ONAREN ETA GAIZKIAREN SENA ZORROZTEN
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Desmasia ote hura? Hondamendi itxuragabe baten aurrean al ziren? Aldizkariaren iritziz ez behintzat; aldaketen garaian baino ez zeuden. Eta bistan da, horrelakoetan sakratuena ere eztabaidan jarri ohi denez, "ez zitekean erasorik gabe geldi eskola-erakundea ere. Jakiña, behin ere ez da izan eskola bera bakarrik gizonak osatzen dituena.Ez, ez dira maixu txarrak izan etxea eta kalea. Gizona ez da bakardadean bizi. Eta lagunartean jaso ditu bizi-modurako behar dituen iritzi eta jokabide asko, bai giza-maillan, bai politika gaietan, bai erlijio bideetan. Zer izan zitekean eskolako eziera soilla lagunarteko osagarririk gabe? Ori lehen. Gaur, berriz? Oiñez dabillen liburutegi bat gerta diteke gizona eskola utsarekin. Non eta zertarako dagoen ez dakien ameslaria. Gauza batzuk dakizkian txoriburua. Orregatik beste erakundeei egiten zaien galdera berbera egiten zaio eskolari ere. Balio al du? Zertarako da? Zer eginkizun dauka? Zaharkiturik al dago irakasleekin, irakas-gai jakiñekin eta, denbora eta leku jakiñean ematen den eziera au?".
"Eskola ez diteke esiz itxitako kabi bat izan. Behin ere ez. Gaur gutxiago. Or daude edonorri erasaten dioten etxeko giro, kaleko zurrunbillo, irakurgaien indar eta telebistaren diztirak. Umeei eta gaztetxoei areago. Eta or dagoien jakin-miña ona eta txarra, guzia jateko eta irensteko. Eziñezko eta kaltegarrizko, beraz, umea munduko gorabehera guzietatik babestea. Umeari gauzak isildu eta gordetzea. Korapillo asko sortzen dizkio umeari, barruan, atariko aizeak".
Esaten ari zenaren froga gisa, hara hor adibideak: "Egun auetako batetan gertatu da: Gerra zillegi al da? Galdetu diote amar urteko mutikoek beren maixuari bat-batetan. Eta maixuak eztabaidan eta elkar-izketan ifiñi ditu bere ikasleak galdera zorrotz ori dela-ta. Batzuk, iñolaz ere ez ditekela onartu. Besteak, egin ditekela norbere Erria salbatzeko, omen zioten. Eta gai orri jorratu bat eman bezain azkar beste galdera bat egin zioten: Zergatik Txina batek ONU'tik atera behar izandu du, beste Txina sartzeko? Ara or gai sakon eta interesgarriak umea esnatzeko, ezitzeko eta gizontzeko. Makillaren bidez, edo nahi duzunaren bidez, liburu batzuk buruan sartueraziz ez dugu ezer aurreratu. Eskolak ikasleari sortzen zaizkion galderei erantzun behar dio".
Maoismoaz galdetuko balu ere bai? Hainbeste esatera ez zen editorialegilea ausartzen. «Ikusten, entzuten eta jasotzen dituen gauzetatik, ona eta txarra bereizten irakatsi behar zaiola baino ez zioen hark. Zeren, bere iritziz bakoitzari bere burua eta bere ingurua aztertzen eta maxiatzen lagundu behar zaio. Bai, maxiatzen. Ez marmarrean. Ez besteen akatsak zabaltzen. Au da, zer dagoen ondo eta zer gaizki ikustarazi. Gero ona ondu eta txarra kentzen saiatu dedin. Onaren eta txarraren sena zorroztu behar zaizkio".
"Mitoak ankaz gora botatzeko garaietan bizi gera. Baiña zaharrak kendu einean, berriak sortzen ari gera. Eta guztiek dute zauritzen gizonaren askatasuna, lehengoek eta oraingoek. Zail da gaur garbi ikustea. Zail bereiztea. Tresna zahar batzuk bezala erabiltzen gaituzte. Gezurra dirudi baiña mito erailtzaille eta sortzaille biurtu gera. Eta sortarazten dizkiguten berrien atzaparretan galdurik arkitzen gera. Zaharrak desegiten bakarrik ari gerala siñesterazi digute".
Zer egin, beraz? Harentzat garbi zegoen:
"Eskolak bere ateak, leioak eta ormak zabaldu behar ditu eta kalean sartu. Kaleko giroarekin batera eskolatu behar ditu bere umeak. Bestela aizeak astintzen duen orbelaren antzera astinduak izango dira zuloren batean betirako galdurik gelditzeko"
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
600 misil eta dronetik gora bota ditu Errusiak Ukrainako hiriburuaren aurka. Gerra hasi zenetik egindako aire eraso handienetakoa da. Zelenskik nazioarteari eskatu dio erantzun dezala, Putin Trumpekin bildu eta bi aste eskasera.
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Bigarren aldiz gelditu dute Katalunian Espainiako Vuelta Israel-Premier Tech taldearen parte-hartzea salatzeko. Hainbat pertsonak Palestinako banderak atera dituzte eta txirrindularien bidea oztopatu dute Oloten.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Araba eta Nafarroa zeharkatu behar zituzten goi-tentsioko bi linea elektrikoren proiektuak ez dira gauzatuko. Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Aragoiko Tueste herrian Forestaliak egin behar zituen lau poligono eolikoen proiektuak artxibatu ditu.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.