«Herri lana zigortzeko mendekua dira atxiloketok»


1994ko apirilaren 17an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Jaime Iribarreneri elkarrizketa politika eta gazteei buruz
«Herri lana zigortzeko mendekua dira atxiloketok»
JAIME IRIBARREN
Nafarroako Gazte Kontseiluko lehendakaria, beste bost herrikiderekin batera atxilotua izan ondoren tratu txarrak jaso izana salatzeagatik, komunikabideetan behin eta berriz aipatua izan da. Joan den igandean atxilotu zuten berriro, eta espetxeratu jarraian. Egun batzuk lehenago aritu ginen berarekin, gazteen munduaz eta etorkizunaz.
ARGIA. Etorkizunak gazteen esku egoten jarraitzen al du?
JAIME IRIBARREN. Etorkizuna beti dago gazteen esku, etorkizuneko helduak baikara; baina etorkizuna lausotuz doa politika helduek egiten duten heinean. Ez baitira inoiz gazteon etorkizuna bultzatzen saiatzen. Babesik gabe gaude egungo erakundeetan. Gizarte arazoek bereziki eragiten digute, hala-nola etxebizitza, langabezia eta beste hainbat arazok gugan dute sehaska berezia.
A. Konponbideak erakundeen aldetikoa izan behar al du?
J.I. Guztiok parte hartu behar dugu. Politikariek, gobernuek, udal erakundeek, gazte politika berriak eratzera jarri behar dute euren burua. Adibide bat jartzearren, Euskal Herria osoan ez dago horrelako ezer.
Beste alde batetik, gazteok eraketa baten beharra dugu. Eztabaidatu behar dugu, foro zabaletan, gure arazo larrienak zeintzuk diren erabakitzeko. Gazte erakunde politikoek tesi horiek ezagutzeko aukera izan beharko lukete. Gazteok ere konpromezu hori onartu behar dugu. Urtarrilaren 27an izan zen greba orokorrean, esate baterako, Madrileko politika ekonomikoari erantzun zioten langileek, baina guk ere hor zer esan handia genuen, langabetuen gehiengoa gaztea baita. Lan lege berriekin ikusi da zein gogorki eraso egiten diguten. Uste dut hori dela gure etorkizunaren adibidea. Ez digute ezer deusen truke emango, eta gure etorkizunagatik sufrimendu eta borroka asko izango ditugu.
A. Horretarako prestaketak garrantzi handia du. Hezkuntzak pisu gero eta handiagoa du. Egungo gazteek jasotzen duten hezkuntza sistema, baina, egokia al da etorkizun gogor horretarako?
J.I. Garai batean baino gazte unibertsitari gehiago dago. Baina dena ideologizatzeak desilusioa ekarri du. Unibertsitatean sortu izan diren hainbat ideologiaren porrotak eragin zuzena izan du.
Hezkuntza sistemaren akatsik handiena sistema hori eratzen dutenengan datza. Eraketa horren helburua etorkizunerako profesionalak lortzea dela diote, baina etorkizun hori ez da existitzen.
Egungo hezkuntzak gainera makinak nahi ditu, ekoizpenerako egokiak, ez pentsatu eta ikasteko gaitasuna duten gazteak. Tristea da, adibidez, euren kideak diren hainbat ikasle intsumiso espetxean egonagatik mugitzen ez diren ikasleek tasengatik izugarrizko mobilizazioak sortzea. Eta ez dut esaten eskubiderik ez zutenik.
A. Nola definituko zenuke egun instituzio politikoek duten gazteekiko jarrera?
J.I. Botere publikoaren egungo arduradunak eta instituzioetatik ezin dugu gure arazoen konponbiderik itxaron. Krisi ekonomiko latza dugu, eta historikoki ere botereak inoiz ez dio arreta handiegirik eskaini gazteriari.
Bestetik, egungo eskuindar politika dago. Denok dakigu politika eskuindarrak ez duela elkartasun balorea garantzitsuen moduan. Berez eta ekonomikoki lehendik babestuak daudenak babesten ditu, okerrago daudenak kolpatuz etengabe. Gazteok babesik gabeko multzo handia gara. Erasoak garbiak dira. Politika zentralistaren ondorio dira. Horrela, Nafarroan eta Euskal Herria osoan baditugu beste gehigarri batzuk. Adibidez, ez gaituzte onartzen herri konkretu bateko partaide bezala, ekologikoki erasotzen gaituzte... Etorkizuna erasotzen digute.
Noski, badira oso ongi bizi diren gazteak _enpresarien seme-alabak, familia onekoak_, baina gazte gehienak langile xumeen haurrak gara.
A. Baina haur horiek ere gero eta eskuindarragoak direla dirudi... Langile xumeen oinordekoak izan arren.
J.I. Gazteak gero eta ezkerrerago daudela uste dut. Gazteak, gazte izateagatik soilik, eta ikusi duena ikusita, ez dut uste egungo boterearen ekimenetan parte har dezakeenik.
Hala ere, egungo agintariak diren 68ko historikoak etengabe ari dira esaten beren garaian gazteak askoz ere iraultzaileagoak zirela, baina hori ez da guztiz egia. Alegia, egia da mugimendu bat bazela, baina gutxiengo batena zela ere bai.
Egungo gazteek eskuin aldera jotzen dutela... Gutxiengo direlakoan nago. Gainera, zer da eskuina eta zer ezkerra egun? Alde batetik esaten da gazte asko eskuindarrak direla, baina esaten da, halaber, gazteek kontzientzia antimilitarista sakona dutela. Kontraesana da, baina uste dut gizarte aldaketa bat nahi dugun gazteak garela.
A. Aurreko hamarkadako gazteek gauza ugari utzi zizkioten oraingoei. Gaztetxeak, irrati libreak, etxe okupatuak, musika mota bat... Kontraesan eta guzti, zer utziko dute egungoek?
J.I. Egoera politikoa ez da berdina. Orduan diktadura ofizialetik irten berriak ziren, trantsizioan sartzeko, eta egun inor gutxik daki zer motako erreformara heltzen ari garen. Egia da erreforma hau gizarteko maila zabaletan ezarria dela, baina onartu behar da aurreko sistema ere oso ongi ezarria zegoela.
Beste aldaketa nabarmen bat zaletasunetan gertatu da. Aisialdia nola betetzen dugun orain eta nola betetzen zen orduan. Droga sintetikoak adibide bat dira. Baina funtsezko pentsaerak ez dira aldatu. Gazteona, oraindik, iruzurrari alergia bortitzena dioen multzoa da. Asteburuak igarotzeko aukerak aldatu dira. Ez dut esaten oraingoa hobea denik, baina ez dut uste aldatu behar denik ere. Gehienez ere, informazioa ziurtatu beharko genuke gazte bakoitzak egiten duenaren ondorioak jakin ditzan.
A. Baina lan horretan gazte guztiek parte hartu behar dutela diozu, eta gazte erakundeak eta baseen arteko harreman lasairik ez da sumatzen. Lan egin nahi duten gazte asko ez dira horrelako erakunde publikoez fio.
J.I. Gazte kontseiluak tresna egokiak izan daitezke, izan behar dute baina, leku guztietan bezala, partaideek erabakitzen dute nora eraman kontseilua. Nafarroan, adibidez, gure esku dugu Kontseiluari izaera instituzional ala baseetakoa ematea. Uste dut gure aukera baseetara jotzea dela. Gazte aurrerakoi, kritiko, erreibindikatibo, ez kontsumista eta solidario baten aldeko apustua egiten dugu.
A. Askotan aipatu izan duzu gazte kontseilu desberdinen batasunaren beharra. Nola dago prozesu hori?
J.I. Administrazioko gazte sailek eraketa arazoak dituzte. Batez ere beren ekimenek ez dituztelako euren helburu diren gazteak kontuan hartzen; ez dakitelako zer lan eskatzen dugun; ez dutelako politika barneratzailerik.
EAEko eta Nafarroako Gazte Kontseiluak elkartuta daude, baina oraingoz asmo hitzarmen bat besterik ez da. Hala ere, gauzak hobera doaz, autonomia sistemak prozesuari batere laguntzen ez dion arren.
A. Berriozarren ere horrelako apusturik gauzatu al da?
J.I. Bai, oso herri dinamikoa da. Udal arazoekin konprometitzen den herria; kultur nortasuna mantentzeak eskatzen duena inoiz ahaztu ez duena.
A. Bertako sei gazteren atxiloketetan horren ordaina ikusi izan da.
J.I. Erne egoteko deialdi bezala uler daiteke. Berriozarren orain arte eman izan den eredu ona jarraitu izanez gero, beste herriei zer gerta dakiekeenaren adibide izan daiteke.
Nire ustez mendekua da, herri lanak lortu duena zigortzeko edo. Hala ere, bide onetik ari garela erakutsi dugula uste dut. Iazko urrian hasi zen presio katearen azken atala izan da atxiloketena. Herriak oso ongi erantzun du, ordea.
Amagoia Iban
35-38

GaiezPolitikaEuskal HerrPresoakAtxiloketakTortura
GaiezGizarteaAdin sektorGazteriaArazoak
PertsonaiazIRIBARREN1
EgileezIBAN1Politika

Azkenak
Astelehenean hasiko dira Zaharraz Harro! jaiak Gasteizko Alde Zaharrean

Astelehenetik igandera askotariko 106 jarduera antolatu dituzte auzoko bizilagun eta eragileek, parte hartzea, auzo harrotasuna eta autogestioa ardatz. Aurten Poliziak bortizki hustu berri duen Korda espazioa izango dute gogoan. Hamazazpigarren edizioa da aurtengoa.


Gasteizko lorezainak hiru hilabete greba mugagabean
“Egoera oso zaila da une honetan, baina langileek borrokari eutsiko diote”

Ostegunean hiru hilabete beteko dira Gasteizko lorezainak greba mugagabea hasi zutenetik aho batez, ELA, LAB eta ESK sindikatuek deituta. Gasteizko parke, igerileku eta berdeguneak belarrak eta sasiak janda ikusteak oso ikusgarri egin du greba, baina iragan astean... [+]


Sergio Ayucar (BSH): “Prozesuari eustea oso gogorra izaten ari da; mediku-bajak bikoiztu egin dira”

Eskirozko BSH lantokia ixteko asmoa plazaratu zutenetik lan taldearen mediku-bajak bikoiztu baino gehiago egin direla salatu dute gaur: "Abenduan prozesua hasi zenean lan taldearen %4 zegoEn bajan, orain %13 baino gehiago dago", adierazi du Sergio Ayucar BSHko langile... [+]


Kanpaina bukaerako ariketa

Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.


2025-06-23 | Irati Diez Virto
Askari izena duen haragijale txikia

Duela egun batzuk Zeraingo mendietan nenbilela, gorpu bat topatu nuen bidearen erdian. Lehen aldia zen halakorik ikusten nuela, eta kosta zitzaidan identifikatzea. Bere tamaina txikia ikusita, kume bat izan behar zuela pentsatu nuen; baina oker nenbilen. Munduko ugaztun... [+]


2025-06-23 | Jakoba Errekondo
Arrosa basatiaren izen saltsa

Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]


2025-06-23 | Garazi Zabaleta
Azpigorri
Bertako ahuntz arrazaren txorizoak

David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]


NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Eguneraketa berriak daude