Gabonak gaboom!
Nork baino nork eskaparate landuagoa du. Jende gehiena ingeniari lan baten aurrean geratzen da: Olentzero sua eta guzti ikusten zaion ikatz-txondorraren aurrean, tren bat dabil bueltaka, tarteka mendiko tunelean ezkutatuta.
Atso batek eskaparateko maketa horren erreplika egiteko eskatzen dio Mac Gyver uste duen senarrari, sotilki: "Kortxozko plantxa bat da, lau zulorekin. "Ez da hain zaila!". "Ez dela hain zaila?". Senarrak, izututa besotik tiraka ateratzen du tentazio horretatik emaztea.
Guri ere gogora etorri zaigu zer den etxean (ateoak izanda ere) jaiotza jartzea; belaunaldiz-belaunaldi iritsitako buztinazko figuratxoak, denborak batzuk besamotz eta besteak burugabe utziak, 40 urtetan erabilitako goroldio disekatuan jartzea. Koskortzen joan ahala, jaiotzako txerrikumeari kariño gehiago hartu genion Jexuxitori baino, eta denborarekin, Jexuxitok eta txerrikumeak elkarrekin konpartitzen zuten estalpeko sehaska.
Koskorretik aurrerago iritsi ginenean, (orain aitortuko dugunez) benetako jaiotzaren aurkako ekintza burutu genuen.
Unibertsitateko ikasle garaitan, Ñoñosti hiri europarra "naturaldu" behar genuela sartu zitzaigun kaskezurrean, ikasleen ostegunetako parranda espiritua berpiztu behar zela. Jexuxito berpiztu zen bezalaxe. Eta guri ere hiru egun iraun zigun bizirik ajeak. Aterik ate tabernariei limosna eman eta gero, pertsianak zerratu zizkiguten muturren aurrean, eta hiriaren bestaldeko zuloaren bila abiatu ginen, erromes, haiek karitate gehiago erakutsiko zutelakoan. Bide erdian, argi distiratsu batek gure begi gorriak mindu zituen: Jaiotzaren argia zen! Gipuzkoako Plazako jaiotza! Umetan bezala korrika sartu ginen (beno, ez, balantzaka) jaiotzako belardietan, gerri parera iristen zitzaizkigun trapuzko gizontxo artera. Gabonetako espiritua zerion parke hura txikitan Disneylandia zen guretzat, baina mozkorraldi hartan 19 urte genituen, eta gorrotoa, goragalea ematen zigun kontsumoaren jardinak, oparizko paperetan bildutako zorion hipokrita moralista kirastuak. Errebeldia inozo bat izan zen patxaran eta garagardoen erreakzio kimikoek sortu zigutena, eta buruan ahots batek agintzen zigun: "Non dago Jexuxito? Bahitu egin behar dugu! Non dago Jexuxito!". Eskerrak Jexuxitok zeruko guardak dituen bizkartzain, eta parkeko leizeren batean ezkutatu zuten. Ez genuen gure begien parean topatu, edo ez genuen ikusi. Jexuxito ez bazen, behintzat beste zerbait eraman behar, eta trapuzko gizon-emakume, bildots, ahate eta aingerutxoen artetik, zer hartuko eta, txerritxo bat! Umetako nostalgia edo nik al dakit zer sartuko zitzaigun kurrinkari horren begiratu xamurra ikusita, eta belazean errotik atera eta, ospa egin genuen txerria besotan hartuta, kale ilunetan udaltzainen kotxeetako argietatik ihesi.
Gabonak umedade handiko egunak dira. Malkoz eta emozioz xenxibletuta gaudelako, eta umez betetzen direlako kaleak. "Gure barneko umea" esnatzen omen da gugan, tabakoa erostera joan zenetik alde egin zigun ume hura. Gabonetan ikusiko dituzu umeak: umeak eskaparatetan; eskuak, sudurra eta aho zabala bentosa bihurtuta, kristalari itsatsirik, bareen pare lerde-arrastoa utziz. Ume anarkistak, ume arrazistak; Olentzeroren aldekoak, erregeak baino lehenago etortzen delako eta gainera etorkin edo beltz beldurgarri horri muxu ematea tokatzen ez delako.
Ume trapitxeroak, eskolan ikasitako kantei etekina ateratzen dakitenak; etxez-etxe pasatu eta izeba zaharrari «borondatez» urtean behingo bisitan joaten zaizkienak. Aingerutxo hauek gabon kantak 7ko taula baino gogo gutxiagorekin botatzen dituzte, zer dioten ere jakin gabe: "din-dan-don, din-dan-don, urte Barrigon!".
Ume melankolikoak, hazi nahi ez dutenak. Zenbat urtez itxaron zenuen gurasoei Olentzerorena iruzurra zela esan gabe? Ez al zenuen zuk ere pentsatu sekretua deskubritu zenuela aitortuz gero, opari gutxiago jasoko zenituela? Edo gurasoak frustratu eta traumatizatuko zenituela?
Gu tesina hori hausnartzen ari garen bitartean, aita bat futbolinari begira ari da eta jokalariak hankaz-gora jartzeari ekin dio. Emaztea atzetik du, ordea, ernegatuta: "Baina Martin, futbolinak umeentzat dira, ez helduentzat!".
Jostailutan transmititzen dio gurasoak seme edo alabari bere zaletasuna, ilusioa, bere amets frustratua… Zertan ari da, bestela, larruzko txupadun gizon makarra hori ordu erdiz jostailuzko motor eta kotxeei begira?
Urte Zahar-Urte Berri trantsizio horretan ere, kasik gehiago itxaroten dugu kanpaikaden osteko lehen iragarkia zein den, kanpaikadak "oztopatzen" dituzten azafata-azafatoen hankasartzeak baino.
Iragarki batzuk dira urtero Gabonak "inauguratzen" dituztenak, batez ere, txanpain marka ezagunak: Freixenetek aurten Penelope Cruzen aparra eta burbuilak harrotu ditu, beti Donostiako Kontxa ateratzen zuen Codorniuk emozioen filma esplikatu nahi izan digun bitartean. Paco Lobatoni falta zituen seme eta alabak itzultzen dizkio "El Almendro"k Gabonetan.
Eta hor daude larunbatetako siesta orduko filmak: printzesitak eta printzipeak, amandre eta ipotxak, oraindik elurrik esnifatzen ez zueneko Macaulay Culkin…
Aurten, Osakidetzak bere egin beharko lukeen iragarki osasungarri batek harritu gaitu: mahats zuritu eta pipitarik gabeak saltzen dituena. Bazen garaia, familia osoak urte berria itolarriak jota ez hastekoa!
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]
Eusko Jaurlaritzaren Familia, Haur eta Nerabeen V. plana aurkeztu du Nerea Melgosa sailburuak asteazkenean. Hamazazpi "trakzio-neurri berritzaile" jaso ditu planak, baina ez dute zehaztu noiz jarriko diren indarrean.
Beasaingo enpresak 1.695 milioi euroko kontratua lortu du Belgikako SNCB-NMBS tren konpainia publikoarentzat 54.000 plaza dituzten bagoiak egiteko. Baina aurretik, belgikar konpainiak eskatu dio bere jarduerek nazioarteko zuzenbidea eta giza eskubideak errespetatzen dituztela... [+]
Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.
Lizarrako Udalak udarako antolatu dituen bost musika ikuskizunetan eta beste horrenbeste film emanaldietan bat bera ere ez da euskaraz izanen; datorren astean hasiko diren festen egitarauan haurrentzako ekitaldi bat dago euskaraz programatua, justu, erraldoi eta buruhandien... [+]
Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.