"Epe laburrera emaitzak espero baditugu, akabo"
Iñaki Esnaola (Deba, 1948) Espainiako Kongresuan HBren ordezkaria izan da eta euskal preso politikoen abokatua ere bai, 1980ko hamarkadan bereziki. 1989an, Josu Muguruza HBko parlamentaria hil zuten Madrilen, eta bera larriki zauritu. 1991n HB utzi zuen desadostasun politikoak medio.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
ETAk behin betiko amaitu du jarduera armatua. Zein da zure balorazioa?
Gazi-gozoa da. ETA amaitu da, eta poztekoa da. Alabaina, uste dut, ETAk, azken urteetan batez ere, sufrikario politiko neurrigabea eragin duela: neurrigabea –erakunde armatuak dioenez– lortu nahi dituen helburuen aldean. Uholde ikaragarria eragin du: lehenik lokatza bildu behar da eta ondoren eraikitzen hasi.
Analista batek “berandu, baina garaiz” idatzi du.
Garaiz zertarako? Politikan borrokatzeko inork bezainbat ahalmen dugula erakusteko bada, bada, agian bai. Bildu hori erakusten ari da, baina amaiera modu honetatik etekin politikoak espero badira, ez. ETA desitxuratuz eta politikoki deskapitalizatuz joan da. Hiltzorian daudenekin heriotza gozoa edo injekzio hilgarria erabili ohi dira.
ETAk Espainia eta Frantziako gobernuei gatazkaren ondorioei konponbidea emateko elkarrizketa deia egin die. Nola ikusten duzu aukera hori. Zein epean?
Inork ez luke Espainian ez Frantzian sinetsi behar. Mila bider erakutsi digute hori, baita Tony Blair-ek ez beste gainerakoek ere. Beren historiala lekuko. 1. puntua lortu dute, euren interesekoa noski. Gainerakoa ahaztuko dute, eta ezker abertzaleak soilik gogoraraziko dio. Presoen gaia negoziatuko da soilik, baina epe luzera. Prozesu mota hauetan gertatu izan den legez. Gobernuak kontrolatu eta zuzenduko du gai hau ere.
Nolako jarrera antzeman duzu Espainiako Estatuaren aldetik? PSOErena eta PPrena; Zapaterorena eta Rajoyrena barne.
Jarrera txarra. Espainian “gai” hau saldu dute, eta orain kontrakoa saltzea zaila dute. Gai honek ez du elektoralki saltzen. Rajoyrekin aukera gehiago izan daiteke PSOErekin baino. Bien bitartean, Rajoy datorrela eta, Iñigo Urkulluk bere ziria sartu du “Euskadi Espainian egokitzeko”. Alegia, erdibidean gaude, beti bezalatsu.
Prozesu berriaren lehen urratsek zer ekarri beharko lukete? Presoen egoerari irtenbidea ematea? Biktimekiko jarrera lantzea?
Aro berrian ezker abertzale berriak buru-belarri jardun behar du akordioak lortzeko: hauteskundeei begirako itunak, alternatiba aurrerazaleak eskainiz, euren helburu politikoak lortzeko aliantzak bilatuz. Bide horretatik soilik konbentzitu daiteke Europa (Madril konbentzitzeko bide bakarra) erabakitzeko eskubidea erabiltzea dagokigula. Bide horretan biktimen gaia tartekatzen bada, luzerako dugu. Aldi berean, epe laburrera emaitzak espero baditugu ez dago ezer egiterik.
Nola ikusten duzu euskal gizartea garai eta prozesu berriaren aurrean?
Prozesu zaila baina interesgarria da, bereziki ezker abertzalearentzat. Politikoki hutsetik eraiki behar da, baina indar politiko eta soziala sendoa da. Indar bilketa egiten bada, ezin dugu segidan deuseztu. Amaitu da abangoardiaren garaia. Bestela, gureak egin du.
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Gauerdian, Global Summud Flotillako ontzi bati eraso egin dio drone batek. Bideoan argi ikusten bada ere, Tunisiako Gobernuak gezurtatu egin du. Haren arabera, ez da atzerriko erasorik izan.
Guztiok entzun nahi dugu musika: asko, merke, euskaraz eta gaizki sentitu gabe. Baina Spotify utziko badugu Israelen konplize izateagatik, agian beste enpresa eta tresnen inguruan ere hausnartu beharko dugu. Edo gure morala kontratatzen ditugun zerbitzuen arabera neurtzen hasiko... [+]
Joan den astean jakinarazi zuten Basque Culinary Centerren GOe eraikina urriaren 20an inauguratuko dutela, eta horren harira, Kaleratzeak Stop plataformak idatzi bat helarazi du komunikabideetara. Bertan, gaitzetsi egin du Basque Culinary Centerreko eraikin berria 20 hilabetetan... [+]
Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira
"Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin.
Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».
Pedro Sánchez Espainiako presidenteak adierazi du, legez arma-blokeoa ezarrita, presioa eragin nahi dutela Benjamin Netanyahurengan. Sánchezek deitoratu du nazioarteko komunitatearen zati baten “indiferentzia” eta Israelgo Gobernuarenganako... [+]
Astelehen arratsaldean konfiantza mozioa galdu du Frantziako lehen ministro François Bayrouk. Konfiantza mozioa eskatu zuen, datozen lau urteetarako austeritate usaina zuten aurrekontu batzuk aurkeztu eta bere aurkako zentsura mozioa iragarri zuenean eskuin muturrak. Aurrez... [+]
Peronismo klasikoak Buenos Aires probintziako hauteskunde legegileetan botoen %47,2 lortu du. Javier Mileiren La Libertad Avanza hautagaitza 13 puntura geratu da (%33,7). Emaitza esanguratsua da bozka emateko eskubidea duten argentinarren %38 Buenos Aires probintzian biltzen... [+]
Esnatu ala hil. Euskararen oraina eta geroa, diagnostiko baten argitan (Elkar) liburua argitaratu dute Garikoitz Goikoetxeak eta Iñaki Iurrebasok. Egileen helburua da gaur egun euskarak bizi duen egoera ulertzeko tresna bat eskaintzea, “ezinbestekoa delako aurrera... [+]
09:00etan Durangoko epaitegi aurrean biltzera deitu dute Kiñuko kideek. Duela bost urte hasi zen Gaztetxearen aurkako prozesua.
Labaren itzulera ospatzeko festa antolatu dute egun osoan zehar. Broken Brothers Brass Band-en kalejirak Alde Zaharreko kaleak zeharkatu ditu Estafetaraino, ondoren lehiotik kantua izan da Amets Aranguren, Julen Goldarazena Flako, Idoia Tapia eta Oier Zuñigaren eskutik; eta... [+]
“Ez gintuen harritu nola hartu gintuzten Euskal Herrian, ezker muturreko ekintzaileen eta separatisten gotorlekua baita”, adierazi du Sylvan Adams-ek.