Ostatu izandakoak eta direnak


2004ko otsailaren 29an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Bentazikin: XIX. mende erdialdeko planoetan agertzen da Benta, baita 1864ko Nomenclátor de la Provincia de Guipúzcoa delakoan ere, "Venta-berri" izenarekin. Zerrenda horretan baserri moduan agertzen da, baina lehenago ostatua izan zela dio: "Esta casa de labor fue en otro tiempo casa-posada por cuya razón conserva aquel nombre". Dirudienez XVIII. mendearen bukaeran edo XIX.aren hasieran egindako ostatua zen. Bentako alaba den Maritxu Aizpuruak bertan familia "indiano" (bere hitzetan) bat ezagutu zuela kontatzen du, baina beharbada ijitoak izango zirela pentsatzen du. Berak ez zuen taberna edo antzekorik ezagutu, ezta bere gurasoek ere seguru asko. Nonbait, taberna zenean, behin bezero batzuk sartu zirenean, ontziak zikinak edo ondo garbitu gabeak jarri zizkietela eta... "basoak zikinak! Hau benta zikina!" esan, eta horrelaxe hartu zuen Bentazikin izena.

Maskolaitz sagardotegi sonatua: Antzinako Atxegatarren gotorlekua ordezkatu zuen baserriak. Sagardotegi sonatua izana da Maskolaitz. Sagardoa etxeko sagarrarekin egiten zen. Hala, baserri honetako sagastiak ospetsuak ziren oso, izugarri emankorrak baitziren eta oso sagardo ona egiten baitzen. Bezeroak ingurutik oinez etortzen ziren, batez ere Ibaeta eta Lugaritz aldetik. Pentsa bazirela bertan hiru egun eta hiru gau segidan jaten eta edaten igarotzen zituzten bezeroak... Bitartean, andrea baserrian aritzen zen, goizeko bostetan jaiki eta lanari ekin: behiak jetzi, jaten eman, astoarekin plazara joan, etxera etorri, bazkaria prestatu, berriz ere behiak... Azkenik, gaueko bederatzietan leher eginda ohera... Eta hala ere baziren gizonak alkandora garbia beharko zuela eta, sagardotegira eramatera joaten ziren emakumeak!

Arratzainaundi jatetxea: Arratzain oinetxe zaharra familia bakarrekoa zen lehen, gaur, elkarri erantsitako bi etxebizitzatan zatitua dago. Bi aldeek izen ezberdinak dituzte: bata Arratzainzar da, bestea Arratzainaundi. 1864ko Nomenclátor de la Provincia de Guipúzcoa etxe zerrendan "Arrazáin" baserria aipatzen da. Hiru etxek edo eraikuntzek osatzen zuten. Ordurako, Arratzainzarra bi etxebizitzatan zatitua zegoen, hots, Arratzainzar eta Arratzainaundi. Hirugarrena, berriz, Arratzainberri dela dirudi. Arratzainaundi gaur jatetxe, ostatu eta sagardotegia da. Arratzainzar baserrian » Egioletan bezala eskola izan zen garai batean» inguruko baserrietako neska-mutilak aritzen ziren bertan ikasten.
Aipatu zerrenda horretan, gainera, beste laugarren etxe bat aipatzen da, "Arrazain-borda" alegia, lehengoetatik ehun metrora. Arratzainborda, Arratzain baserri zaharraren etxeorde edo borda zen. 1948-1949 urteetan Arratzain Borda berreraiki zuten, eta etxe berriak Arratzainalai izena hartu zuen. Arratzainbordan, 1940-1960 urteen artean, bilera delakoa egiten zen »soinujole edo musikariren baten laguntzaz dantza saioak antolatzen zituzten».
Hiru baserri horietaz aipatutakoa Usurbilgo baserriei buruz Josu Tellabidek egindako lanean jasotzen da. Laster Usurbilgo Noaua elkarteak argitaratuko du.

Orioko benta: Orio eta Igeldo lotzen dituen bide zaharraren bazterrean kokatua, benta nahiko gaztea da. 1864ko Nomenclátor de la Provincia de Guipúzcoa etxe zerrendan, "Celaicho" baserria aipatzen da. 1944an, ondoko Lusarbe baserriko semea etorri eta hortik bost-hamar urtetara kantina ezarri zuten baserrian bertan. Sute baten atzaparrak ere ezagutu zituen. Etxeko andrearen esanetan ez zen jende asko pasatzen, batez ere asteburutan, Eibar eta Azpeititik jende asko etortzen zen Igeldoko parkera oinez eta limonada eta pepsicola edatera geratzen ziren hemen. 1975. urte aldera, Igeldotik honaino pista zabaldu zutenean, baserriari beste eraikuntza bat erantsi eta kantina izatetik jatetxe izatera igaro zen.


Azkenak
‘The Lancet’ aldizkariaren arabera, Israelek 434.000 palestinar hil ditu 2023ko urritik: Gazako biztanleriaren %20

Iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du aldizkariak. Kalkuluen arabera, 2023ko urriaren 7tik egunean 732 palestinar hil ditu batez beste, Israelgo armadaren erasoen... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Janaria sartzeko “10 orduko etenak” iragarri ditu Israelek, Gazan 100.000 haur desnutrizio arriskuan daudelako

"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Sendabelarrak oliotan

Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]


Eskuz eta banaka

Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]


2025-07-28 | Jakoba Errekondo
Harroputzetik artaputzera

Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]


Eguneraketa berriak daude