Donal O'Riagain: "Euskara Ez Da Hizkuntza Ofiziala Izango Europako Parlamentuan"
Donostiako Udaleko Euskara Batzardeak konbidaturik etorri da Donosfiara Donald O'Riagain irlandarra. Hiru egun eman ditu Euskal Herrian datorren udaberrian, HIZGABEk antolaturik, EEEko hizkuntza minorizatuek administrazioan duten egoerari buruzko konferentzia prestatzera. Donostiako Udaleko arduradunekin, EKBkoekin eta Eusko Jaurlaritzaloekin aritu da Donald konferentziaren prestakuntzan.
Bigarrenik, minoritateen arteko informazioa erreztea nahi dugu. Horretarako badugu kazeta edo boletin bat italiano, frantses eta ingelesez argitaratua dena leku ezberdinetan egiten diren aurrerapenak publikatzeko. Horren inguruan bisitak ere programatzen ditugu: militante bakoitzak 750 ECU jasotzen ditu beste eskualderen bat bisitatu ahal izan dezan, han gertatzen dena ezagutzeko. Laster etorriko da horietako talde bat Euskal Herriko egoera ezagutzera.
Hirugarrenik, denon artean egitura finkoak sortzen saiatzen gara. Esate baterako, duela gutxi Eskozian izana naiz: hango ipar-mendebaldean Konferentzia bat egin berri dugu bertako hizkuntza dela eta; bertako Parlamentuak Idazkaritza bat antolatu du haurrek beren hizkuntza ikasteko posibilitateak errezteko, eta jadanik hasiak dira bertako hizkuntzan liburutxoak, kolore guztiz eginak, inprimitzen. Hori bezala, beste iniziatiba gehiago ere bultzatzen ditu diruz EEEko Batzordeak, eta urte honetan oker ez banago holako esperientzia bat babestuko da Galizian.
Bestalde, esan behar dut asko direla dauden lan-hizkuntzak ere urritzea nahiko luketenak. Egiten diren hitzaldietatik erdiek itzulpen simultaneoa behar dute, eta hola mintzatzea oso zaila da. Europako Kontseiluan, esate baterako ez dago bi ian-hizkuntza baino: frantsesa eta ingelesa.
Hizkuntza batek badu ainitz funtzio, eta irlandesak dituenak baino gehiago bete beharko lituzte. Irlandesa da ene jatorrizko hizkuntza, nere herrian hitzegiten dudana, baina era berean kontentu mintzatzen naiz hizkuntza internazional batean ere, dela frantsesez edo ingelesez. Leku guztietan irlandesez eta irlandesez bakarrik mintzatzen ahaleginduko banintz, ezin komunikatu ahal izango nintzateke beste lekutako jendeekin. Monolinguismoa bukatzen ari da, eta laster bukatuko da.
Irlandarrok 1922an geure independentzia lortu genuenean, agintariek ideia oso injenuoz jokatu zuten: uste izan zuten gaelikoa eskoletan irakastearekin hizkuntza normalizatuko zutela. Baina bizitza ez da hain sinplea, eta han hori garbi gelditu da. Hemen aldiz iruditzen zait garrantzia handia ematen zaiola euskararen normalizaziorako euskara gizartearen alor guztietan erabiltzeari. Oso aberasgarri ikusten dut plangintza horretarako Gasteizko Gobernuaz aparte eskualdeetako administrazioek bezala udalek ere beren gabineteak sortu izana. Maila bakoitzean ari zarete hizkuntzaren alde.
Beste gauza inportante bat da, nere ustez, euskarazko telebista zerbitzu bat edukitzea. Horrela hizkuntza ez da gelditzen eskoletan haurrek ikasten duten hizkuntza baten moduan, hizkuntza hil baten edo hilzorian dagoen baten moduan. Esfortzu horretan populazioaren zati handi batek parte hartzea oso da inportantea, zeren eta hizkuntza norberak une oroz egiten duen hautua bait da. Garrantzia handia eman behar zaio euskararen aldeko propaganda ez bakarrik euskaldunei baizik eta baita inmigranteei ere zuzentzeari.
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.