Asteazkenean ikertu bezala deklaratu zuten lau pertsonak: 2011-2015 legegintzaldian Alonsotegiko alkate izan zen Jose Luis Erezuma, Juan Torrontegi aparejadorea, Marta Novo udal arkitektoa, eta Alberto Zulueta arkitektoa. 2012an Bizkaiko Aldundiak diru-laguntzak eman zizkion udalari eurite batzuen kalteei aurre egiteko, eta obra horiek egin ziren edo ez ikertzen ari da Barakaldoko laugarren Instrukzio Epaitegia. Naiz-ek jaso duenez, deklarazioek argi utzi zuten obrak ordaindu bai, baina ez zirela egin.

Alkatearen kontakizuna

Erezumak udalak Laneder eraikuntza enpresarekin zuen zorrarekin eta enpresaren arazo ekonomikoekin lotu zuen gertatutakoa. Laneder enpresa enbargatua izateko zorian zegoela adierazi zuen, tartean udalak zor zizkion 1,6 milioi euroen ondorioz. Zor horien zati bat kitatzeko Aldundiak “ezustekoetarako” duen partida berezia erabiltzea erabaki zuten. Udalak eurite batzuek ustez sortutako kalteei aurre egiteko hiru laguntza eskatu zituen: udaletxeko sotoetako uholdearen konponketa lanetarako 228.969,15 euro; osasun etxean eta Elkartegi elkartean euspen hormak eraikitzeko 272.973,01 eta 116.172,86 euro. Orotara, 618.115,02 euro. Aldundiak eskaera onartu zuen.

Alkate ohiaren arabera, udalak 600.000 euro aurreratu zizkion Laneder enpresari, eta espero zuen Lanederrek obra horiek gerora egingo. Edonola ere, lan horiek egin zirela ziurtatzen zuten hainbat txosten eta egiaztagiri erredaktatu ziren.

Dokumentu faltsuak

Alkate ohiaz gain beste hiru pertsona zeuden deituta Barakaldoko epaitegian deklaratzera ikertu bezala. Juan Torrontegi aparejadoreak onartu zuen berak ez zuela obrarik zuzendu, baina lan horrengatik faktura egin eta 12.985,61 euro kobratu zituen. Marta Novo udal arkitektoak adierazi zuen euspen hormen egoera ona ziurtatzen zuen txostena osatzeko agindu ziotela. Txostena egin zuen, baina ez zituen lanak ikusi ere egin. Novoren txostena Alberto Zulueta arkitektoak osatutako txosten teknikoan oinarritzen zen. Zulueta da deklaratzera deitua zegoen laugarren pertsona, eta bera izan da deklaraziorik ez egiteko eskubidea erabili duen bakarra. Bere enpresak 51.942,44 euro kobratu zituen egin ez ziren obra horien ordainez.

Alonsotegiko hiru alkate ohi epaitegietan

Gertaera horiengatik Bizkaiko Fiskaltzak iruzurra, diru publikoaren erabilera bidegabea, prebarikazioa eta dokumentu ofizialen faltsutzea leporatzen dizkie Alonsotegiko alkate ohiari eta beste bost pertsonari. Ez da kasu bakarra. 2018ko uztailean Barakaldoko epaitegiak Alonsotegiko beste bi alkate ohi –Gabino Martinez de Arenaza eta Aitor Santiesteban, biak EAJkoak– eta beste sei pertsona auzipetu zituen, EH Bilduk 2014an egindako salaketa baten ondorioz. Diru publikoaren erabilera bidegabea, iruzur egitea eta kargua beren intereserako erabiltzea egozten die epaitegiak.