Ustelkeria: sendatu daitekeen gaitza
Joan Ridao ERCko politikari ohiak ustelkeriaren inguruko liburua egin du: Contra la corrupció. Konpondu daitekeen arazoa dela dio. Buelta eman ezean baina, “ez da demokraziarik izango”.
Ustelkeria. Sistema demokratikoaren ekinbide normala ekiditen duen fenomenoa. Hala uste du Ridaok. Espainiako kasua, gainera, “larria” dela iruditzen zaio. Eta argi dauka zergatik: alderdien finantziazio legea “ustelkeria kasu guztien ama” delako. Indarrean dagoen marko legalean paratu du problemaren jatorria.
2003an egin zuten alderdien finantziazio legea, baina 2007an aurkeztu zuten 8/2007 lege organikoaren erreforma. Hala, aurretik zegoena aldatu bai, baina “ezin okerrago” egin zutela dio Ridaok. Haren ustetan, alderdiei dirua emateko “edozein era” debekatu beharko lukeen neurri bat behar da. Era berean, diru esleipen irregularrak delitu penal gisa klasifikatu beharko lituzkete. Bi “gako” dira anabasa argitzeko.
Zergatik ez dute, bada, finantziazio legea aldatzen? Ridaok ez du zalantzarik: “PPk eta PSOEk ez dutelako nahi”.
Finantzazioa: aldi berean publiko eta pribatu
“Espainiako Estatuan finantziazio sistema hibridoa dute martxan. Dirua auskalo zein fundaziori eman, eta gero alderdiengana birbideratzen dute, batere argiak ez diren mugimenduen bidez”. Horregatik, publikoaren aldeko aldarria egiten du Contra la corrupció liburuan.
Gizakiak korruptoak gara berez?
“Ustelkeria ez dugu inoiz guztiz ezabatuko, giza izaeraren parte da”. Naturaltzat jotzeak ez du esan nahi ekidin ezinezkotzat duenik, aitzitik. “Kontrolatu” eta “gutxitu” daiteke. Eta mugatzeko bidean legea “hobetzea” eta independentzia dira bideak, haren irudiko.
Etorkizuneko alegiazko Katalunia, ustelkeriarik gabe
Kataluniaren independentziak legedi berria ontzeko aukera emango luke, eta beste marko batek gardentasun mekanismo “eraginkorrak eta argiak” ahalbidetuko lituzke. Hori da Ridaoren pentsamenduaren oinarria. Horregatik, etorkizunari begira dago politikari ohia arazoa konpondu bidean. Espainiari dagokionez, alderdi txikiek gardetasun legea bultzatu beharko luketela adierazi du, izan ere, “handiek ez dute egingo”.
Ustelkeria, auzi ezagunetatik harago
2012ko datuekin lan egin du Ridaok, baina aurtengo datuak ere antzekoak liratekeela uste du. Liburuko emaitzei begira, ustelkeria kasuen %90 tokiko administrazioetan gertatzen da.
Ez da nolanahiko problema ustelkeriarena. CISen inkesten arabera, Espainiako Estatuko herritarren bigarren arazo nagusia da, langabeziaren atzetik.
Ustelkeria urteetan baimendu den “arazo jarraikorra” da, idazlearen irudiko. Alegia, jendeak ustelkeria inoiz baino nabarmenago ikusten duen arren, “beti” egon da. “Kontua da hainbat auzi ezagun egon ostean –Barcenas auzia, kasu– herritarrak gehiago larritu direla”.
Gasteizko Alde Zaharreko Pintore kalean, atari bateko lau etxebizitzen jabe da Luxury Rental Apartments enpresa. Horietako bi etxebizitza turistiko gisa alokatzeko Jaurlaritzaren beharrezko baimena eskuratu du enpresak, eskuratu aurretik ere alokatu baditu ere, baina Turismo... [+]
Hirigintza Sailak Luxury Rental Apartments SL enpresa zigortu du 2025eko urtarrilean, Pintore kaleko etxebizitza batean obra “klandestinoak” egitea egotzita. Enpresako partaidetzen %50 Gustavo Antépararena da, eta administratzailea bere bikotekidea... [+]
ARGIAk hamaika aldiz eskatu dio Gasteizko Hirigintza Saileko Eraikuntza Zerbitzuari, urte batez, bi espedienteren inguruko informazioa. Hainbat aldiz ziurtatu zaio hedabide honi informazioa igorriko zitzaiola. Inoiz ez dute egin, eta hainbat hitzordu eta eskaera ofizial utzi... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Parte Zaharrean Bizi auzo elkarteak irregulartasunak salatu ditu Parte Zaharreko lizentzia askoren harira, baita salatu ere "onuraduna" ostalaritza dela "beti". Azalpenak eta ardurak eskatu dituzte.
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Mundakako alkatea Mikel Bilbao zen gertaerak deskribatzen diren garaian, 2019 eta 2020an, eta EAJko herriko Uri Buru Batzarrak presioa egin zion aurreko udalak kontratatutako zerbitzu juridikoak berriz kontratatzeko. Udaleko idazkariak kontratazio horren aurkako txostena egin... [+]
904.000 milioi euro. Hori da ustelkeriaren kostua urtean Europar Batasunean, 2020an egindako ikerketa baten arabera. 2008. eta 2020. urteen artean 3.743 ustelkeria kasu plazaratu ziren komunikabideetan Espainiako Estatuan, horietatik 109 Hego Euskal Herriari zegozkien. Atzera... [+]
Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]
EH Bilduren helegite baten bidez, Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak berriz ireki du Bidegi auziko bi kereiletako bat, AP1 autobidearen Eskoriatza-Arlaban zatiari dagokiona. Pasa den irailean Azpeitiko epaitegiak erabaki zuen kasua behin behinean artxibatzea. Orain, auzitegiak... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailak ez zuen Artaxoara eramandako hondakinen karakterizazioari buruzko informaziorik; hala dio Eusko Legebiltzarrera igorritako dokumentazioan. Gipuzkoako erraustegia kudeatzen duen Ekondakinek lixibiatuak bidaltzen jarraitu zuen, Ecofert enpresak... [+]
Ustelkeriaren kontrako Espainiako Estatuko fiskalak berretsi du Iberdrolak argindarraren prezioa manipulatu zuela 2013an, eta urtegietatik ura kentzen aritu zela frogatutzat eman du, konpainia elektrikoaren kontra egiten ari diren epaiketan.
“Interes aurkakotasuna” leporatua zaiola astelehenean ireki da Frantziako Justizia ministroaren aurkako auzia Parisen. Bi astez iraun beharko luke epaiketak.
Krisi ekonomiko betean, 2013an Iberdrolak argindarraren prezioa manipulatu eta artifizialki igo zuela ondorioztatua du Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzordeak, eta horren erruz kontsumitzaileek 96,7 milioi euro gehiago ordaindu behar izan zituztela. Konpainiaren aurkako... [+]
Laguntza publikoak eta afiliatuen kuotak gordetzen zituen kontu korronte batetik lapurtu zuten dirua goi-kargudunek. 2019 eta 2021 artean, 114.175 euro banatu zituztela uste da.