Frantziaren zi(b)(n)ismoa

  • Esan ohi da inor ez dela herritar jaiotzen. Izan ere, egungo gizarte modernoetan herritar izatea ez da erraza; askotan, eskuraezineko pribilegioa ere bada, denok dakigunez. Herritar estatusa, berez, egitura politiko jakin bati loturik doa, eta herrialde aurreratuenen artean, Frantzia hartu izan da eredutzat, herritartasuna bizilagun guztiei ematea izan baita frantziar estatuaren bilakaera historikoaren funtsa. Eta horretaz harro agertu dira frantziarrak eta Frantziaren miresleak. Hortaz, Frantziaren savoir faire zibikoa goraipatu da sarritan, herritarren komunitatea eraikitzen saiatu omen delako; hots, albo batera utzi dituelako herritarrak bereizten dituzten bestelako lotura etnikoak, kulturalak, erlijiozkoak, eta abar. Oraindik ez da guztiz itzali ikasle nerabe islamdarren beloaren auziak piztu zuen eztabaidaren oihartzuna. Hezkuntza-sisteman erlijiozko ikurren erabilerari debekua laikotasunaren defendatzaileen ikur ere bihurtu zen eta, une honetan, hartutako erabakiak eragindako zauriak sendatu gabe dirauela ematen du.
Txoli Mateos
Iñigo Azkona
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Etorkin oldeari eutsi guran, berriro ere, frantziar herritartasuna izan da hizpide egunotan, hango Parlamentuak ebatzi berri duenaren harira. Batetik, etorkinei DNA proba egitea erabaki da beste etorkinen batekiko ahaidetasuna frogatu ahal izateko, eta beraz, herritartasuna lortu ahal izateko. Hortaz, biologiaren menpe jarriko dute herritartasuna. Ez ziren, ba, frantziarrak odolean oinarritutako loturei muzin egiten ziotenak?

Bestetik, frantsesez ondo moldatzen direla frogatu beharko dute. Hau aspaldiko kontua da. 1990eko hamarkadan, adibidez, Frantziako Naziotasun Batzordeak ebatzi zuen frantsesez eskolatua egotea nahikoa baldintza zela frantziar herritartasuna lortzeko. Eta ez dugu aipatuko frantsesaz besteko hizkuntzek mendetan jaso duten bazterketaz. Nork esan zuen herrialde zibiko puruenetan ere hizkuntza bat nazio-hizkuntza izendatzen dela eta harexeri egiten zaiola etengabeko gorazarre? Hortaz, berezitasun kulturalak, erlijiozkoak, etnikoak, dena delakoa, albo batera utzi behar dira… frantziar kulturari dagozkionak izan ezik, jakina.

Hirugarrenik, Errepublikaren balioekin bat egiten dutela frogatu behar dute. Inork ez daki zehatz-mehatz zeintzuk diren balio horiek, baina, lehenik eta behin, administrazioaren arbitrarietateari lekua uzten zaiola zalantzarik ez dago. Bigarrenik, zer esanik ez, jazarpen ideologikoa eta politikoa erabiltzeko aukera paregabea eskain lezake. Eman dezagun laikotasuna hartzen dela Errepublikaren balio gisa. Paperen zain dagoela, nor ausartuko da, adibidez, islamdarra dela ofizialki aitortzera?

Barregarri geratu dira Frantziaren liberalismoa eta lotura zibikoak. Are gehiago, uste dut frantziar batzuen ustezko zibismoaren atzean, zinismoa baino ez dagoela. Eta, berriro ere, gogoetarako gaia utzi digute hartutako neurriok. Besteak beste, giro akademikoan eta politikoan zuhurrago hitz egin beharko litzateke estatu-administrazio batzuen ustezko jokaera zibikoari buruz. Bai eta zalantzan jarri ere zenbaiten asmoak herritartasun unibertsala eraikitze aldera, jarrera kosmopolitak –batzuetan, eta nahi gabe ere– estatuaren nazionalismoaren mesedean lan egin lezakeelako.

Azkenak
Ez hil, faborez

HIL FABOREZ FEST
Lekua: Ibaola Harriak, Eskuernaga.
Taldeak: Lukiek, Las Sexpeares, Seggs Tape, GAL, Chuleria Joder!, Aposapo, Bayou la Batre, Borla, Türbot, Malakias MX3

Data: 2025eko ekainaren 14a.

--------------------------------------------------------

[+]


EAEko herritarren %58k mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu du 2024an

EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.


2025-06-25 | Hala Bedi
Gasteizko lorezainek grebarako eskubidea aldarrikatu dute hiriko hainbat iturri berdez tindatuz

ESK eta LAB sindikatuek jakinarazi dutenez, lorezainek greba egiteko duten zilegitasuna aldarrikatu nahi izan dute ekintza ikusgarri honen bitartez. PSE eta EAJren gobernu-taldea seinalatu dute erantzule nagusi gisa, "Green Capital markaren atzean hiriaren ikurra zaintzen... [+]


2025-06-25 | Rafael Poch | CTXT
Mendebaldea bere mundu-gerra eskalatzen ari da

Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]


2025-06-25 | Xiberoko Botza
Ikusgarrietako intermitenteek lana mentx düe

Frantziako gobernamentüak ekonomiak egin nahian, leküko kolektibitateer eta eskülder sos pübliko gütigo banatü dü. Horrek ondorioak badütü, ekonomia handiena kültüran egin beita. Intermitenteek nekeziak ezagütze... [+]


Statkraft, Kutxabank eta Azpeitiko Udala

Ia oharkabean pasa da joan zen asteazkenean (2025eko ekainak 18) Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu zen iragarkia.

Izenburua: Azpeitiko 5. poligonoko 58. lurzatian aldi baterako estazio meteorologiko bat
interes publikokotzat deklaratzeko eskaera (GHI-049/25-J01)
. Hemen... [+]


EAJren hizkuntza eskakizunetarako proposamena “atzerapausoa” dela salatu dute ELAk eta LABek

Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]


Arabako Aldundiak indarkeria matxistaren biktimei arreta murriztu diela salatu du ESK-k

Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.


Zenbait lagun zauritu dira Hernaniko San Joan gaueko istiluetan, eta gutxienez pertsona bat atxilotu dute

Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]


2025-06-24 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Chen Yun: txoria eta kaiolaren auziak hortxe jarraitzen du

Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]


Bilboko Bira Kulturak eskaintza gutxituko du laguntza publikoen murrizketagatik

Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.


Nola debekatu sare sozialak erabiltzea 16 urtez azpikoei? Australiako Gobernuak badu formula

Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]


Israeli boikota musika jaialdietan ere

El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]


NATOtik ukatu egin dute Sánchezek iragarritako gastu militarraren salbuespena

Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.


Trumpek Israel eta Iran arteko su-etena iragarri du eta ordu gutxira zalantzan dago jada

Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]


Eguneraketa berriak daude