“Sexiliatu ordez, gazte LGTBek Legorretan ikusten dute beren bizi proiektua”

  • Lehenengo aldia da herri txiki batetan bertako biztanle LGTBak anonimoki elkarrizketatu eta komunitatearen diagnostikoa egiten dena. 1.500 bizilagun dituen Legorreta izan da herri aitzindaria, eta Zelai Amenabarro Goikoetxea alkateari galdetu diogu urtebeteko prozesuak utzi dituen ondorioez. “Goizetik gauera ez da sortuko Legorretan anbienteko taberna bat, baina bai herritar LGTBak kontuan hartuko dituzten ekimenak”.

Argazkia: Dani Blanco

2022ko ekainaren 16an - 21:34
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Nola sortu zen diagnostikoa egiteko ideia eta beharra?

 “Kanpaina zehatzak egin izan ditugu aurretik, baina beti ekainaren 28ko Harrotasunaren Egunaren bueltan eta oso azalekoak, eta ikusi genuen hori ez dela gaiari benetan heltzea, bestelako politika batzuk landu behar genituela. Udalbatzan erabaki genuen lehenengo pausoa zela kolektiboaren diagnostiko bat egitea, herriko errealitatea ezagutzea arlo honetan, ondoren horren araberako neurri zehatzak hartzen hasteko”. Zuriñe Rodriguez Sudergintza elkarteko eta Ibai Fresnedo Hiruki Larroxako ikerlariak arduratu dira diagnostikoa egiteaz.

Hiri handietan egin izan dira mota honetako diagnostikoak, baina Legorreta da halako zerbait egiten duen lehenengo herria. Herri txikietan inbisibilizatuago dago kolektiboa?

Herri txikietan ikusgarritasuna zaila da eta hori elkarrizketatuek eurek esan dute, horrexegatik ere inportantea da halako diagnostikoak egitea. Legorretakoa beste udal batzuentzat lagungarri izan badaiteke, zoragarri, tokian toki egiten diren politiken berri izatea eta elkarrengandik ikastea beti baita interesgarria.

Jende askok hartu al du parte? Eta horietatik askok anonimoki egin al du? Alegia, herrian kosta egiten al zaio jendeari armairutik ateratzea?

Denetik egon da parte-hartzaileen artean, bai armairuan dagoen jendea, bai armairutik atera dena, bai egoera eta eremu jakin batzuetan bere identitate sexuala esplizitatu duena eta beste egoera batzuetan ez… baina denek egin dituzte elkarrizketak modu anonimoan, espazio eta prozesu segurua izatea bermatu nahi izan dugulako. Kopurua, asko edo gutxi, subjektiboa da. Nik soslaia azpimarratuko nuke: oro har nahiko gazteak dira; badirudi adinekoei zailagoa zaiela halako prozesu batean parte hartzea.

Diagnostikotik ateratako zein ondorio azpimarratuko zenituzke?

Adibidez, deigarri gertatu zait gehienek ez dutela arrisku gisa identifikatzen espazio publikoa, baina aldi berean uste dute publikoki LGTB pertsona moduan agertzeak ondorioak izan ditzakeela; hor badago kontraesan bat. Nabarmentzen dute batik bat zeharka sentitu dituztela irainak eta seinalamenduak, aurrez aurre baino gehiago atzetik, txutxu-mutxuan… Herri txiki izateak eta denek elkar ezagutzeak badakartza txutxu-mutxuak eta komentarioak zabaltzea.

"Gehienek ez dute arrisku gisa identifikatu espazio publikoa, baina aldi berean uste dute publikoki LGTB pertsona moduan agertzeak ondorioak izan ditzakeela"

“Herri txiki, infernu handi” dio esamoldeak. Itogarria izan al daiteke giroa, komunitate txikietan?

Zenbait egoeratan itolarri sentimendu hori bizi dutela adierazi dute elkarrizketatuek, baina nahiz eta herri txikiekin lotu ohi dugun, LGTB kolektiboa oraindik kolektibo askea ez den heinean hiri handietan ere gertatuko dela imajinatzen dut. Erasoak toki guztietan ematen dira, esaterako.

Eta hala ere herri txikietatik hirietara sexilioa egiten du hainbatek, askatasun eta anonimotasun handiagoaren bila…

Aurreko urteetan izan dugu sexiliorik, LGTB jendeak hiri handiagoetara egin izan du alde gurean, baina diagnostiko honetan aldaketa ikusi dugu, belaunaldi gazteak Legorretan ikusten du bere bizi proiektua, LGTB komunitatea ikusarazteko borroka herrian bertan eginez.

Herri txikietako gertutasunak bi alde ditu: elkar zaintzeko sare trinkoagoak erraztu ditzake, baina helduleku gutxiago ere eskaini ditzake, edo behintzat hirian aurkitu dezakezun aniztasunaren falta sumatu daiteke, anbienteko tabernak kasu.

Hala da, txanponaren bi aldeak ditu herriak. Goizetik gauera ez da sortuko Legorretan anbienteko taberna bat, baina bai gutxinaka herriko kultur ekintzetan, aisialdian… LGTB herritarrak kontuan hartuko dituzten ekimenak. Beraiek zein oro har herritar guztiak aintzat dituzten eta seguru sentituko diren espazioak sortzen joatea da bidea. Beraiek ere pixkanaka espazioak hartzen joango dira.

Zer egingo duzue diagnostikoaren emaitzekin?

Diagnostikoaren aurkezpena bera, herriko plazan, sinbolismo handiko ekintza da. Ikusgarritasuna eman nahi diogu diagnostikoari, eta aurkezpena egiteko plaza hartu nahi izan dugu herritar asko kalean den momentu batean (ostiral honetan, iluntzean), ikusgarritasuna bera badelako pauso inportantea. Ondoren, pixkanaka zein neurri hartu ikusteko plangintza osatzen joango gara, Legorreta guztientzat herri bizigarria izatea helburu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: LGBTI
Zinegoak jaialdiak “erresistentzia eta afektuen sareak” aldarrikatuko ditu

Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.


Giza Liburutegiak LGTBI+ pertsonen testigantzak ekarriko ditu Nafarroako sei herritara

Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]


Irakasleak armairutik ateratzea zergatik da garrantzitsua?

Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.


LGTBIfobiaren Kontrako Eguna
“Ez utzi zirrikiturik diskurtso faxista kamuflatuen normalizazioari”

Maiatzaren 17an LGTBIQ+fobiaren Kontrako Eguna dela-eta, “bizi dugun oldarraldi atzerakoia” , “transfobiak hartu duen indarra” eta “instituzioen utzikeria” nabarmendu dituzte kolektiboaren bueltako elkarteek. Zenbait instituzioren kapitalismo... [+]


2025-04-10 | Euskal Irratiak
Maider Hoki eta Ilora Capot
“Libertatearen beharra denek dugu, eta Bekat'uros bestak hori eskaintzen du”

Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.


2025-04-09 | June Fernández
Meloi saltzailea
Antifa

Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]


Hasier Larretxea
“Beharrik gauzak garbi nituela, eta ttiki-ttikitatik garbi jakin nuela zer nahi nuen, zerk erakartzen ninduen”

Larretxeatarren oinordea da, aizkolari, harri-jasotzaile, txinga-eramale eta, oro har, herri-kirolari handien ondokoa. Patxi du aita; Donato, berriz, osaba. Hasier Larretxea, aldiz, da gizarte langile, da idazle, da homosexual. Harro beharko genuke denok.

 


Itxaro Borda
“Gure norabide sexualen, ezinegonen eta beldurren erraiteko hiztegi bat sortu dugu”

1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]


LGBTIQ+ komunitateak Argentinako kaleak bete ditu Mileiren aurka

Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.


Maritxu eta Katalina: Artxiboetan galdutako sexu eta genero disidenteen istorioak Historiaren parte direlako

XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]


Hamza Abuhamdia (palestinar ekintzaile 'queer'-a)
“Gorputza da botere kolonialak okupaturiko lehen territorioa”

Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


2024-07-02 | ARGIA
Lesbianismoaz eta ultraeskuinaz mintzo den ‘Lesvia’ dokumentalak irabazi du Zinegoakeko sari nagusia

Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.


Queertopiak: babeslekuak, inguruan eragiteko moduak

'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]


Gorputz hotsak
“Herrietan lumek lekua daukate, edo behintzat, nire gorputzak kabitzea lortu du”

Joten erritmora harro erakusten du luma Itxi Guerra aktibista antikapazitistak (Madril, 1998). Gorputz desgaituek bizi dituzten biolentziak balioztatzeko eta sistemari aurre egiteko saretzearen garrantziaz mintzatu da. Gorputzaren bizigarritasuna aldarrikatu du:... [+]


Eguneraketa berriak daude