Emakumeen garunaren gakoa hormonetan dago

  • “Ez dago emakumeak ulertuko dituenik”. Agian hori izango da mundu osoko gizonezkoek gehien errepikatzen duten esaldietako bat. Horren pareko kexa, baina emakumeen artean oraingoan, hurrengoa litzateke: “Nire senarra ez da ezertaz jabetzen, sutan jartzen naizen arte”.
Horren diferenteak ote gara, bada, gizonak eta emakumeak? Errealitate maskulino bat eta beste errealitate femenino bat bereizi behar ote dira, akaso? Erantzuna baiezkoa da, bi kasuetan, Louann Brizendine neuropsikiatra iparramerikarraren iritziz, eta horren guztiaren "errua" biologiak izango luke; hormonek, zehatzago esateko.

San Frantsizkoko (AEB) Unibertsitatean Emakumeen Klinika Hormonaleko sortzailea eta zuzendaria da Brizendine aspaldiko urteotan, eta Europara etorri berri da Emakumeen garuna edo garun femeninoa bere liburua aurkeztera. Espainian RBA argitaletxeak kaleratu duen obra horrek eztabaida ugari piztu du bere jatorrizko herrialdean, eta itxura guztien arabera, hemen ere hautsak harrotuko dituela esan genezake, kale egiteko beldur handirik gabe.

Gure neuropsikiatra herriz herri ibili da, bere azalpen teorikoak bestelako esperimentu praktikoekin nahasten. Bere maletan daraman plastikozko masa grisarekin, emakumearen garunean gertatzen diren erreakzioak zergatik eta nola gertatzen diren azaltzen saiatzen da. Bere iritzian, hipokanpoa izeneko garunaren atala –bertan osatzen dira emozioak eta baita memoria eta oroimena ere– handiagoa da emakumeengan, eta, beste muturrean, gizonek 2,5 aldiz gehiago eskaintzen diote euren garunean bulkada sexualak kontrolatzen dituen eremuari, eta beste puska eder bat oldarkortasunari.

Hilekoaren inguruan agertzen diren sintomak –hilekoaren aurreko sindromea– azaltzeko, neuropsikiatraren iritzian garai horretan emakumearen garun-zati batzuek %25erainoko aldaketak izaten dituzte. Eta aldaketa horiek, jakina, emakumearen jarreran islatzen dira. Gizonen eta emakumeen arteko alde gehiago ere aurkitu ditu: emakumeetan handiagoa da komunikazioen zentroa –%11 neurona gehiago mintzairaren eta entzumenaren zentroetan– eta baita emozioena ere; gizonak, aldiz, arrazionalagoak omen dira, baina baita autistagoak ere.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Biologia
Intsektuen apokalipsia antropozenoan

Galdera da ea edozein zibilizaziok gupidarik gabeko gerra egin dezakeen bizitzaren aurka, bere burua suntsitu gabe eta zibilizatua deitzeko eskubidea galdu gabe”. 1

Sei hamarkada igaro dira Rachel Carsonek bere Silent Spring (Udaberri isila) liburu bikaina idatzi... [+]


Cristina Claver.
"Ekosistema mesopelagikoan munduko arrain-biomasarik handiena dagoela pentsatzen da"

Cristina Claver-ek (Bilbo, 1996) Biologia-ikasketak egin zituen UPV/EHUn. Italiara joan zen Erasmus egitera, eta gero, itsas baliabide biologikoen masterra egin zuen. Nazioarteko masterra zen eta Frantzian, Italian, Irlandan, Suedian eta Seychelleetan egon zen ikasten... [+]


Jon Luzuriaga
"Birsortu nahi genuen ehunaren zelula espezializatuak lortzea izan zen gure helburua"

Jon Luzuriaga Gonzalez (Oñati, 1989) Biokimikan lizentziatu zen (2012) eta ikerketa Biomedikoan egin zuen masterra gero (2013); biak UPV/EHUn. 2018. urtean Biomedikuntzan doktoratu zen eta doktoratu osteko ikertzaile bezala egon ondoren, irakasle bezala dihardu UPV/EHUko... [+]


Alicia Gascon
"Zelulen egitura eta antolaketa hobeto ulertzea lortu dugu"

Alicia Gascon Gubieda (1993, Muxika) Biokimikan graduatu zen 2015ean. Gero, Erresumara Batura jo zuen biologia zelularrean espezializatzeko 2015-2021 urteetan, eta orain, UPV/EHUn lan egiten du, immunologia, mikrobiologia eta parasitologia departamenduan.


Izokina Euskal Herrian: arrain eta ondare

Historia luzeko soka du izokinak Euskal Herrian. Istorio ugari sortu ditu, hasi Historiaurretik eta egun arte. Haren arrantzak garrantzia sozio-ekonomiko handia izan du, eta hala sortu ziren hura erregulatzeko arauak. Atzetik etorri ziren gero, ordea, arau-hausteak, herritarren... [+]


Eguneraketa berriak daude