Udara garai berezia da informaziorako. Aurtengoa ez da salbuespena izan. Berdintsu doa. Beharbada, esan daiteke bestetan baino sakonagoa izan dela; gertaera larri gehiagoren berri izan dugula, behintzat. Gertaera txarrak edo negatiboak: gudak, birusak, hilketak, liskar politikoak, iruzur larriak... Esandakoa: betikoa. Baina, aurten, nire oporretan, gertaera horien aurrean, beste hausnarketa bat egin dut: orokorra eta ezkorra.
Gehien errepikatu diren berrietan, gehien komentatu diren gertaeretan, arreta gehien eskatu didaten albisteetan, ezaugarri komunak aurkitu ditut, lehendik sumatzen nituenak, noski, eta horietako bat azpimarratu nahi dut: giza elkarteetan baino, klub pribatuetan antolatuta gaude gizakiok. Klubak, azken finean, interesak edota helburu komunak dituzten pertsonen elkarteak besterik ez dira. Baina ez da hor amaitzen kluben nortasuna. Klub pribatuek badituzte derrigorrez bete behar diren baldintza batzuk, batez ere, finkatzen diren kuotak garaiz ordaintzea eta onartzen diren elkarbizitzarako arauak errespetatzea. Horren truke, abantaila batzuk ere eskaintzen dizkiete kideei: elkarte edo gune itxia izatea, klubaren laguntza jasotzea horrela behar izanez gero eta beste elkarte eta pertsonekiko “segurtasun tartea” mantentzea. Halere, klub guztiak ez dira, inolaz ere, berdinak; oso maila eta funtzionamendu desberdinetakoak daude.
Bada, hori da udara honetako gertaera potoloenetan hauteman dudan ezaugarri komuna: gizakiok klub pribatuetan antolatu garela. Begira, bestela:
– Ebola birusa dela eta: ez dakit zehazki zenbat pertsona dauden kutsatuta Afrikan eta zenbat ari diren hiltzen egunero; horietako batzuk, oso gutxi, ipar-mendebaldekoak dira, hau da, ipar-mendebaldean jaioak edo hor bizi direnak. Bada, horien herrialdeek euren kutsadura ezagutu bezain pronto erreskatatu dituzte, ipar -mendebaldera eraman eta salbatzen saiatu dira. Nork daki zer dirutza gastatu den horretarako, baina zerbait argi geratu bada, niretzat, zera izan da: zure klub handiak lagunduko zaituela interesa baldin badago, baina, gogorra bada ere, zure egoera berberean aurkitzen diren zure beste elkarteko kideez ez da inolaz arduratuko. Hauxe gertatu da bi misiolari espainiarrekin: Espainiako Gobernuak haiek aberriratzea erabaki zuen beren erlijio-ordenako beste misiolariak eta Liberiako herritarrak “ahaztuz”. Hori da klub baten betekizuna ondo betetzea, hori.
– Ildo beretik doa Afrikatik Europara etorri nahi duten pertsonen istorioa; hor jarraitzen dute, hesi bat gainditu ezinik, klub fin batean sartu nahian, horretarako kuota handiegia ordaintzen ari direlarik. Baina gure kluba oso pribatua eta apartekoa denez, bada, sarrera ez da doan, ezta aukerakoa ere: zorte txarra izan du urrun eta beste azal kolorez eta txiro jaio denak.
– Badaude, baita ere, oso klub fineko kideak direnak, baina, ai ama!, dagokien kuota ordaintzea “ahaztu” dutenak. Edota klubeko kideak izateko baldintzarik gabeko eskubidea dutela pentsatzen dutenak, beraiek izan ezik beste taldeko kideek gastu komunak ordainduko dituztelarik. Hauek ez dute klubaren beharrik: beraiek dira kluba eta beste gainontzeko guztiak, beren morroiak. Pujol jauna, zer-nolako klubeko zer-nolako kidea izan nahi duzu?
– Badaude baita ere giza talde berriak antolatu nahi dituztenak, eta ezin. Ea zer sortzen den Katalunian eta Euskal Herrian; ea benetako giza elkarteak osatzen ditugun klub pribatuak baino.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]