ZU NI BAZARA
Egunotan Jorge Semprún-en azken nobelaren izenburua irakurtzean berritu dinat pasadizo hori. «Bere izenarekin biziko naiz, nirearekin hilko da» izenburupean garatzen den tragedia eta elkartasunezko historia, eta hegoaldean oso ezagun ez den Julien Green idazlearen «Zu banintz...» izeneko nobelarekin zubi eginez.
Zeren eta, zu eta ni, amodioa eta gorrotoa, egia eta gezurra edo bizitza beti binaka sentitzen eta esistitzen ditun. «Zu banintz esan» edo «ni zara esan»... gizakiak bizitzeko arrapizturik nahi duela adierazteko moduak ditun. Izan ere, J. Greenek «eguneroko bat izateari» buruz irizten zion bezala, egunerokoaren iturburuan, eta amodioaren iturburuan eta izatearen iturburuan hiltzeko beldur sekretua ari dun jalgi nahian.
Antza denez, Malraux erresistentzian 1944an sartu zunan. Berak izendatu omen zinan bere burua koronel eta, harrigarriena, «Antimémoires»etan aipatu eta transkribatu zizkinan Mao-Tse-Tung eta Nerhurekin izandako elkarrizketak asmatuak izan omen zitunan. Malraux, «Itxaropena» nobela bikaina idatzi zuena, gezurrean babesten zela ondorioztatu din bere biografoak, Olivier Toldek. Eta baita Lenin ere, Robert Servicek egindako biografiaren arabera.
Baina zeri deitzen zionagu gezur eta egia? Eta egia eta gezurra antitetikoak ote? Egia eta gezurra ez ote ditu errealitateak bakarrik egiaztatzen eta gezurtatzen? Edo egia ez ote da beti beharrezko? Edozein etikak egia jartzen din den oroz gainetik, baina aldarrikapen hori ez ote errealitateak ankerki kontrakoa erakusten duela ezkutatzeko?
Eta gure artean, beste modu batean esateko, zergatik zenbaiti sinisten diogu sinestezin dena? Honokoak esaten zuena siniskaitz gertatuko zitzaigunan beste norbaitek esanda. Ala, hori entzun nahi geninan? Guk ere behar ote genizkinan gezurtxo haiek, egiten genuenari arruntasuna kendu eta harrotasuna emateko?
Era berean Frantziak ez al zinan behar intelektual antifaszista argirik? Orain Frantziak eta Europak ez al dinate heroi haien puskak lurrean barreiatu beharrik, berriz, denak, inmigrazioaren gaiarekin, ekologiarenarekin, pederastia eta haurren esklabutzarekin denak, eskumara jo dutenean, hala ere, litekeenik eta mundurik onenean eta modurik onenean bizi garela ziurtatzeko?
Bitarte honetan, adiskide, ez gaitun litekeenik mundurik onenera iritsiak, eta pozik izango naun hi ni haizen bitartean, ni hi naun bitartean
Kairoko hotel batetik hitz egin du ARGIArekin ostegun goizean Pili Revilla gasteiztarrak. “Edozein momentutan atxilotu gaitzakete”, adierazi du. Solasaldiaren unean Euskal Herritik joandako bost herritar daude atxilotuta, eta nazioarteko dozenaka. Arreta Palestinako... [+]
Kanpaldiaren helburua "osasuna eta ingurumena arriskuan jartzen dituen eta etorkizuna hipotekatzen duen proiektu jasanezina" geldiaraztea da.
Ekainaren 13an hasi behar duen Gazarako Martxako partaideak atxilotzen ari da Egiptoko Polizia, tartean hainbat euskaldun. Israel Gazan egiten ari den sarraskia salatu eta korridore humanitario bat ireki dadila eskatzeko abiatu dute ekimena mundu osoko 3.000 herritarrek.
Urte hasieran gertatu zen, urtarril eta otsail artean, Donald Trumpen bigarren agintaldia hasi zenean eta DEI politiken kontrako gurutzada hasi zuenean hark. Baina ez zen izan prentsa-ohar edo iragarpenik. Erabilpen baldintzetan, norbaiten "genero identitatearen eta... [+]
Eusko Jaurlaritzak 2022an eskuratu zuen Zaballako (Araba), Basauriko (Bizkaia) eta Martuteneko (Gipuzkoa) kartzelen gaineko eskumena, eta ordutik uhalen edo eskuburdinen bidez loturik izan dituzten pertsonen inguruko datu batzuk eman ditu Maria Jesus San Jose (PSE-EE) sailburuak... [+]
Udako Euskal Unibertsitateak hogei jardunaldi eta topaketa antolatu ditu ekainaren 11tik hasita hilabete batez, hausnarketari bide emateko eta "arnasgune akademikoa" izateko helburuarekin. Inguma datu-base berrituan unibertsitate mailako jakintza alor ugaritako ia 50.000... [+]
Espainiako Lanbide Heziketaren legeak egoera larria ekarri duela iritzita, kezka nagusiekin manifestua idatzi du irakasle talde batek eta jasotako sinadurak aurkeztu dizkio Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketako Sailburuordetzari. “Joan garen ikastetxe guztietan bat egin... [+]
Iragan udazkenekoa dugu liburua: Euskarazko izenak erromatar garaiko aldare eta hilarrietan (Nabarralde, 2024). Historiara jo du berriz Juan Martin Elexpuru idazle eta filologoak, eta argira ekarri euskarak epigrafian egina duen bidea, utzia duen aztarna, orain artean inork egin... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua bilatzeko bigarren saiakera kontatzen duen dokumentala interneten ikusi daiteke asteazken honetatik aurrera. Igandean ekitaldia egingo dute, Batallon Vasco Españolek iruindarra duela 45 urte bahitu eta desagerrarazi zuela... [+]
Akusazioa onartu, eta eragindako kalteengatik, kalte ordainak ordaindu dizkio: zigorra jaitsi diote, eta, beraz, ez du kartzelara sartu beharko. Beste gizon batek aitortu du bost urtez bikotekideari sexu abusuak egin zizkiola: zigorra jaitsi diote hamahiru urtetik laura, eta... [+]