Musika hil zen (*genuen) eguna


2024ko irailaren 12an - 11:05
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Abuztuaren 26an astelehen normal bat balitz bezala esnatu nintzen, ohetik altxa eta, besoak zabal-zabal eginda, nagiak atera nituen. Etxeko korridorera atera bezain pronto, ordea, jakin nuen hura ez zela ohiko astelehen monotono eta etsigarri horietako bat izango, ez. Gurasoak ordenagailuaren aurrean topatu nituen egunkaria irakurtzen eta aitak eman zidan eguneko notizia: “Aizu, Jon, badakizu Oasis itzuli dela?”. Boom. Kostatu zitzaidan berria asimilatzea. Hamabost urteko isilunearen ondoren, taula gainera itzuliko da Oasis, nire britpop talde kutunetarikoa, eta bira paregabe batekin inauguratuko du 2025a, hamalau kontzertu, non eta Erresuma Batuko eta Irlandako estadiorik esanguratsuenetan: Heaton Park, Wembley, Croke Park… Asteak neramatzan horren inguruko zurrumurruak entzuten, nahiz eta tentuz jokatzea erabakia nuen, erraz “hypeatzen” den pertsona horietako bat naiz eta. Baina oraingo honetan bai, bazegoen hype-a izateko abagunea, ostia, Gallagher anaien harremana Ekialde Hurbileko politika baino ezegonkorragoa da eta beraien artekoak konpontzeko gai izan badira… nola ez naiz ni ba gai izango kontzertu horietarako pare bat sarrera lortzeko?

Abuztuaren 31n larunbat berezi bat balitz bezala esnatu nintzen, eguberriak bailiran. Ohetik altxa eta nagirik ez, 08:00etarako jarri nuen iratzargailua (sarreren irteera baino ordubete lehenago), eta 08:05ean banengoen jada Ticketmaster.uk webgunean, saltzaile ofizial nagusiaren orrian, sartuta. Guztia ready eta kirioak dantzan. Bizitzan gutxitan betetzen diren amets horietako bat betetzeko zorian ote nengoen?

Zinez uste dut Tickemaster eta txikitan monopoly-an gehiegi jolastu zuten enpresariak musikaren hilobia zulatzen ari direla

Zoritxarrez, ordu gutxi batzuetan, ametsa zena frustrazio bihurtu zen. Hasteko, lehen zaplaztekoa: milioi bat sarrera pasatxo zeuden salgai eta hamar bat milioi lagun ginen ilaran zain geundenak. Ez da estatistikan aditua izan behar jakiteko probabilitate gutxiago genituela pare bat sarrera lortzen asteburuko kiniela asmatzen baino. Hala ere, zortedunetakoa izan nintzen ni. 105.678 fan neuzkan nire aurretik Edinburgh-eko kontzerturako ticket-en zain eta zazpi orduz, bai ondo irakurri duzue, zazpi ordu luzez ilaran egon ondoren (popatik hartzera larunbata) lortu nuen sarrerak erostera ailegatzea. Hiru mila sarrera edo zeuden oraindik erosteke eta ilusioa bueltan etorri zitzaidan. Inuzentea ni, orduan heldu baitzitzaidan bigarren belarrondokoa: sarrerarik merkeenak 487 liberatan. Ez da posible, ezin liteke. 500 euro eszenatokitik berrehun metrotara dagoen leku baten truk? Gainera, BBCn irakurria nuen sarrerak 75-150 liberatan aterako zituztela, aizu, ingelesa ez da nire ama hizkuntza baina ez dut uste hain gaizki ulertu nuenik artikuluan jartzen zuena. Hor iritsi zitzaidan hirugarren eta azken ipurdikoa. Kontzertuetako sarrerak "prezio dinamikoen" sistemaren bidez saltzea erabakia zuen rock taldeak. Hau da, algoritmoak prezioak aldatzen ditu eskaintzaren eta eskariaren arabera, hots, zenbat eta eskari handiagoa, orduan eta prezio garestiagoa. Jakin banekien Uber bezalako aplikazioek edo airelineetako enpresa batzuek metodo hori erabiltzen zutela, baina ez nuen uste musikaren munduan hori egiteko gai izango zirenik, batez ere working class-aren erreferente den rock talde batekin. Interneten irakurri dut nahiko berria dela kontzeptu hori kontzertuetarako sarreren munduan, Ticketmasterrek berak erabili omen zuen lehenekoz 2022an… Total, azkenean nik ezin izan nuen sarrerarik erosi, baina beste askok bai, 10 orduren buruan denak agortu baitziren. Sold out, esaten denez. Gaur, birsalmenta webetan begira ibili naiz eta prezioek are gorago egin dute, 1.200, 2.500 eta 7.000 eurotara iritsi dira.

Zinez uste dut Tickemaster eta txikitan monopoly-an gehiegi jolastu zuten enpresariak musikaren hilobia zulatzen ari direla. Ulertzekoa da enpresariek behinola sistemaren aurkako mezuak zabaltzeko zegoen agertoki apurretako bat hilobiratu nahi izatea. Baina kostatzen zait ulertzea hilkutxa egin duten zurginak, behinola sistemaren aurkako mezuak zabaltzen zituzten horiek izatea. Aitortu beharra dut sarrera ultra garesti horietako bat erosteko tentazioa izan dudala, baina uste dut ez naizela gai hilkutxa itxiko duen azken iltze hori sartzeko. Azken finean (eta orain dator auto-kritika), Tickemasterrek jarriko digu azenarioa, bai, baina gu gara amua irensteko bezain motza den asto kuadrilla. Gu geu gara, postureoaren eta parte hartu nahi izanaren aitzakiapean, musikari azken akordea jotzen diogun ehorzle errukarriak.

Jon Iturregi Martin

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


Banketxeen mozkinak eta ustezko ezinak

Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]


Eguneraketa berriak daude