Nola egin aurre bikotekide nerabeen arteko ziber-indarkeriari
Harreman toxikoek badute beren isla sare sozialetan: kontrola, irainak, mehatxuak, bikotekideari buruzko informazio negatiboa, pasahitzen lapurreta… Bikotekide nerabeen arteko ziber-indarkeriari aurre hartzeko programa pilotua jarri dute martxan EAEko hiru ikastetxetan.
Bikotekideen edota bikotekide ohien arteko indarkeria ez da soilik espazio fisikoan ematen, gaur egun sare sozialek eta internetek aukera handiak eskaintzen dizkio min eman nahi duenari, eta indarkeria mota hau gazteekin lantzeko erremintak behar direla antzeman zuten EHUko hainbat ikerlarik. Hala, sei psikologok eta bi hezitzaile sozialek osatutako PSIDES taldeak proiektu pilotua jarri du martxan hiru ikastetxetan, DBHko 2 eta 3 mailetako ikasleekin gaia jorratzeko (13-15 urte inguruko ikasleekin).
Bikote harreman toxikoak azaleratzen dituen eskailera artikuluan azaldu genuenez, sarri maitasun erromantikoaren mitoan eta harreman estereotipatu eta idealizatuetan erortzen gara, gaizki ulertutako harremanek atzetik ekar ditzaketen ondorio ilunekin. Hori guztia teknologia berrietan ere islatzen dela eta mundu zibernetikoan ematen den indarkeria oso azkar eta erraz hedatzen dela ohartarazi dute programaren arduradunek.
Autoestimu falta, arazo psikologikoak, antsietatea, depresioa… sor ditzake ziber-jazarpenak.
Bikote harremanetan ematen den ziber-indarkeriaren inguruan heztea eta kontzientziatzea da programa pilotuaren helburua, eta horretarako adimen emozionala, sexismoa, genero-rolak, enpatia, segurtasuna sare sozialetan, indarkeria motak… jorratzen ditu nerabeekin, rol-jokoak, eztabaida talde txikiak eta egoera errealen analisiak baliatuz, besteak beste.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]
Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]
Lagun hitzak euskaraz esanahi asko dauzka. Pertsona izan liteke, kidea, hurkoa, kamarada, laguntzailea, bikotekidea, adiskidea. Azken finean, bizitzan zeharreko edo momentu puntual batzuetako bidaidea dela adierazten digute berbok: bidean laguntzen diguten horiek. Akonpainatu,... [+]
Maitasun erromantikoari buruzko mitoaz aritu nintzen azken kolaborazioan, hari buruz egiten ditugun espektatiba okerrez, ematen diogun zentralitateaz, horrek ekarri ohi dituen min eta frustrazioez, bikote instituzioak dauzkan pribilegio bidegabeez. Hala ere, kide... [+]
Antzutasuna tabu eta estigma den gizarte honetan, zenbat galdera erantzun bila: haurdun geratu nahi eta ezin lortu, noiz arte luzatzen dira saiakerak, eta bide horretan zenbaterainokoa da nekea, bakardadea, erruduntasuna, lotsa, beldurra, obsesioa? Nola eragiten die etxeko eta... [+]
Gehiago entzuten da orain maitasun erromantikoaren auziaz hitz egiten, eta gainera eta zorionez, modu kritikoan. Azkenean, harreman sexu-afektiboen gaia bere sakonean hasi gara aztertzen, zein handiak diren bikote harreman batek izan eta eman behar duenari buruz egiten ditugun... [+]
Grazia egiten dio Itxaro Bordari Olentzeroren emazte berriak. Mari Domingi Olentzeroren laguna dela diote, ordea, Mari Domingi taldeko kideek. Olentzerok alboan emakumearen beharrik ez duela dio, berriz, Fernando Oiartzunek; Olentzero bera izan baitaiteke emakume. Eta... [+]
Gizartean, eta batez ere gazteen artean "ghosting" egiteak duen eraginaz mintzatu da Ainara Aizpurua Perez psikologoa.
Musuei buruzko lehen erreferentziak hinduek duela 3.500 urte idatzi zituztela uste genuen, baina daniar ikerlari talde batek Science aldizkarian jakinarazi duenez, duela 4.500 urte sumertarrek jaso zituzten lehen erreferentzia esplizituak.