"Wifi", "jonki" eta "transexual", Euskaltzaindiak urtea hastearekin batera arautu dituen hitzen artean
Euskaltzaindiaren Hiztegiak 466 hitz berri ditu. Urtarrilaren 11n jakinarazi du euskararen akademiak hiztegian sartu diren berbak zeintzuk diren, baita horiekin batera arautu diren 392 azpisarrerak ere.
Euskaldunen artean maiz erabiltzen diren hitzak dira Euskaltzaindiaren Hiztegian hemendik aurrera agertuko diren asko. Adibidez, “bokata” hitzaren bigarren adiera onartu du akademiak, “ogitartekoa”-ren sinonimo gisa –aurretik onartua zuen Ipar Euskal Herrian duen esanahia: lixiba, arropa multzoa edo nahastea–.
Onartutako sarrera eta azpisarrera berrien zerrenda Euskaltzaindiaren webgunean kontsulta daiteke eta baditu beste zenbait bitxikeria ere. Bati baino gehiagori deigarria egingo zaio, berbarako, euskal hiztun askok ia egunero praktikatzen duten kirola orain sartu izana hiztegian: “txikiteo” hitza forma arautua da dagoeneko: “Tabernaz taberna baxoerdiak hartzen ibiltzea”, azalpenarekin agertzen da Euskaltzaindiaren Hiztegian.
Bada ardoarekin hasi eta beste substantzia batzuetara zaletzen bukatzen duenik, maiz droga gogorren adikzioan erortzeraino. Horiek ere agertuko dira hiztegian aurrerantzean: “jonki” hitza arautu du Euskaltzaindiak, heroinazaleak deskribatzeko lagunarteko espresio gisa.
Eta hizkuntzaren alderdi drogosoa alde batera utzita, ezagunak izan arren oraindik hiztegian sartu gabe zeuden termino asko ere agertzen dira zerrendan: “ninja”, “piercing”, “paparazzi”, “spa”, “transexual”, “trekking”, “zeliako”, “txosnagune”, “wifi”…
Hizkuntza ez baita geldirik dagoen zerbait, berritzen doa euskaldunok egunero erabiltzeari esker, hitz eta esanahi berriak sortzen. Eta akademiak aldaketa horiek islatu behar ditu bere hiztegian, ez gauza paranormaltzat hartu. Bide batez, “paranormal” ere agertzen da hitz berrien zerrendan.
Euskaltzaindiak Hiztegia sarean eguneratu du: 646 forma berri jaso ditu azken sei hilabeteotan, eta 1.130 forma moldatu edo findu. Lehendik dagoena txukuntzeari ere garrantzia eman diote. “Adibideak ere berrikusi ditugu, batez ere berdintasunari dagozkionak: emakumeen... [+]
Bizialdia darama Gasteizko toponimia ikertzen. Bateko eta besteko toki izenak jasotzen, forma zuzena eskaintzen... Eta toponimiaz galdezka hasi, eta bizi-historia kontatu digu, Gasteiz eta Nuarbe (Azpeitia) loturik, Alizia ahizparen eta Anjel Otaegiren ama Maríaren... [+]
Nabarralde Fundazioak Federico Krutwig Sagredoren bizitza, pentsaera eta lanak jasotzen dituen liburua argitaratu du. Krutwigen Lagunak elkarte edo kolektiboko 13 lagunek idatzi dute bertan, tartean Manu Ertzillak eta Oskar Arantzabal eibartarrak. Hain zuzen ere, bi hauek egongo... [+]
Martxoaren 24an izango da, eta 8.000 pertsonak emango diote eskua elkarri. Ikastolen Elkarteak eta Euskaltzaindiak antolatu dute ekimena. "Euskara batuak gure herriaren garapenean izan duen balioa" azpimarratu nahi dute, eta euskara batuaren sorrera bultzatu... [+]