Makina bat kontu


Bere kabuz hozten den botila posible ote?

Eguzkiak egunero jotzen du gure Lurra, baina «debalde» eskaintzen digun beroa oso gutxi aprobetxatzen dugu. Beroak berotzeko edota hozteko balio dezake eta azken urte hauetan Rensselaer Institutu Politeknikoko Steven Van Dessel-ek zuzendutako taldeak eguzkiaren beroa aprobetxatzen duen teknologian aurrerapen interesgarriak lortu ditu.

Hain zuzen ere, ia lodierarik gabeko mintzetan eguzki-zelulak eta bero-ponpak itsatsiz klimatizazio sistemak lortzeko bidean aurrerapenak egin dituzte.

Mintz estuetan aurrerapenak lortzeak estaldura termiko ia gardenak ekoiztea ahalbidetu dezake. Aplikazioen esparrua bukaezina da: artikulu honen izenburuan aipatu dena, hots, botilak beren kabuz hoztea edota berotzea; etxeetako berogailu eta aire girotuko sistemak ordezkatzea; edota sateliteetan energia iturri gisa erabiltzea, besteak beste.


Nitrogenoa ala airea gurpilak puzteko

Irakurle batek baino gehiagok puztu izango ditu bere gurpilak nitrogenoarekin eta gurpiletako tapoi berdeak horren adierazle dira. Hala ere, tapoi berdedun jabeei nitrogenoa erabiltzearen zergatiaz galdetuz gero, inork gutxik du erantzuna. Lerro hauetan datu batzuk ematen saiatuko gara, aipatu gaia argiago gera dadin.

Nitrogenoa kamioi, hondeagailu eta abioietan aspaldidanik erabiltzen da eta horren arrazoia airea presio eta tenperatura altuetan oso erreaktiboa izatean datza. Erreaktibotasunak gurpiletako kautxua, aluminioa eta altzairua kaltetzen ditu eta beraz, bero eta tenperatura baldintza gogorretan lan egiten duten ibilgailuetan saihestu egin behar da elementu erreaktiboak erabiltzea. Izan ere, airea gurpiletan sartzen denean oxigenoa eta nitrogenoa ez ezik ur-baporea ere sartzen da eta honek areagotu egiten ditu herdoiltzeko mekanismoak.

Bestalde, nitrogenoaren molekula oxigenoarena baino handiagoa denez, zailagoa du ihes egiten gurpilen kautxu edo balbuletatik. Gure automobilek ez dituzte, oro har, ibilgailu handien lan baldintza gogorrak izaten eta beraz, gure gurpiletako airearen erreaktibotasuna ez da hain larria. Hala ere, badago nitrogenoaren alde egiteko beste arrazoi bat: nitrogenoz puztutako gurpilen presioa ez dago ia kontrolatu beharrik eta aldiz, airez puztutakoena bai.

Eta gainera gurpilak nitrogenoz puztearen kostua ia hutsaren trukekoa da.


Azkenak
Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]


Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.


2024-04-29 | Jakoba Errekondo
Pagoaren kontuak

Geroxeago baina hemen da. Inguruan dituzten gainontzeko zuhaitzak baino beranduago janzten dira pagoak (Fagus sylvatica). Bizitzeko baldintza “gogorragoak” nahi izaten ditu: toki hezeak eta freskoak. Baina izotzari beldurrak bizi da.


2024-04-29 | Garazi Zabaleta
Elkea
%100 Amezkoako garagardo ekologikoa, olibondoak eta beste

Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Eguneraketa berriak daude