasunak amaierarik gabeko zigorra dirudiela.

Besteak beste, hain zuzen Fatah-ren buruzagitzapeko PAEri egiten dio Atzerriko Palestinarren Biltzar honek kritika, Israelgo armadari bakarrik men egiten dion buruzagitza sortu izanagatik. Biltzarraren azkenengo adierazpenean, Anis Al-Qasem legedian adituak PAEko lidergoari leporatu dio Palestinaren eskubide historikoak xahutzea, okupazioa eta palestinarren sufrimendua luzatu eta sakondu dituzten Israelekiko hitzarmenetan.

Hala ere, PAEren euskarri gisa aurkeztu du bere burua oraindik izenik ez duen entitate politiko berri honek, Ribhi Halloum, PAEko enbaxadore ohiaren esanetan, “PAEren euskarri izan nahi duen estruktura eratzen saiatzen ari gara”, ideia ez da beraz alderdi berria sortzea, baizik eta palestinar guztien parte hartzera irekita egongo den erakunde independentea eraikitzea. Fatah-k PAEren kontrako erasotzat jo du Biltzarra, palestinarrak banandu nahi dituen ekimena dela egotzita.  

Egoitza Beiruten

Egoitza Beiruten finkatzea erabakitzeaz aparte, biltzarrean ezarri diren helburu nagusiek hurrengo ideiak hartzen dituzte barne: aipatutako Israel eta Palestinaren arteko Osloko Akordioak indargabetzea; palestinar guztiak hobeto ordezkatuko dituen PAEren berregituraketa; eta demokratikoki hautatutako Palestinako Nazio Kontseilua, alegia, PAEren erbesteratutako erakunde legegilearen eraketa.

Duela hiru aste, Teheranen egindako Palestinako Intifadaren Aldeko Nazioarteko VI. Konferentzian, Hezbollah-k Irango Errepublika Islamiarrak “Palestina ez duela ahaztu” esan du; Libanoko errefuxiatu palestinar eta siriarren egoera okerrera doa; Siriako gudaren ziurgabetasunak dira; BDZ, Israelen apartheidaren kontrako Boikot, Desinbertsio eta Zigorren kanpaina pil-pilean dago; Trumpen Ameriketako Estatu Batuek Ekialde Hurbileko politika aldatzeak ere eraginik izango du... Testuinguru horretan, nork bere buruari Ekialde Hurbilean aldaketa sakonen garaian ote gauden galdera egitea halabeharrezkoa dela dirudi.