KUTSADURA GARBITZAILEAK

  • Gizakiak zikindutakoa naturak zertxobait garbitu dezake. Izan ere, zenbait landarek kutsadura ezabatzeko gaitasuna du eta horrelakoak kutsaduraren aurka erabiltzen hasi dira.

2001eko apirilaren 15an
Gizakion eraginagatik kutsatutako lurraldeen zerrenda etengabe hazten ari da. Ur-zikinak, erradioaktibitatea, ongarri kimikoak, herbizidak, petroliotik sortutako hainbat produktu, metal astunak eta abar. ia nonahi aurki daitezke oraintxe: lurrean, lurpeko uretan, hondakindegietan, zabortegietan, ola eta meategietan eta abar.
Kutsadura eta poluitzaile pilaketak ezabatze aldera landareak erabiltzen hasiak dira. Lurretik ur pila izugarriak hartzeko duten gaitasunagatik batzuk: makalak, lertxunak eta zurzuriak (Populus sp.), sahatsak eta zumeak (Salix sp.), zekalea (Secale cereale), askimotza (Cynodon dactylon), basartoa (Sorghum sp.), hirusta zuria (Trifolium repens), alpapa (Medicago sativa) eta abar. Sustraietan bizikide dituzten mikroorganismoen laguntzagatik beste batzuk: alpapa berak sustraietan dituen bakterio batek petrolioaren deribatu batzuk deusezten ditu. Ekiloreak (Helianthus anuus) elementu erradiaktiboak sustraietan irazgazteaz gain ziapearen multzoko landare batzuk (Brassica juncea, Thlaspi sp. eta abar) bezala beruna, nikela, zinka, sufrea, kromoa eta antzeko metal astunak lurretik bildu eta beregain pilatzen ditu. Sagarrondoak (Malus x domestica) eta marugatze beltzak (Morus nigra) bezala alkohol duten konposatuak askatzen dituzten landareek sustraietako mikroorganismoak kitzikatuz kutsatzaile organikoak ezaba ditzakete lur eta uretatik. Lezka hostozabala, garagarra, ezker aihena, osina, txikori-belarra, piperra, tomatea, Menyanthes, Lemna, Myriophyllum, Elodea, Sison eta Polygonum gheneroetako generoak... gero eta garbitzaile gehiego ezagutzen ditugu .


Azkenak
Anne-Marie Lagarde. Matriarkatuaz (eta biziaz)
"Zukak puruki ezabatzen du sexu identitatea eta, hikak, aldiz, eraikitzen"

Matriarkatuaz doktore tesia egina da Anne-Marie Lagarde eta, gurean, gaiari buruzko espezialista egina da. Batean prima, bestean kadet, gure herrietako matriarkatua zertan zen deskribatu eta interpretatu digu, munduan diren formula matriarkalen berri emanez, eta bere historia... [+]


2024-05-19 | Lander Arretxea
Musika iruditan (II)
Bideoklipak: aurpegia ala gurutzea

Musikariaren lana musika sortzea eta jotzea da. Baina soilik hori? Irudiak eta sustapenak gero eta pisu gehiago dute alor gehienetan, eta musikariak ere ez dabiltza zurrunbilo horretatik aparte. Bideoklipa bilakatu da abesti edo disko bat kaleratzeko euskarri (ia) ezinbestekoa... [+]


Australiako aborigenen buztingintza

Australiako ipar ekialdean dagoen Jiigurru uhartean duela 2.000-3.000 urteko zeramika zatiak aurkitu dituzte James Cook unibertsitateko eta Australiako Ikerketa Kontseiluko kideek. Australian orain arte aurkitutako zeramika arrastorik zaharrenak dira. Arrastoen azterketa... [+]


Erroldan zentsuratuak

Erroma, K.a. 443. Lehenengoz zentsoreak aukeratu zituzten. Handik bi mendetara Errepublikako magistraturarik garrantzitsuena izango zen zentsurarena. Bost urtean behin bi zentsore aukeratzen zituzten, kontsul izandako senatarien artean.

Erantzukizun handiko kargua zen:... [+]


Eguneraketa berriak daude