Hogeigarren mendeko mila bederatziehun eta laurogeita zazpigarren urtean jaio nintzen, herri txiki batean. Garai hartan zenbakiak ezberdin idazten ziren euskaraz.
Millenniala naiz, antza. Soziologoek eta ikerlariek ez dute eremu zehatzik adostu, baina gehienak bat datoz 1980 eta 1995 urteen artean jaiotakook etiketa hau daramagula. Natibo digitala omen naiz, aurreko belaunaldiak baino prestakuntza hobeagoa daukat eta egozentrikoa, ekintzailea, hedonista eta globalizazioaren semea nauzue. Oso gizartekoia, sare sozialei esker munduari konektatuta bainago. Internetek eta armiarma digitalek errealitatea astindu zuten aspaldi. Aldaketa ugari eman ziren urte haietan, eta gazteok ez ginen inola ere iragazgaitzak izan. Dena dela, aldaketak ez dira egun batetik bestera ematen. Paleozoikoan bizi ziren trantsizio-bizitza forma horiek bezala sentitzen naiz. Tiktaalika bezala, antzinako itsasoetatik atera nahi izan zen lehenbiziko uretako animali hibridoa, oraindik-ez-arrain, oraindik-ez-anfibio.
Justo hortxe, erdibide horretan, kokatzen dut nire burua. Protomillennialen aroan. Haurtzaroa oparoaldi ekonomikoan igaro genuen, gurasoek, sarritan, bigarren etxebizitza eta guzti erosi zuten eta udak oporretan ematen genituen. Nerabezaroa amaitzear genuela krisialdi ekonomikoa erori zitzaigun gainera eta entzundako promesa guztiak (ikasiz gero lan ona eskuratuko duzu, esfortzuak etekinak dakartza beti) muturren aurrean apurtu zitzaizkigun.
OHOean hasi genituen gure ikasketak, oraindik ikastolek ez zutenean erabaki publiko edo pribatuak izango ziren. Hezkuntza sistema aldatu eta DBH jarri zen martxan, gu izan ginen egungo sistemaren aitzindariak. Gerora, jada unibertsitatean, Bolonia Plana ezarri zen, hala moduz, eta, berriro ere, garai hartan karrera hasi genuenok ez plan zaharrean ez berrian ikasi genuen. Ikasgai batzuetan libre ginen klasera ez joateko, baina Europar Kredituak zituztenetan egunero asistentzia sinatzera behartu gintuzten eta hamaika lan txiki entregatu behar genituen.
"Protomillennialak gizaldi-saiakuntza gara. Gaztaroan afektu falta izan duten umeak bezalakoxeak, nagusiak direnean giza-harremanetan trebeak izango ez direnak bere garaian ikasi behar izandako gaitasunak garatu ez zituztelako"
Mundu analogikoaren lur-jotzea ere bizi izan dugu. Haurtzaroan zintak entzuten genituen, CDak eta Mp3ak pasatzen ikusi ditugu, gaur egungo musika ikusezin digitalera heldu garen arte. Internet disfrutatzen lehenengoak izan ginen, baina, nolabait, guztiz garatu gabeko haitzulotar-Interneta. Telefono linea okupatzen zuen, kable sorta majoa behar zen funtziona zedin eta, hala ere, mantso-mantso zihoan. Aipagarria da normalean etxe bakoitzeko ordenagailu bakarra zegoela. Internet senitartekoekin partekatu beharra zegoen. Gerora sakelako telefonoak etorri ziren. Pantaila ñaño txuri-beltzak, plastikozko tekla bigunak eta antena lodia zeukaten tramankulu liluragarriak. Ordura arte telefono finkoak, portero automatikoak, oihukatzea eta gutunak ziren komunikatzeko genituen bideak.
Honekin guztiarekin zera esan nahi dut, protomillennialak gizaldi-saiakuntza garela, alegia. Gaztaroan afektu falta izan duten umeak bezalakoxeak, nagusiak direnean giza-harremanetan trebeak izango ez direnak bere garaian ikasi behar izandako gaitasunak garatu ez zituztelako. Haurtzaroa mundu analogiko eta hazkunde ekonomikoan bizi izateak, teknologia berriekiko eta krisi ekonomikoarekiko harremana baldintzatu digu, halabeharrez.
Ez da erreza honelako gai bati buruz idaztea nostalgiari enegarren apologia egin gabe. Millennial klasifikazioak dakartzan hutsuneak aipatzea zen helburua. Nolabait esan, XXI. mendeko Tiktaalikak gaituzuela.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]