‘Erlea’ren Amerika, bitarteko espazio bat?

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
AEBetako Mendebaldeko euskaldunez ari da Erlea literatura aldizkaria bere lehen alean. Bernardo Atxagak Renon  eginiko kontaktuen uzta dira orri lanbrotsuok. Jakina da euskaldunek Far West hartan historia luzea dutela egina, hamaika ikerketa, literatura lan eta publikazio sortu da Mendebalde urruneko euskaldunen harira. Alde horretatik ez da originala aldizkariak proposatzen digun irakurketa, euskal diasporan ezagunak diren izenak eta situazioak antzemango baititu irakurleak Erlea honetan. Gainera, artikulu-sorta apur bat nahasia ere egiten da, heldulekurik gabeko atmosferan bageunde bezala. Baina tira, literatura literatura da, ezta?

Leku nabarmenean ageri da Robert Laxalt (1924-2001) idazleaz eginikoa. Estibalitz Ezkerrak eta Mari Jose Olaziregik bere Sweet Promised Land (SPL) liburu ezagunaren ibilbideaz hitz egiten dute artikulu mamitsuan. SPL-z asko hausnartu da, eta haren arrakastaren konklusio nagusietakoa izan da etorkinak ezin ederkiago sentitu zirela identifikatuta berarekin. Artikuluaren egileek diote ordura arte kaltegarritzat jo izan zuela emigrazioa euskal literaturak –Azkueren Ardi Galdua horren adibide– eta emigrantearen “nortasun konplexuaren” erakusgarri izan zela SPL. Aldiz, Xabier Mendiguren Bereziartuk 1988an euskarazko itzulpenerako izenburua berridatzi zuenean  –Dominique, artzain Xiberutar bat Nevadan– “euskal aberritik” ari zela diote, konplexutasun hori kontuan hartu gabe. Antza, mugak lausotzen dira Amerikara joandakoan, “bitarteko espazioan” bizitzen da pertsona... eta idazlea.

 Izan ere, Atxagarentzat bezala, AEBak inspirazio eta joan etorrien helmuga bihurtu dira azkenaldian beste hainbat euskal idazleentzat ere. Bitarteko espazio zehazgabe horretan erosoago sentituko ote dira? Baleike. Azken batean Ruperri ere inork ez zion esan euskalduna izatea zein nekeza den.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal diaspora
AEBn euskararen irakaskuntza bultzatzeko akordioa sinatu dute Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk

Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]


Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Teresa Zavaleta 
"Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen"

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


Josu Garritz
"Diasporan egungo egunean bizi dira, arbasoen jatorri eta historiaz pixka bat ahaztuta"

Pilotari famatua izan zen, munduko txapelduna, baina tartean behin baizik ez zuen Euskal Herrian jokatu, Mexikon jaio, hazi eta hantxe bizi baitzen, gurasoak haraxe joanda 1936ko gerratik ihesi. Abertzalea, Mexikoko euskal etxeko presidentea, Jaurlaritzaren aholkularia,... [+]


Izaskun Barber de Carlos. Jaiotzez folklorikoa
“Guk bizi dugun bezala bizi dute nafartasuna Argentinan”

Euskal kulturaren transmisioarekin jarraitzeko, eta euskal nortasunaz hausnartzeko Argentinako nafar etxeetara bidaiatu dute Ortzadar Euskal Folklore Elkarteko kideek, eta bizitakoa Nafar Haziak dokumentalean jaso dute. Bertan izan da Izaskun Barber de Carlos (Iruñea,... [+]


Steve Mendibe. 'Basque’ bezain euskaldun
"Amerikarra eta euskal herritarra naiz, baina, bihotzez, euskalduna"

Udatiarrak alde eginik da Ea. Bakean. Halaxe gustatzen zaio Steve Mendibe Aroztegiri, euskaraz bizi den herria, udakoek dakarten gaztelania arrotza gabe. Kalifornian jaioa, Boisen bizi, amerikarra bezainbat da euskalduna. Bi nazionalitateak ditu, bi erroldak... bihotz bat.


2023-07-21 | Euskal Irratiak
Euskal diasporako 37 gazte Euskal Herrian izan dira azken asteetan

Euskal jatorriko 37 gazte estatubatuar Euskal Herria ezagutzen eta euskara ikasten aritu dira uda hastapenean.

 


2022-02-21 | Euskal Irratiak
San Frantziskoko Euskal Etxeak 40 urte bete ditu

San Frantziskoko Euskal Etxeak 40 urte bete ditu asteburu huntan.


Pedro J. Oiarzabal de Cuadra: «Nor bere modura da euskaldun»
Identitatea. Nor gara gu, zer gara gu. Agustin eta Pedro Oiarzabal de Cuadra ikertzaileak peskizan hasi ziren 2002an, bata Bilbotik, bestea Nevadako Renotik (AEB). Galdera bat egin zuten, bakarra, eta sarean jarri edo euskaldunak ziren bazterretara helarazi. «Zer da euskaldun... [+]

Gloria Totoricaguena: "Euskal Herriko gehienek ez dute emigrazioa ulertzen"
Kemen handiko emakume adoretsua da Gloria Totoricaguena (Boise, 1961). William A. Douglass historikoak, lehenengo, eta Joseba Zulaikak, ondoren, betetako postuan da. Antropologoak haiek, zientzia politikoetan doktore, aldiz, Gloria Totoricaguena. Inondik ere, bide berri bila... [+]

São Paulotik gutuna

Brasildik jaso dut posta bat. Estebe Ormazabal Insausti beasaindarraren hitzak dira jaso ditugunak; ARGIAko harpideduna bera. Ez da txoko honetara ekarri dugun atzerrian bizi den lehen laguna. Pixkanaka ari gara biltzen Euskal Herritik kanpora dugun komunitatearen iritziak,... [+]


Argentinan, uda euskaraz
«Vení a la Argentina-hator hona» izeneko ekimenaren antolatzaile Iñaki Bilbaoren hitzetan, «azken urteetan Argentinako egoera ekonomikoak txarrera jo duenez, Euskal Herrira joateko aukerek ere behera egin dute, bidaiatzea askoz ere garestiagoa baita orain... [+]

Diasporaren oihartzunak prentsan
Rio de la Plata Argentina eta Uruguay artean itsasoratzen den ibaia da. Bertan daude bi herrialde horietako hiri nagusienak eta bertara joan ziren milaka euskaldun. Amerikako atea izan ziren Rio de la Platako portuak. Han sortu ziren lehenengo euskal etxeak eta lehenengo... [+]

2021-07-19
«Mr. Basque»ren liburuak
Idazlerik handienetako bat zuten Robert Laxalt Nevadan. Euskaldunen ahotsa izan zen estatuan eta EEBB denetan. Horrelaxe onartu zuten «Sweet Promised Land» (1957) argitaratu zenez gero. Liburuko lehenengo hitzetan asmatu izana azpimarratu ohi zuen beti idazleak: "Urte bete... [+]

IDAZTEN ZUEN EUSKALDUNA
Laxalt deiturak karga pisua du Nevadan. Robert Laxalt idazlea izan dugu, batetik, Nevadako idazlerik loriatuena. Turismo-afixetan ere bere irudia erabili izan dute. Bestetik, Paul Laxalt, politikaria, Nevadako gobernadore ohia, Ronald Reagan presidentearen eskuin esku, hezur eta... [+]

Eguneraketa berriak daude
Bi haur Palestinako banderarekin
Aste honetan zenbaki berezia: Genozidioa gelditzeko, Israeli boikot
Herrien arteko elkartasunari gure aletxoa jarri nahi izan diogu. Euskal Herritik, euskaraz, herrien munduaren alde. Geldigaitza dirudien basakeriaren aurrean, duela bi urte bezala, ahotsa altxatzeko beharra sentitu dugu.