Oinarrizko elikagaien BEZa igo egin da Hego Euskal Herrian
2023ko urtarriletik indarrean da oinarrizko elikagaiei –duela hiru hilabetetik, oliba olioa talde horretan dago– BEZik ez aplikatzeko neurria.
Europako Batzordeak abisua emana du, arau fiskalak berrikusi behar direla, nagusiki Euribor indizea apaldu eta inflazioa "baretzen" ari delako. Estatukideei esan die krisiari aurre egiteko ezohiko neurriak bertan behera uzteko garaia dela, eta Espainiako Gobernua amen-amen egiten ari zaio.
Urriaren 1etik hasita, progresiboki egingo da, baina, BEZa lehengoratzeko ariketa. Aipaturiko produktuen balio erantsiaren gaineko zerga %0tik %2ra igo da urrian sartzearekin batera, eta %2 horretan mantenduko da urtea amaitu bitartean. 2025arekin batera, lehen zeudenera itzuliko dira, %4ra.
2023ko urtarrilean, oinarrizko elikagaien BEZ zerga %4tik %0ra jaitsi zuen Espainiako Gobernuak. Ordutik, beraz, ez dute BEZik izan ogiak, esneak, frutak eta barazkiek, esaterako. Oliba olioa ez zegoen zerrenda horretan, baina ikusita zenbat garestitu den bereziki azken urtean, joan den uztailean taldez aldatu zuen ministroen kontseiluak; beraz, hiru hilabete baino ez ditu eman oliba olioaren BEZak %0an. Aurrerantzean, dena den, oinarrizko elikagaiekin batera egongo da, eta ez lehengoko %10ean.
Oliba olioa merkatuko da?
Oliba olioaren litroak, 2021aren hasieran, hiru euro pasatxoko prezioa zuen. Gaur egun, hamar euroan aurki daiteke. Espainiako Ikerketa Institutuaren (INE) arabera, ordea, merkatzen ari da bere prezioa. Azken lau hilabeteetan %11 apaldu dela adierazi du; baina jaitsiera moteltzen ari da, uztailetik abuztura ia %2 merkatu baita. Dena den, eta jaitsiera hori ere kontenplatuta, urtebeteko epean, %25,1 garestitu da oliba olioa.
Datozen hilabeteetan are gehiago merkatzea espero da, laster helduko delako merkatura aurtengo oliba olioa, zeinaren uzta iazkoa baino handiagoa eta hobeagoa den.
BEZak lehengoratzen, urte osoa
2024an sartzearekin batera, Hego Euskal Herrian indargabetu egin ziren ekonomia krisiari aurre egiteko hainbat neurri. Hurrenez hurren, BEZari loturikoak bi hauexek, argindarrarena eta gasarena. Argindarrarena %5etik %10era pasatu zen; eta gasa, berriz, %10etik %21era.
Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Apple eta Irlanda kasua ebatzi, eta Googleren aurkako zigorra berretsi du, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.
Aparteko ordu boluntarioekin betetzen ari dira medikurik gabeko zerbitzuak Elizondon. Xabi Zarandona medikuak salatu du ezinezkoa dela gaixoen jarraikortasuna bermatzea.
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Etxebizitzen eta alokairuen prezioek mugarik gabe jarraitzen dute gorantz eta milioika lagun egoera oso prekarioan utzi ditu horrek: gazteek ezin dute emantzipatu, herritar asko euren auzotik ostikoka bota dituzte, eta beste askorentzat infraetxeak partekatzea da irtenbide... [+]
Europako Banku Zentralak interes tasak jaitsiko ditu ostegun honetan, bi urtetako etengabeko gorakadaren ondoren. Diruaren garestitze edo merkatzeak zuzeneko eragina du Euriborrean eta herritarrek ordaindu behar duten hipoteketan. Baina nola nabarituko da aldaketa hori?
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Europako Banku Zentraleko lehendakari orde Luis de Guindosek Europak dituen "mehatxuez" hitz egin du Bartzelonan: "Berriz ere erreforma estrukturalen inguruan hitz egin behar dugu".
Atera berri dituzte zerga bilketaren datuak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru ogasunek, eta ikusi dugu inoiz baino diru gehiago jaso dutela. Berehala iragarri dute erreforma fiskalari buruzko gogoetarako beharrezko tartea hartuko dutela, ez dagoelako presarik, ezta premia... [+]
Europar Batasuneko Ekonomia eta Finantza ministroen Ecofin kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ekarri dizkigu opari urte berriarekin. Pandemia ondorengo norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Hego Euskal Herrian, egun indarrean dagoen neurri mesedegarri batek soilik jarraituko du aplikatzen, gutxienez ekainera arte: oinarrizko elikagaiei BEZik ez ordaintzea.
Europar Batasuneko 27 herrialdeetako ekonomia eta finantza ministroen kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ezartzea adostu du abenduaren 20an. Azken urteetako norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Gaur egungo eta etorkizuneko mundua ulertzeko gakoak eskaintzen dituen ezinbesteko liburua kaleratu du ARGIAk, Pello Zubiria Kamino kazetariaren eskutik. Aldizkariaren Net Hurbil sailean hogei urtez egindako artikulu mamitsuetatik abiatuta, munduko bazter askotako krisi eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako sektore publikoan greba eguna da gaurkoa, ELA, LAB, CCOO, Steilas, SATSE eta ESK sindikatuek deituta. Goizaldean abiatu dira lehen zutabeak eta manifestazioa handienak eguerdian egingo dituzte hiriburuetan.
Krisi ekonomiko betean, 2013an Iberdrolak argindarraren prezioa manipulatu eta artifizialki igo zuela ondorioztatua du Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzordeak, eta horren erruz kontsumitzaileek 96,7 milioi euro gehiago ordaindu behar izan zituztela. Konpainiaren aurkako... [+]
Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) berriro jaitsi da, Espainiako Estatuaren kasuan bere lekura itzuli arte gainera, egungo doktrina ekonomikoak ezartzen duen %2tik behera dagoelako jada. Azpiko inflazioaren bilakaera motelagoa da, baina tira, pozik agertu dira arduradun... [+]