BIRTUOSISMOAREN AJEAK
- Birtuosismoaren ajeak
Uztapideren bertso on batzuen balioa bilatzen hasi eta azkenean bertsoa ulertzeko eta aztertzeko proposamen teoriko berri bat kaleratu du Joserra Gartziak. Bertsolaritza ez da poesia eta ez da literatura klabean ulertu eta aztertu behar. Komunikazio estrategia bezala ulertu behar da eta oinarri teoriko propioa behar du, erretorika oinarri duena. Eta guzti horretan kontestuak du testua ulertzeko garrantzi berezia (barkatu sinplifikazioa). Erabat ados. Baina hala ere, lehengo lepotik burua eta hori kezkatzekoa da.
Azterbideak azterbide eta ulerpideak ulerpide inpresioa daukat gauza batzuk nahasten ari garela eta beste elemental batzuk ahazten. Eta neure burua ere ez dut inpresio horretatik kanpora ikusten. Bertsolaritza barruan gaudenontzat orain dena estrategia da, dena artifizioa da, dena erretorika da, hemen hau egin eta hor beste hori, orain metafora bat sartu du, gero konparazio batekin osatu, anafora erabili du biak lotzeko... Orain hori jarri da modan eta ia ez dago beste begirik, kritiko denak ere horrekintxe itsutu dira. Baina, arazorik handiena ez da hori. Handiena da gerori itsutzea eta iruditzen zait hori gertatzen ari dela.
Pintzelada asko, eta, koadrorik ez. Eta ezer ez esatea dela dirudi, baina, bertsoa bera bere osotasunean da bertsoaren muina, ene uste apalean. Birtuosismora jo bai, eta ahaztu egin dugu bertsolariak, bertsoak, ezer egitekotan esan egin behar duela (esan, sujeritu, sujeritu arazi... nahi dena) eta mamia eta azalaren arteko dikotomian mamiak agindu behar duela. Azalak ere berea egin behar du eta hori da mamiari presentzia ona ematea, sinple esanda. Azala mami bihurtzen dugu askotan eta txoratu ere mami-azalak txoratzen gaitu. Oso ondo, baina horrek bide motza du. Bide motza du, eta neure burutik hasita. Nik Txapelketa honetan ez dut prestatzeko nahi adina denbora izan, eta zer landu erabaki egin behar eta erabaki nuen: Amurizaren hiztegi errimatua hartu eta errimak, joskerak eta abar matxakatu. Eta, ez jauna! Euskal Herriko finalean errima eta joskeren lilura baino zerbait gehiago eman behar da. Edo bestela Atxagak berriz ere esango du ortodoxoak garela.
Ez dakit Txapelketa historikoa izan den edo ez. Iruditu zaidana da, baietz, Txapelketa jokoa dela, eta seguruena ez bertsolarientzat bakarrik
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]