Berotegi efektua leuntzeko, ekonomia eredu berriak
Azaroko lehen igandean aurkeztu zuten Kopenhagen IPCCren azken txostena (klima aldaketa behatzen duen aditu taldea da IPCC). Azken urtean maiz gizarteratu dituzte euren iritziak, baina oraingoan inoiz ez bezalako kemenez aritu dira.
Hona hemen datu batzuk: Lurraren batez besteko tenperatura 0,85ºC igo da 1880 eta 2012 artean; itsasoaren gainazaleko batez besteko tenperatura 0,11º igo da hamarkadako, 1971 eta 2010 artean; itsasoen batez besteko maila hemeretzi zentimetro igo da 1901 eta 2010 artean; Artikoko izotz geruza %4 murriztu da urtero 1979 eta 2012 artean.
Datu horiek gogoan, IPCCk honakoa dio: “Lurraren tenperaturaren igoera 2ºC-tik ez pasatzea nahi badugu, 2010 eta 2050 artean %40-%70 gutxitu behar ditugu gas emisioak, eta 2100. urterako erabat eten”. NBEko idazkari nagusiak, Ban Ki-moonek adierazi duenez, “deus ere ez egiteak askoz kostu handiagoa izango du IPCCk esandakoa betetzea baino”.
Produkzio eredua aldatu beharko da, baina nola?
Berotegi efektuaren eragina iragartzen duen alerta gorria orain bi hamarkada piztu zuten pertsona bakan batzuek; gaur egun, gero eta gobernu gehiago, ezker zein eskuineko, bat egiten ari dira ia zientzialari guztiek dioten horrekin.Galdera da: nola lortu IPCCk aipatu duen gas igorpenik gabeko etorkizun hori?
Birziklatu, energi iturri berri eta garbietara jo, garraio kolektiboaren erabilera areagotu, nekazaritza eredua eta elikadura ohiturak aldatu, etxeak beste era batera apaindu eta hornitu... Dozenaka zeregin edukiko dugu munduko biztanleok. Baina, produktu berriak nork ekoiztuko ditu? Nola? Garbi dago legedia egokitu beharko dela, eta horrek enpresei eta produkzio guneei eragingo diela. Adibide sinple bat baino ez: nola lortuko da kontsumitzen ditugun produktuek ahalik eta estalki gutxien izatea?
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Metano isurketak murriztearen beharra berresten du klima aztertzen dabilen The Global Carbon Project proiektuko 69 ikerlarik plazaraturiko txostenak. Horrez gain, biharamunean atera du bere txostena Lurraren Aldeko Batzarrak, eta argiki dio: aldaketa sistemikoak bideratzeko... [+]
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]
Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.
Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]