Julio Perez-Irezabal, Euzko Irakastola Nagusiko ikasle ohia: «»Espezialista hoberenak hartu zituzten, kontuan izan gabe zer joerakoak ziren»


2006ko azaroaren 19an
Bilbon 1936ko abenduan hasi zen unibertsitatearen berri nola izan zenuen?
Basurtokoa abiatu zenerako, hasita nituen ikasketak Valladolideko Unibertsitatean. Baina 1936ko udan Bilbora etorri nintzen oporrak pasatzera eta gerra hasi zelako ez nintzen itzuli Valladolidera. Gero, ikasturtea eta unibertsitatea irekitzear zegoenean, nire aitak (medikua zen eta irakaslea izango zen unibertsitatean bertan) animatu eta izena eman nuen. Ikasturte hartan, bi eta hirugarren mailako ikasgaiak jaso nituen.

Euskal Unibertsitateak fakultate bakarra izan zuen eta hasi berria. Valladolidekoarekin parekatuta zer iruditu zitzaizun?
Maila Valladolidekoa bezain ona zen eta hori, hasiberri batentzat, meritu handia zen. Eskola ematen zigutenak espezialista hoberenak ziren eta oso ongi prestatuta zeuden. Nik ez nuen desberdintasunik nabaritu Valladolidekiko. Basurtoko Ospitaleko medikuak ziren. Oroitzen naiz Gimon zegoela, Rey Baltar, nire aita (Francisco Perez-Irezabal), Cesareo Diaz Emparanza... Azken honetaz, bereziki, oso oroitzapen ona dut.

Dena den, gerran izanda bitxi samarra izanen zen ikasketak aurrera eramatea, ezta?
Hasieran, gerra ez genuen nabaritu. Guk ikasi besterik ez genuen egiten. Baina gero bai. Etorri ziren bonbardaketak... Gero eta jende gutxiago zegoen Bilbon eta guk geuk hartu behar izan genuen hainbat ardura. Ni esate baterako, eta ikaslea nintzen orduan, Bilboko zubiak leherrarazi zituzten egunean, Rey Baltar ginekologoarekin operazio gelan aritu nintzen, laguntzaile, lehen laguntzailea... Pentsa!

Ikasturte motza eta unibertsitate garai laburra, zer ondorio jaso zenituzten?
Bilbon egindako medikuntza ikasketek ez zuten balio, noski. Frankistek ezin zuten onartu horrelakorik. Baina ikasitakoarekin, gerra amaitutakoan joan ginen azterketak egitera, ikasle libre gisa eta nahiko erraz gainditu genituen. Gero jarraitu nuen eta 1943an hasi nintzen mediku lanean, jubilatu arte. Irakasleek okerrago izan zuten.

Zer gertatu zitzaien?
Hor egundoko «garbiketa» burutu zuten. Gutxienez irakasleriaren erdia ezkertiarra izanik, ihes egin behar izan zuten edo atxilotuak izan ziren. Hemen gelditu zirenak, Gimon, Viar, nire aita... modu txarrean atxilotu eta preso eraman zituzten Puerto de Santamariara. Gero beraien kontra jarritako salaketak ezin izan zituzten aurrera eraman eta zigorra gutxitu zieten. Baina hasierakoa 30 urteko kartzelakoa izan zen. Nire aita trukaketa bati esker atera zen eta Frantziara joan zen. Gero etorri zenean, ezin izan zuen medikuntzan aritu. Klinika ere konfiskatu zioten eta bera ez zen inongo alderdikoa. Ezkertiarra bai, baina militantziarik gabekoa. Hala ere, lanbidea betirako izorratu zioten.

Unibertsitate horren bultzatzaile izan ziren Leizaolak, Apraizek eta Bilbaok zioten beste fakultate batzuek laster osatuko zutela.
Nik uste dut etorkizunik bazuela, borondate izugarria zegoelako eta batez ere jende oso prestatua zegoelako. Eta lehen esan dudanarekin lotuta, unibertsitatea hasi zenean, eskuindarrek ez zuten inolako oztoporik izan irakasle izateko. Hor hartu zituzten espezialista hoberenak, ospitalean nagusi zirenak, kontuan izan gabe zer iritzi eta joerakoak ziren. Beren arloan oso onak izatea baino ez zieten eskatu. Nik uste dut jokabide horrekin edozein unibertsitatek aurrera egin dezakeela, gureak oso gutxi iraun zuen arren.


Azkenak
Euskaraz bagarela aldarrikatzeko hitzordua: etzi Ziburun

Ziburuko Azokaren seigarren edizioa iraganen da larunbatean Ziburuko plazan. 33 argitaletxe, 10 diskoetxe, 39 idazle eta 111 berritasun, uzta ederra izanen dugu aurtengoan ere.


Bertan behera utzi dute Donostiako surf txapelketa bat, israeldarren parte hartzea dela eta

Hamabost urte inguruko lau surflari israeldarren parte hartzea zela eta, hainbat eragilek protesta egin eta Groseko Surf Indarrak elkarteak lehiaketan ez parte hartzea erabaki du. Waxdayz jaialdiaren antolatzaileek ere surflari israeldarrak kaleratzea eskatu die WSL World Surf... [+]


2025-06-04 | Uriola.eus
Manteroekin eta Ainararekin elkartasuna adierazi dute Bilboko Epaitegiaren aurrean

Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.


“Traumak eta deserrotuta egoteak saharar guztion bizitzak zeharkatzen ditu”

Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]


Iruñeko Alde Zaharreko etxegabetzea geldiaraztea lortu dute

San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.


Hana Zjakic. Inguruari adi
“Ez nintzateke ase sentituko, lau urteren ostean, hemengo kulturaz eta hizkuntzaz ezertxo ere ez baneki”

Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]


Albert Le Layek ez zuen trukean ezer eskatu

Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]


Talentu bila

Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]


2025-06-04 | ARGIA
Osasun arreta euskaraz bermatzeko zortzi eskaera egin dituzte EHEk eta Aintzatek

Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.


2025-06-04 | Itxaro Borda
Begi zabal itxiak

“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]


2025-06-04 | Gorka Menendez
Armatzea eta autodefentsa

Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]


2025-06-04 | Cira Crespo
Greba orokorra

Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]


Eguneraketa berriak daude