Navarra Sumak barkamena eskatu die Zabalza, Arregi eta Rodriguezen familiei
Foro Sozial Iraunkorrak agerraldia egin zuen asteazken honetan Nafarroako Legebiltzarrean, ETAk borroka armatua amaitu zuenetik egundainoko balantzea egiteko, eta aurrera begirako erronkak azpimarratzeko. Testuinguru horretan egin zuen autokritika UPNko parlamentari Iñaki Iriartek.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hauek izan ziren Iñaki Iriarte Navarra Sumako parlamentariak Herritarrekiko Harremanetako batzordean esandakoak (bera da batzordeko eleduna): “Erraten ari naiz azken 40 urteetan dena ongi egin dugula? Ez, autokritika egiten dugu eta erraten dugu [Mikel] Zabalza, [Mikel] Arregi, [Germán] Rodríguez eta gisa horretako bertze askoren familiei ez geniela adierazi gure kariñoa, ez genuela jakin justizia jasotzeko duten eskubideei behar moduan eusten ere; eta, okertu baginen, ez zaigu kostatzen familia horiei barka eskatzea”.
Iriartek euskara hutsean egin zuen bere agerraldia eta kritika egin zion ezker abertzaleari, ez delako gai esateko “ETA kriminala eta terrorista” izan zela, UPNk, aldiz, beti gaitzetsi dituenean GALek eta BVEek egindakoak, esate batera, "Muguruzaren edo Brouarden hilketak". Azpimarratu zuen, haiek ez dutela GALik sortu, ez zutela indarkeriarik erabili, ez zietela “gerrarik egin haiei gerra egin zietenei”.
UPNko ordezkari baten hitzetan Legebiltzarrean halako autokritika zehatzik publikoki entzuten den lehen aldia da agian, baina ez du oihartzunik izan hedabide nabarrista edo estatukoetan, ez behintzat albiste hau idatzi den agerraldiaren biharamuneko goizean.
Biktimak, ongi-etorriak eta torturatuak
Foro Soziala azken hamar hilabetez lantzen egon den Bizikidetza demokratikoa eraikitzeko konpromiso soziala liburua utzi zuen legebiltzarrean. Foroko ordezkari Expe Iriartek adierazi zuenez, “indarkeria-zikloaren ondorioak konpontzeko prozesuak, orokorrean, aurrera egin du”, bereziki 2016tik aurrera.
2011tik aurrera irekitakoa ez dela ohiko bake prozesua onartu zuen bertan irakurritako agirian, baina badituela NBEak bake prozesuei onartzen dizkien hainbat ezaugarri ere. Biktimak, euskal presoei egindako ongi-etorriak eta torturaren gaietan zentratu zen, horiek direlakoan prozesuan sortutako korapilo nagusietakoak. Ongi-etorrien gaia ia bideratuta dagoela azaldu zuen: “2021ean, gaur arte, 25 preso atera dira, eta horietako bitan bakarrik egin dira ongi-etorriak espazio publikoan. Eta azpimarratu nahi dugu bietako bat ere ez dela Nafarroan izan”.
Biktimez aritzean, zehaztu zuen ezinbestekoa dela gaur egun egiten den banaketarekin amaitzea; batez ere ETAren biktimak hartzen direlako aintzat, estatuaren indarkeriaren biktimak baztertuz. Lehen eta bigarren mailako biktimen ikuspegiarekin amaitu behar dela azpimarratu zuen.
Eta, azkenik, erreferentzia egin zien Nafarroako torturatuei, eta eskatu zuen EAEn torturari buruz Euskal Kriminologia Institutuak burututako ikerketa Nafarroan ere egitea, “frogatu delako torturaren biktimentzako sendagarria dela”. Horregatik, proposatu zuten 2022an Torturaren Biktimen Nazioarteko Egunean errekonozimendu ekitaldi bat antolatzea, “beti ere ahalik eta adostasunik handienarekin”.
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
Rosa Zarraren hilketaren 30. urteurrena da ekainaren 30ean. Ekainaren 29an, biolentzia polizialaren biktimaren omenaldian, hainbat eskakizun egin zituen Egiari Zor fundazioak. Zarraren familiak Juan Mari Atutxa Segurtasun sailburu ohiari barkamena eskatzea galdegin dio.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Espainiako Poliziak duela 41 urte hil zituen tiroka Dionisio Aizpuru, Pedro Mari Isart, Jose Mari Izura eta Rafael Delas gazteak, Komando Autonomo Antikapitalistetako kideak.
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]
Ostiralean egingo dute ekitaldia 12:00etan, Donibane auzoko Martin Azpilikueta kalean. Erail zutenetik Angel Gogoan plataformak behin baino gehiagotan jarri ditu oroigarriak, baina behin eta berriz eraso eta erretiratu izan dituzte. Gobernu taldearen proposamena da oraingoan eta... [+]