Irakaskuntzari pultsoa hartuz


1985eko irailaren 15ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Luis Otañorekin elkarrizketan.
Ereduak, erreforma, irakaskuntz sistemaz Luis Otano-rekin
Irakaskuntzari pultsoa hartuz
Ikasturtearen hasieran beti izan dira ugari istiluak, Administrazioaren operatibitate-eza urtero frogatu beharra balego bezala; aurtengoan ere ez dira falta izan: Bilboko Euskal Gobernuaren egoitza aurrean irakasle multzo handi bat bilduta aurkitzen dugu iraileko lehen egun hauetan, Irakaskuntzan arazoek pilpilean dirautela baieztatuz. Arazo hauetaz mintzatzera hurbildu gara ADARRA pedagogi erakundearen arduraduna den Luis Otano-rengana; iruñear hau, Bilbon maisu duela 17 urte, pedagogi-mugida guztietan aspalditik ezaguna, etorri berria da Lizarratik, bertan aste betez egin baitira Euskal Herriko Pedagogi Ihardunaldiak.
Bederatzigarrenez egin dira Ihardunaldiok aurten, antolaketan ADARRAz gain beste zenbait erakundek hartzen du parte: Bizkaiko Ikastolen Elkartea (BIE), Gipuzkoako Ikastoletako langileen Elkartea (GILE), GORDAILU eta Bergarako Psiko-Pedagogi Zentroa.
Nolanahi ere, azken urteetan murriztu egin da partaideen kopurua: aurten 850 inguru izan badira, duela bost urte Donostian 2.500 bildu ziren; igaz Lizarran bertan, 1.000 inguru Murrizketa honen arrazoiez zuzendu diogu Luis Otanori lehen galdera:
Luis Otano.–Kezkagarria da hori, ez berez zenbakien ardura dugulako, baizik eta horrek agian demandaren aldaketa bat adierazten duelako; lehen urte hauetan jendea biltzen zen sendotasun ideolojikoa bilatuz, eta orain ordea, demanda «profesionala» da gehiago, nolabait esateko.
ARGIA.– Ze ikastaro eskaini da aurten, eta zeintzuk izan dira jorraituenak?
L.O.– Hirurogeitahamar ikastaro eskeini dira, eta agian euskalduntzeari lotuak merezi izan dute arretarik handiena, batez ere euskarazko irakaskuntzari begira; baita tailerrak... Ikastaroen gai nagusia Irakaskuntzaren Erreformarena edo Berrikuntzarena izan da; agiri bat ere zabaldu da horretaz: OHOren Goi Maila, Batxilerra eta C.A.R. deituak (Centro de Apoyo y Recursos). Interes handia nabaritu da baita teknolojia berrien inguruan bideoaren eta ordenagailuen erabilera irakaskuntzan.
A.–Beste herrialde batzuetan eginiko Ihardunaldietan, Katalunian esaterako, bertako gobernuen esku-hartzea nabaritu izan da azken urteotan, eta neurri horretan profesionalizazina gehitu baina kritika gutxitu egin da. Gertatu al da hemen ere halakorik?
L.O.-Gure kasua oso bestelakoa izan da; Katalunian, esaterako, frankismoaren aurretik historia bat zegoen Ihardunaldiekin, eta orain Generalitateak hori jarraitu nahi du. Hemen ez dago halakorik. Hemen, esaterako, Gasteizko Gobernuak subentzio labur bat baino ez digu eman, Madrilgo Ministeritzak berak proposatzen duena baino laburragoa.
A.–Baina duela bost urte gertatu zen Gobernuaren aldetik hurbilketa bat, Donostisko Ihardunaldietara Etxenike eta joan zirenean...
L.O.–Bai, baina erantzun hain gogorra aurkitu zuten partaideen aldetik, noizbait izandako hurbilketa ideiak erabat lurrundu zirela orduan bertan... Ordutik aurrera ez dugu Lakuan elkarrizketarik ere lortu.
A.– Zuek Irakaskuntz sistemari egiten diozuten kritika ze puntutan oinarritzen da?
L.O.– Ihardunaldietan, Erreforma-prozesu berari eta Euskalduntzeprozesuari egin diogu kritikarik gogorrena. Horrez gain, ikastolen eta eskolen bikoizketa ere izan da kritika-puntu bat.
A.– Euskalduntze-prozesuaz, zer esan behar duzue?
L.O.–Lehenengo eta behin, kritika guk Administrazio guztietara zabaltzen dugu puntu honetan: bai Iparraldekoa, baita Nafarroa edo Vascongadetakoa. Kritika puntuak ezagunak dira: helburu argitako planifikazioaren beharra; Irakaslegoaren euskalduntzea; eta hizkuntzaren irakaskuntzarako diseinu frogatu eta neurtuaren beharra. Orain arte, A, B eta D ereduetan oinarritu da, baina guk ez ditugu onartzen. Horren ordez, pedagogian oinarritutako diseinu experimentatua behar da, proposamen guztiak aztertuz, eta orainartekoaren emaitzak neurtuz.
Gure kritika honek, antza denez, izan du eraginik, ze hasieran Euskal Gobernuak berak oso zehatz markatzen zituen ereduak, orain ordea erreferentzi soilak direla dio. Guk geuk ere, egia esan, ez dugu eredu alternatibo argirik, nahiz eta oraingoaren akatsak nabaritu.
A.–Eta ikastela-eskolen bereizketaz, eta EIKE projektuaz, zer uste duzue?
O.L.–Ihardunaldietan bertan asko eztabaidatu zen puntu hau; bertan hartutako akordioan hauxe esaten da Euskal Komunitate Autonomoaren barnean eta euskal eskolaren eredu eskolarra mugatzera doazen honetan, EEPAren mugimenduari atxikitzen gatzaizkio, ikastolak sare publiko bakar batetan integra daitezela esijitzen dugularik». Beraz, sare publiko bakar bat nahi dugu, ikastolak eskoletan inntegratuz, hori bai, duten esperientzia eta baldintza onuragarri guztiak gordeaz.
A.–Ihardunaldietan aztertu duzue PSOEren jokaera Madrilgo Gobernuan dagoenetik?
L.O.–Aztertu da, batez ere Nafarroan eta euskalduntzeaz dituen jarrerak kritikatuz: nafarrak bildur dira puntu honetan, Euskararen lege berri horretan zer egingo ote duten, agian Nafarroa eskualdeetan zatikatu...
Irakaskuntza pribatuaz, uste dugu LODEk irakaskuntza publikoaren eta pribatuaren arteko gatazkan, gauzak bere horretan utzi dituela, irakaskuntza pribatuaren alde, baldintza txiki batzu jarrita. Azkenean, UCDk berak ere egin ez zuena, PSOEk finantziaketa hori eskaini dio irakaskuntza pribatuari, eta horrek irakaskuntza publikoa pobretu egingo du.
Nire ustez, PSOEk statu quo onartu egin du; ez ditu helburuak argi esaten, baina produkzio-sistemaren beharretara makurtzen da. Horretan argiagoa da Euskal Gobernua: bertako Hezkuntza Kontseilariordeak, iazko azaroan UPV/EHUn emandako hitzaldian, zera zioen: "Produzioa da gaur egun bizitza kolektiboan lehen mailan agertzen den alorra, eta beraz, Hezkuntz Sistemak ez du merkatu-ikerketarik egiten ez duen enpresa bat bailitzan funtzionatu behar; produkzio-sistemaren beharrei eta ezaugarriei erantzuten saiatu behar da". PSOEk hain argi esan gabe ere, orientabide berbera dauka. Kuriosoa da, pedagogi-mugimendu berrien terminologia maiz erabiltzen duela, baina esanahia aldatuz.
PSOEk egin zuen saio bat pedagogi-mugimenduak bereganatzeko, baina hauek oso kritiko agertu zirenean, urrundu egin zen, eta gaur egun FETE-UGT da nagusi PSOEren Hezkuntz politikan.
A.–Administrazioaren aldetik joso duzue zuen kritiken erantzunik?
L.O.–Ez, ez zaigu erantzunik ematen. Edonola ere, uste dugu kontsultatuak izateko eskubidea dugula, eta eskubide hori baliaztatu beharko genuke. Base-mugimendua izan nahi dugu, eta jendeak dioena Administrazio aurrean ezagutzera eman.
A.–Ze projektu duzue eskuartean?
L.O.–Hiru gai dauzkagu tratatzeko: euskalduntzea, eta bereziki eredu berriak aztertzea; eskolak eskaini behar duen integrazioa; eta hirugarrenez, Irakaskuntzaren Erreformaren kritika. Euskalduntzearena lehen azaldu dizuet; integrazioaz, ideia hauxe da: eskolak hizkuntza mailan eta giza mailan integratzailea izan behar du, marjinatuak integratu... Integratze-lan hau zaila da, ze eskolak ez du izan behar dagoen egitura sozialaren laguntzaile.
Ikasturte berria hasten den unean, dotorren Udarako Ihardanaldiak buruan dituzte ADARRAkoek, eta Lizarran egingo direnetaz guin, akaso Bizkalan ere zerbait egiteko asmoa agertzen digu Luis Otanok despediden.
Antton AZKARGORTA Karmelo LANDA
26-27

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkasketa plEskola mapa
PertsonaiazOTANO1
EgileezAZKARGORTA1Gizartea
EgileezLANDA3Gizartea

Azkenak
Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


2025-09-01 | Jakoba Errekondo
Pagatza, bizitza, sutza

Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.


2025-09-01 | Garazi Zabaleta
Gidari artzain eskola
Artzainen hurrengo belaunaldiaren bila

Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]


2025-09-01 | Irati Diez Virto
Satitsua
Burmuina txikituta bizirauten duen ñimiñoa

Bizitza azkar pasatzen dela entzun eta esaten dugu maiz. Hala ere, gizakiok urte dezenteko bizi-itxaropena daukagu. Hainbat urte izan ohi ditugu ongi garatu, bizi eta ugaltzeko. Badira, ordea, hori guztia denbora askoz ere laburragoan egin behar duten gu bezalako ugaztunak:... [+]


2025-08-30 | Patxi Aznar
Beste urrats oker bat

Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]


2025-08-29 | Egiari Zor
Elkarbizitza demokratikoak begirunea eta neurritasun instituzionala eskatzen ditu

Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]


Caparrosoko Valle de Odieta makroetxaldea epaituko dute lurrak nitratoz kutsatu dituelakoan

Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.


Maila altua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]


Eskoletako euskalduntzea “arriskuan” ikusita, Aiaraldeko dozena bat ikastetxek konpromisoen dekalogoa adostu dute

Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]


Atlantikoko korronte baten kolapsoa adituek uste baino gertagarriagoa da

Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]


Gutxienez 23 hildako izan dira Errusiak Kieven egin duen aire erasoan

600 misil eta dronetik gora bota ditu Errusiak Ukrainako hiriburuaren aurka. Gerra hasi zenetik egindako aire eraso handienetakoa da. Zelenskik nazioarteari eskatu dio erantzun dezala, Putin Trumpekin bildu eta bi aste eskasera.


2025-08-29 | Joan Mari Beloki
Trump bake bila?

Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]


Poligono eolikoak: oportunismo gutxiago eta plangintza demokratiko gehiago

Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]


Nafarroako informazioaren arloko profesionalek Gazako kazetarien sarraskia salatu dute

Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.


Eguneraketa berriak daude