Migrazio-fluxuen beherakadagatik, %76 atzerritar gutxiago heldu da EAEra
Pandemiak migrazio-fluxuetan izan duen eraginari dagokionez, 2020an jatorri atzerritarreko 4.777 pertsona gehiago erroldatu ziren EAEn. 2021eko urtarrilaren 1ean, jatorri atzerritarreko 246.501 lagun zeuden erroldatuta EAEn, biztanle guztien %11,1.
Ikuspegi immigrazioaren euskal behatokiak plazaratutako datuen (PDF) arabera, erroldatutakoen kopuruak gora egin duen arren, aurreko urtearekin alderatuta %75,8 murriztu dira erkidegorako fluxuak.
Lurralde historikoen arabera, Arabak du atzerriko jatorria duen biztanleriaren ehuneko handiena (%13), ondoren Gipuzkoak (%11,2) eta azkenik Bizkaiak (%10,6). Nafarroan, bestalde, kopurua %16,4koa da.
Gehienak Latinoamerikako herrialderen batean jaio dira (%51,7), %14,8 Europar Batasunean eta %14,2 Magreben.
Feminizazioa, zaintza-lanekin lotua
EAEko atzerritar jatorriko biztanleria "feminizatuta" dago, txostenaren arabera. Alegia, emakume (%52,4) gehiago daude gizonak (%47,6) baino. Hala ere, jatorri eta lurraldearen arabera, banaketa hori aldatu egiten da. Afrikan jatorria dutenak, bai Saharaz hegoaldean bai Magreben, gizonezkoak dira gehienak: gutxi gorabehera, 10etik 6. Beste muturrean, EAEn erroldatuta dauden jatorri latinoamerikarreko pertsonen % 61,2 emakumeak dira. "Diferentzia horien jatorria euskal gizartearen premiei erreparatuz ulertuko ditugu; izan ere, arlo bakoitzak aukera gehiago edo gutxiago ditu euskal lan-merkatuan txertatzeko orduan".
Urteak pasa ahala, jatorrizko herrialdeen ehunekoak aldatuz joan dira. Latinoamerika izan da eremu nagusia, % 45etik gora mantendu da sistematikoki, eta, gainera, igotzen joan da. "Diferentzia horien zergatia euskal gizartean bilatu behar dugu; izan ere, eskatzen dituen profilak, neurri handi batean, etxe-zerbitzuarekin eta zaintzarekin dute lotura".
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]