Klima aldaketaren ondorioei buruzko kezkaren erakusgarri, Europako Batzordeak egin eta joan den urtarrilean jendaurrean jarritako txostenaren edukia bildu dugu. 1990. urteko mailarekin alderatuta, 2020. urterako gutxienez %20 gas kutsagarri gutxiago isurtzea proposatu du Batzordeak. Orain arte mahai gainean jarritako helburu handizaleena da, Bruselak egindako analisien emaitzek erakutsitako egoera dramatikoa saihesteko aplikatu nahi dena. Zentzu horretan, txosten horrek adierazten du klima aldaketak eragin suntsitzailea izango duela Europako hegoaldean, bereziki uztetan eta turismoan.
 
Europako Batzordearen agiriarekin batera datozen datu zientifikoek diote NASAren zenbakien arabera 2005. urtea izan dela orain arte erregistratutako beroena eta historiako 10 urterik beroenak 90eko hamarkadakoak izan zirela.
 

Eragin izugarriak

Europako Batzordearen Ikerketa Zentroak gauzatutako txostena(Peseta Ikerketa delakoa) satelite bidezko irudiei eta datu bilketa zientifiko berrienei esker egin ahal izan da. Txostenak erakusten duenez, klima aldaketak hainbat ondorio ekarriko ditu inguruaren arabera. “Klima aldaketaren eraginak ziur asko desberdinak izango dira leku batzuetan eta besteetan”. Europako zenbait eskualdek izugarri sufrituko dute. Europako hegoaldean, adibidez, klima aldaketak laboreen emankortasuna gutxitu du, beroak eragindako heriotzak gehituko ditu eta uda garaiko turismoari ondorio kaltegarriak eragingo dizkio. Honakoak ditugu Batzordearen txostenak iragarritako beste zenbait ondorio: ibaiek gainezka egingo dute, uholde handiak egongo dira, animalia espezieen migrazio masiboak gertatuko dira, eta ekonomian ere kalte handiak izango dira.
 
“Klima aldaketaren eraginez, mende honetan erabat alda liteke udaz daukagun ideia. Baldintza ezin hobeak dauzkan lekua, orain Mediterraneo inguruan kokatzen dena –hondartza turismoarentzat bereziki–, iparralderantz mugituko da, agian Itsaso Baltikora edo Ipar itsasora”, aipatutako agiriaren arabera. Alabaina, txostenak ondoren zehazten du turismoaren exodoa handiagoa edo txikiagoa izatea enpresek edo udatiarrek oporrak denboraldiz kanpo, udaberrian adibidez, antolatzeko daukaten gaitasunaren araberakoa izango dela. Kontuan izan behar da uda Mediterraneoko kostetan pasatzen duten turisten joan-etorria dela planetako handiena. Turismo hori urtean 100 milioi pertsona ingurukoa da. Horietatik erdiak Espainiako Estatuko kostetara joaten dira, eta 100.000 milioi euro gastatzen dituzte oporraldian. Aurreikuspenak betetzen badira, begi bistakoa da Mediterraneoko herrialdeek ondorio ekonomiko kaltegarriak jasan beharko dituztela.
 
Peseta txostenak iragarpen horiek egiteko oinarritzat hartu du da mende honen bukaera aldera karbono dioxidoaren isurketak biderkatu edota hirukoiztu egingo direla maila preindustrialei dagokienez. Kalkuluen arabera, uztak %22,4 murriztuko dira Europako hegoaldean. Zergatik? Txostenaren erantzuna: planetaren berokuntzaren ondorioz laboreen hazkuntza aldia laburragoa izango delako. Europar kontinentearen iparraldean, ordea, izozteak laburragoak izango direnez, uztak %70 ugarituko dira.

Hildako gehiago

Europako txostenak adierazten duenez, klima aldaketaren ondorioak gizakion biziraupenera ere iritsiko dira. Bero-boladek, gainera, hilkortasuna areagotuko dute hilabete beroetan, eta uholdeak edo ekaitzak bezalako muturreko fenomeno meteorologikoekin zerikusia duten istripuak gehitu egingo dira. Bitxia badirudi ere, EBren txostena arazoa kuantifikatzen ausartu da, eta bi egoera erakusten ditu, bata arina eta muturrekoa bestea. Ikerketa horren arabera, hondamendi egoerarik larrienean, hau da, 2071tik aurrera tenperatura urtean hiru gradu igoz gero, EBn urtero 86.000 pertsona gehiago hilko dira. Egoera arinenean, aldiz, planeta 2,2 gradu bakarrik berotzeko neurriak bete eta neurri horiek funtzionatuz gero, hildakoen kopurua 36.000 inguruan ibiliko litzateke.
 

Ondorioak arintzeko neurriak

Europako Batzordeak zenbait neurri proposatzen ditu CO2aren isurketen ondorioz gertatzen ari den planetaren berotzea geldiarazteko; esate baterako: energia berriztagarriak sustatzea, kontsumoa gutxitzea eta karbono maila txikiak isurtzea ahalbidetzen duten teknologia berriak bultzatzea. Energia nuklearraren erabilera ere ez du baztertzen. Horren “abantailak” goraipatu ditu eta eztabaida berriz piztu du behintzat.
 
CO2 isurketak gutxitzeko politikaren baitan, EBk bi helburu ditu: nazioarte mailari begira, berotegi efektua sorrarazten duten herrialde garatuen gas isurketak 2020rako %30 murriztearen alde dago. Gainontzeko herrialde garatuak ere helburu horrekin bat etorri eta konprometitzeko ekimena da, baina Txina eta India aurka daude. Hogeita zazpiek osatzen duten Europarentzat, 2020rako CO2aren isurketak gutxienez %20 murriztea da EBren proposamena.
 
Baina nolako kostu ekonomikoa dauka klima aldaketaren ondorioak arintzeko horrelako neurriak hartzeak? Neurriz kanpoko kostua izan behar du, izan ere Europako agiria ez baita ausartzen zehaztasunak ematen. Hala ere, “urtean milaka milioi euroko” kopurua zenbatesten du XXI. mendearen bigarren erdirako. Financial Timesen datuen arabera, kopuruak 10.000 milioi eurokoak izan litezke egoerarik onenean, eta 40.000 milioi eurotik gorakoak egoerarik muturrenekoenean.

Gas kutsagarrien isurketen murrizketa eskasa

Nazioarteko talde ekologistak ez daude ados Europako Batzordearen proposamenarekin, haientzat ez baita nahikoa 2020rako gas isurketak %20 murriztea. Greenpeace eta World Wildlife Found/Adena (WWF) nazioarteko mugimenduak berehala agertu dira Europako Batzordeak proposatutako zenbaki eta helburuen aurka. Kutsagarriak diren edo berotegi efektua sorrarazten duten gasen isurketa 2020rako %20 murriztea neurri eskasa iruditzen zaie. Isurketak ehuneko hori gutxitzea “oso txiki eta xumetzat” jotzen dute, eta murrizketak %30ekoak izan daitezela eskatu dute. Greenpeace-rentzat, Europar Batasunak “bere planteamenduekin traizio egiten die EBko etorkizuneko belaunaldietako herritarrei, eta klima aldaketaren aurrean erakutsi dugun ahuleziaren ondarea utziko diegu gure ondorengoei”. WWF-k “epeltzat” jo ditu proposatutako neurri energetikoak.
EAErako plana
 
Halaber, EAEko agintariak ere konturatu dira klima aldaketak ondorioak dituela gure lurraldean, eta horri aurre egiteko plana egiten ari dira. Maiatza alderako prest eduki nahi dute zirriborroa. Ingurumen eta Lurralde Antolamendu Sailak duela urtebete Klima Aldaketaren Euskal Bulegoa sortu zuen. Ihobe-ko zuzendaritzaz ere arduratzen den Xabier Caño da koordinatzailea, eta bulego berri hau da klima aldaketari aurre egiteko Eusko Jaurlaritzaren politikak koordinatzen ari dena. Dagoeneko egin dute egoeraren diagnostikoa. Bigarren fasea, berotegi efektua sorrarazten duten gas isurketen 2012ra arteko eszenatokia prestatzea izango da, isurketa horiek baitira klima aldaketaren eragile nagusiak. Hirugarren fasean, berriz, klima aldaketaren ondorioz kaltetutako sektore bakoitzerako helburuak eta neurriak identifikatuko dira. Laugarren fasea 2007-2012 epean plana martxan jartzea izango da. Pil-pilean dagoen eztabaidak luze jarraituko duela argi dago beraz.