Hasier Etxeberria: “Fikzioak nobelan funtziona dezan, errealitatearen tratamendua behar du”
«Inesaren balada» eta «Bost idazle» liburuak gauzatu bitartean idatzitakoa da "Eulien bazka" eleberria. Literaturan hainbat lan burutzeaz batera, kazetaritza lana egiten duzu egunero. Modu horretara, ez dirudi literatura gauzatzea erraza izan behar duenik...
Zein onura ditu lan egiteko molde horrek?
Hara, niri literatura idaztea asko gustatzen zait, baina panfletoak ere idatziko nituzke, iragarkiak, baita komuneko paperaren zelofanean doazen letrak ere. Zernahi. Gutunak, artikuluak, gidoiak, esketxak, besteentzako diskurtsoakà idazte kontua baldin bada, dena gustatzen zait, bakoitza bere neurrian.
"Eulien bazka" eleberrian genero beltza erabili duzu. Zertan lagundu dizu genero honek nobela idazterakoan?
Liburuaren hasieran Roland Barthes eta Antonio Lobo Antunes idazleen bi aipu paratu dituzu, zure asmo eta nahiak agertzeko gisan, nolabait: «Le récit le plus realiste quÆon puisse imaginer se developpe selon des voies irrealistes» (Irudika dezakegun kontakizun errealistena, gertakari irrealisten bideetan garatzen da) eta «Eta, honek funtzionatzea lortzen badut, honek guztiak funtzionatzea benetan lortzen badut, instantean oso urruti aurkituko zarete, zeuon buruak ez ikusteko adina urrundurik». Aipu hauen harian, zer eskatzen diozu nobela bati eta honi konkretuki?
Zer dago nobela honetan kontzienteki eta inkontzienteki idatzia?
Zein izan da kezka handiena, erritmoa lortzea akaso?
Nobela oso inguru zehatzean eraiki duzu. Erdi-gunea Bidasoa eskualdean kokatu duzu. Ez diozu, esate baterako, jatetxe edota monumentuen izenak aipatzeari uko egiten. Badago aspektu hau kritikatu duena ere bai...
Arte zalea zara, esperimentazioaren aldekoa. Literaturan ere joera hori hobesten al duzu?
Nobela beltza, baina ukitu soziala duena. Euskal gatazkari ere erreferentzia egiten dioena. Ironia da zure lanabesetako bat. Ironia arriskutsua ote?
Literatura gai egokia al da literatura egiteko orduan?
Har dezagun literatura paisaia gisara. Nola ikusten du Hasier Etxeberriak euskal literaturaren paisaia?
Oraindik aski ibili gabeko soroa da, baina dagoeneko ikusten dira bidezidorrak, erreten batzuk ere bai. Baita galtzadak ere. Autopistarik ez dago oraingoz. Batzuk kexu dira horregatik. Ni, ez.
Idazle gisa berriz, paisaia horretan zure burua?
Irakurlea kontuan hartzen duen idazlea zarela esan duzu inoiz.
Nobela hil ez dadin idazten duen idazlea, apika?
Nobela etengabe berritzen ari den generoa izaki, zer nobela mota lehenesten duzu?
Egilea literaturaz eri dagoela imajinatu dugu eta nobela hau, agian, terapia ona izan dela berarentzat. Honetan, aurrekoetan lortu ez zuen zerbait lortu ote duen komentatu diogu: "Ni eta zu ez gara atzokoak, zorionez. Eta nobela hau gaur idatzi dut. Gaur naizen honek idatzi du, gaur euskarak badaukala uste dudan irakurlearentzat. Haiek idatzi nituenean ere gaur zen. Hori beti da horrela. Idazleak une orotan egiten du ahal duena, batez ere, ekonomia aldetik ezer konponduko ez dizun produktu literario bat idazterakoan. Esaten dutenez, horixe dugu euskal idazleon malura, baina niretzako nago, malura baino, ekosistema bikaina dela nahi dugun bezala idazteko. Askok nahi luke askatasun eremu hori. Nik, behintzat, begiratzen diot hasieran aipatu duzun gure paisaia horri eta fruitu eder askoak ikusten ditut. Hori bai, tatian-potian. Tantoka mantoka».
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez, Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]
Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]
Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]
Heriotzak Eduardo du izena
- Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
- Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
- Noiz: Maiatzaren 23an.
-------------------------------------------------------------
Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]
Dantza, xake edo kirol topaketak egiten diren bezalaxe, literatura gustuko duten haur eta gazteek ere zaletasuna partekatu, elkar ezagutu eta egunpasa ludikoa egiteko aukera izango dute, datorren igandean. Ikasturtean zehar elkarri gutunak idazten aritu diren 130 gaztetxo... [+]
Unai Elorriagaren Francesco Pasqualeren bosgarren arima liburua izan da lehiako bigarren finalista.
Ekainaren 7an izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarrekin antolatzen duten Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka. Seigarren edizio honetan Aurelia Arkotxa izango da omendua eta egitarau oparoa ezagutzera eman dute prentsaurrekoan. Ziburuko Azokaren uhina inguruko... [+]
Miresmen adina gaitzespen sortzen duen pertsonaia da, oraindik ere, Jon Mirande, hura hil eta 50 urte pasatxora. Karrikiri elkarteak eta Iruñeko Hizkuntza Eskola Ofizialak (IHEO) Jon Miranderekin dantzan izeneko jardunaldiak antolatu dituzte idazlearen jaiotzaren 100... [+]
Orain denak aita santua baino frantziskotarrago bihurtu zaizkigunez, komeni da gogoratzea gure klasiko ez-sotanadunez. XVII. mendean izan zen bat, haren grazia zen Arnaut Oihenart. Eta ezin gaitezkeenez murgildu haren lan guztietan, gaur goretsiko dugu O.ten gaztaroa... [+]
Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]
Ziburuko Liburu eta Disko Azokaren 6. edizioa ekainaren 7an izango da. Girotzeko eta azokaren eragina inguruko herrietara zabaltzeko, aurreko asteetan zehar sei ekintza kultural antolatu dituzte Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean. Lehena martxoaren 30ean izango da,... [+]
Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]