Ikasleekin uraren gaia lantzeak askorako eman du Legutioko Garazi eskolan: ikastetxeko komunetako iturri eta dutxetan ura alferrik ez galtzeko modua ezarri dute, eskolako ortuan euri ura aprobetxatzeko sistema planteatu dute eta herriko errekatik zaborra ateratzen 70 bat lagun aritu dira. Bidean, asko ikasi dute jasangarritasunaz, uraren ziklo eta ekosistemez edota zaborraren inpaktuaz.
Joan den ikasturtean heldu zioten uraren gaiari Garazi eskolan, Agenda 2030en barruan, eta adar ugaritatik heldu diote gainera, bai Haur Hezkuntzako bai Lehen Hezkuntzako ikasleek.
Zenbat ur botatzen du txorrotak?
Besteak beste, ur kontsumo arduratsuaz aritu dira. Hasieran, ikasleek diagnostiko bat egin zuten, eskolako zein eremutan erabiltzen den ura eta zertarako. Jantokia, komuna, ortua, dutxak identifikatu zituzten, eta zenbat ur erabiltzen zuten ere kalkulatu zuten 4 urteko umeek: ortua ureztatzeko adibidez zenbat litro behar dituzten. Zer ikusi zuten? “Eskola zaharkitua da gurea, eta txorrotatik ur pila bat soberan ateratzen da batzuetan, besteak beste pultsadoreak trabatuta geratzen direlako”, kontatu digu Laxia Zubia eskolako zuzendariak.
Lanketa horretatik, bi proiektu eratorri dira. Batetik, epe motzeko soluzio gisa pultsadoreetan bridak jarri dituzte, ura botatzen ematen duen denbora mugatzeko. Bestetik, baratzerako txorrotako ura erabili beharrean, euri ura aprobetxatu daitekeela ondorioztatu zuten, eta horretarako sistema martxan jarri dute jada, udalarekin laguntza adostuta.
"Eskola zaharkitua da gurea, eta txorrotatik ur pila bat soberan ateratzen da batzuetan, besteak beste pultsadoreak trabatuta geratzen direlako"
Uraren lagin bat hartu eta aztertu
Urtegi eta ibaiei lotutako biodibertsitatea ere jorratu dute ikastetxean. Herriko urtegiak, errotak, ur-saneamendua, ur zikinen tratamendua, uraren zikloa, uraren kalitatea eta kutsadura aztertu dituzte, baita horrek guztiak naturan duen inpaktua ere. Legutioko urtegira hurbildu eta bertatik bertara ezagutu dituzte inguruko landare eta animaliak, inbaditzaileez aritu dira, arriskuan dauden edo egon diren animaliez (bisoi europarra, igaraba…). Hainbat hitzaldi ere jaso dituzte, tartean ur agentziakoa eta basozainarena, ikasle baten gurasoa dela baliatuta.
Laginketa bat nola egiten den ikasi dute Lehen Hezkuntzako bigarren zikloan, eta hala, ikasleek errekako uraren lagin bat hartu dute garbiketa herrikoia egin aurretik eta ondoren.
Errekako zaborra herriko plazara
Eskolatik herrira salto egin eta ikasleez gain bai udala bai herritarrak inplikatu dituen ekimena ere gauzatu dute Legution: errekatik ahalik eta zabor gehien ateratzea, “guztion konpromisoa delako”. Erreka garbiketa herrikoia iragartzeko, kartel lehiaketa egin dute eskolan, herrian zehar jarri dituzte kartelak, eta joan den asteburuan 70 bat lagun elkartu ziren, talde txikitan banatu eta bai erreka bai urtegia garbitzeko. Ur agentziako arduradun baten laguntza ere izan zuten.
Uste baino zabor gehiago atera dutela kontatu digu Eider Quintas irakasleak (besaulki bat, gurpilak, aulkiak, komuneko zatiak, eta pila bat botila, lata, plastiko, arropa, zapatila…). Garbiketaren ondoren, mokadua hartzeko tartea izan dute, eta ekintza gehiagotan errepikatzekotan geratu dira.
Batutako zaborra garbigunera eraman dute, baina hori egin aurretik, plazan utzi dute asteburuan, jendeak ikus dezan. “Inpaktua bilatu dugu, herritarrak kontzientziatu eta sentsibilizatzeko”, nabarmendu du eskolako zuzendariak.
IAk egin du deialdia, eta aurreratu du, Askatasunaren Ontzidiari erasotzen badiote, egunez aldatuko duela greba. "Estatu sionistarekin konplizeak diren instituzio zein enpresak irmoki seinalatzeko" baliatuko dute eguna.
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Palestinan bideratzen ari den genozidioa salatu dute Euskal Herriko Unibertsitateko ordezkariek. Hainbat neurri hartuta ditu EHUk eta tartean, batzorde bat sortzeko proposamena egina dio errektoretzak Palestinaren aldeko unibertsitate mugimenduari, aurretik ere unibertsitateak... [+]
DBH, Batxiler eta Lanbide Heziketan irakasle izateko ez dela zertan irakaskuntzan formakuntzarik jaso, aski dela ikasgai horretako edukiak menperatzearekin. Hori legeztatzeko eskatu diote Espainiako Gobernuari hainbat erkidegotatik, eta gaia lehen planora ekarri berri du ELGAk,... [+]
Ikama ikasle antolakundeak deituta, ikasleak Palestinaren alde mobilizatu dira astearte honetan, Hego Euskal Herriko hainbat ikastetxe eta unibertsitatetan. “Denon erantzukizuna da egoerari buelta emateko salaketa egin eta mobilizatzea”.
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
DBHko 4. mailan eremuka irakastea planteatzen duen curriculum agindua bertan behera utzi du Kataluniako Auzitegi Nagusiak, aurrez Batxilergoan egin zuen gisan. Eremukako proiektuen aurkako salaketa Aspepc DBHko irakasle katalanen sindikatuak jarri zuen.
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]