«Holokaustoa egiteko gai den zibilizazioaz etengabe berpentsatu behar da»


2021eko uztailaren 19an
Azken muntaiarako autore garaikide baten lana aukeratu duzue. Aurretik egin duzuenarekiko ezberdina da.

Formatuari dagokionez aurrekoen antzekoa da, baina oraingoan beste erregistroak aztertu eta bilatu nahi izan ditugu. Ez da hain obra korala, handietakoa ez den autore garaikide bat hautatu dugu, hainbesteko bermea ez duena, eta beste antzezpen mota berri bat ezagutu nahi izan dugu, aktore helduago batekin, gure estiloarekin nahasteko eta elkarri kutsatzeko. Ez genuen lokartu nahi, sorkuntzak arriskuak hartzea behartzen du.

Ur eta Shakespeareren harremanak jarraitzen du dena den, «Lear erregea»k elkartzen ditu bi pertsonaiak.
Ur ez da inoiz Shakespeareren tragediekin ausartu. Bere azken garaiko tragediek, «Lear erregea» kasu, bizitzaren ezagupen handia eskatzen dute. Nik uste «Macbeth» edo «Lear erregea» bezalako obra gogorrei hurbiltzeko aitzakia inkontzientea izan dela, zuzen jo gabe. Autore garaikide baten bitartez inguratzea izan da. Beste begi batzuen bitartez bilatzea.

Antzezlanean antzerkiaz hitz egiten da, egia eta gezurraz. Holokausto judua da obraren oinarria, epe historiko hori aztertu nahi zenuten?
Sorkuntzan, antzerkian konkretuki, lan egiten duenak nekez saihes dezake gizakia. Norberak zein zibilizazioren parte den galdetzen dio bere buruari eta holokaustoa bezalako irrazionalitatea egiteko gai den zibilizazioaz etengabe berpentsatu behar dela iruditzen zait. Gainera garai hartan propagandak mundu guztia hartu zuen mendean. Elementu horiek erabiltzen ziren lehen aldia zen, egun menderatuta gaude erabat. Dena desitxuratu zen, gauzen ikuspegia manipulatu zen, eta min asko egin zen. Terezinen itxuraz gertatu zenak galdera bat eragiten du: noraino artea batzuetan izan daitekeen okerrenaren konplizea. Eta honetan aritzen garenontzat galdera ona da.

Taldekideek hausnarketarako beta hartu zenuten 1998an eta bakoitza bere aldetik ibili da lanean. Krisian al zeundeten?
Aldaketaren zentzuan bai, krisia zen. Denak ere pertsonalki eta profesionalki hazten ari ginen eta taldeak bakoitzaren nahiei eta ez bakarrik kolektiboaren abiadurari erantzungo zien irtenbideak arbitratu behar zituen. Jendea nekatua zegoen beti etxetik kanpo, biran eta zuzenean egoteaz eta hori higadura emozional eta estres handia da. Gauzak lasaiago hartzea planteatu zenean, nik kanpoan zuzentzea erabaki nuen.

Valle Inclanen obra bat egingo duzue.
Obra honen produkzioa eta biraren antolaketarekin bukatzean Valle Inclanen zein obra muntatuko dugun erabakiko dugu. Zalantzan gaude aktore askoko obra bat, aktore helduagoekin edo aktore gazteagoak dituen beste bat hartu. Asko interesatzen zaizkigun hiru edo lau obra ditugu mahai gainean l


Azkenak
Immigrazioa eta sindikatuak, eskubide unibertsalak ala porrot kolektiboa

Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]


Harri-jasotzea
Harri eskolek emandako bultzada

Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]


Kanboko Marieneko lurrak irauli dituzte ELB, Lurzaindia eta Ostia sareak

Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.


Itzalaldiaren biharamunean, Espainiako Gobernuaren eta Red Eléctrica de Españaren arteko tirabirak dira nagusi

Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]


Homo erectusek hitz egiten zekiten?

Rudolf Botha hizkuntzalari hegoafrikarrak hipotesi bat bota berri du Homo erectus-i buruz: espezieak ahozko komunikazio moduren bat garatu zuen duela milioi bat urte baino gehiago. Homo sapiens-a da, dakigunez, hitz egiteko gai den espezie bakarra eta, beraz, hortik... [+]


Iraultza, iraultza baino lehen

Böblingen, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1525eko maiatzaren 12a. Georg Truchsess von Waldburgek Wurtembergeko nekazari matxinatuak mendean hartu zituen. Handik hiru egunera, maiatzaren 15ean Filipe Hessekoak eta Saxoniako dukeak bat egin zuten errebelde turingiarrak... [+]


2025-04-30 | Jon Torner Zabala
Aramu + AimarZ
Bizirik bada, musikaren berotasunagatik da

Aramu + AimarZ
Noiz: apirilaren 26an.
Non: Zumarragako Zelai-Arizti frontoi irekian.

---------------------------------------------------------

Udalaren webguneak dio: "Bide Bizia marka turistikoa eta izen bereko jaialdia Zumarragaren arima munduari erakusteko,... [+]


Gorputz hotsak
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]


2025-04-30 | OlatuKoop sarea
Maiatzaren Lehenerako proposamen bat: lan desiragarriak eta burujabeak denontzat

Maiatzaren Lehenaren kari, bere gogoeta partekatu nahi izan du Olatukoop Ekonomia Sozial Eraldatzailea sustatzeko sareak. Langileen egunari lotuta, lanaren izaeraren eta zentzuaren inguruko gogoeta egin dute, lan burujabe eta desiragarriak denontzako garatzeak gure bizitzak eta... [+]


2025-04-30 | Estitxu Eizagirre
Zer dezake udal batek makroberriztagarrien aurrean?

Bizitza ez-berriztagarriak filma ikusentzun zuten atzo 70 inguru lagunek Villabonan. Francisco Vaquero egilea bertan izan zen eta emanaldiaren ostean hitza hartu zuten herritarrek, kargu publiko batek eta egileak berak. Hainbat gai eta ikuspegi anitzak agertu ziren, baina... [+]


2025-04-30 | Sonia González
Zaurgarritasunaren tranpa

Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude