Manuel Lezertua jaunari, Eusko Jaurlaritzako Arartekoa


2021eko irailaren 28an - 08:51
Azken eguneraketa: 10:54

Haserre bizian irakurri dugu Diario Vasco-k egin dizun elkarrizketan honakoa esan duzula:

"Txertorik hartzen ez duenak (COVID txertoa) ondorioak bere gain hartu beharko ditu" (2021-9-19).

Era berean, Eusko Jaurlaritzaren webgunean, Arartekoaren erakundearen antolamendu- eta funtzionamendu-araudia irakurri dugu. Araudi horretan, 1.1 artikuluan xedatzen denez, "Arartekoa Konstituzioaren I. tituluan jasotako eskubideak defendatzeko izendatutako Eusko Legebiltzarreko ordezkaria da eta horretarako, Euskal Administrazio Publikoaren jarduera gainbegiratuko du eta Legebiltzarrari horren berri emango dio".

Bada, zure hitzek estatuko Konstituzioaren I. tituluan xedatutako oinarrizko eskubide batzuk urra ditzakete, hala nola:

1- Pertsonaren duintasunerako eskubidea (10.1 art.), zure mehatxu-hitzek pertsonaren garapen askea eragotz baitezakete eta nahi ez dituzun erabakiak hartzera bultza zaitzakete, zuk aipatutako ondorio horien eraginpean.

2- Berdintasunerako eskubidea (14 art.), zure hitzekin bereizi egiten baitituzu (eta diskriminatu) txertatuak eta txertatuak ez direnak. Azken horiek dira, legezko eta zilegi den aukera egin arren, gizartearen aurrean epaitu eta diskriminatzen dituzunak, eta argi eta garbi mehatxatzen dituzu ondorio bat jasatearekin. Zuk jakin behar duzun bezala, norbere eskubideak erabiltzen dituenak ez badie besteei bidegabeki kalte egiten, ez dio inori kalterik egiten.

"Zure hitzak ez dagozkio herritar guztien eskubideak defendatzea xede nagusi duen pertsona bati"

3- Osotasun fisiko eta moralerako eskubidea (15.1 art.), jakina, giza gorputzaren izaerarekin zerikusirik ez duten substantzien txertaketak eta inokulazioak, txertaketa hori bere eskubideen erabilera legitimoan onartzen ez duen gizabanakoaren osotasun fisiko eta morala urratzea dakarrelako.

4- Askatasunerako eskubidea (17.1 art.), zure hitzek pertsonen askatasuna hertsatu baitezakete eta txertatzera bultza ditzakezu, zuk diozun ondorioak jasateko beldurrez.

5- Pentsamendu-, ideia- eta iritzi-askatasunerako eskubidea (20.1 art.), besteak beste, ez dakigulako zuk aipatutako "ondorioen" eduki materiala, eta ondorio horiek Espainiako Konstituzioaren Lehenengo Titulu horretan jasotako beste eskubide batzuk urra ditzaketelako. Izan ere, txertoaren aurka pentsatu eta iritzia eman nahi dutenen jokabidean eragiten du eta gainera, "ukatzaile" gisa katalogatzen dira zureaz bestelako iritzia dutenak.

Gure ustez, adierazpen-askatasuna zainduta ere (20.1 art.), zure hitzak ez dagozkio herritar guztien eskubideak defendatzea xede nagusi duen pertsona bati, eta aukera baten edo bestearen defendatzaileen artean porrot soziala edo liskarra eragin dezake. Emaitza hori zuk betetzen duzun bezalako kargu batek ustez izan behar dituen helburuetatik oso urrun dago. Kargu horren helburu nagusia herritarren eskubideak babestea da, iritzi kontrajarriak izanda ere, eta sektore sozial jakin baten alde edo aurka agertu gabe.

Zure hitzek biztanleriaren zati bati eragin diezaioketen eskubideen urraketa dela eta, Bizitza Plataformatik honakoa eskatzen dugu:

1- Zure hitzak berehala zuzentzea, batez ere beren eskubide zibil eta politikoak erabiliz txertorik ez jartzea erabakitzen duten pertsonei egindako mehatxua kenduz.

2- Negazionista izendapena zuzentzea, ezer ukatu edo baieztatu beharrean beren eskubide konstituzionala erabili besterik egiten ez duten pertsonei.

3- Ararteko kargua berehala uztea, zure jokabidea bateraezina baita karguak ustez dituen eginkizunekin.

Gainera, gogorarazi nahi dizugu norbere eskubideak betetzen dituenak ez diela besteen eskubideei kalte egiten. Har ezazu kontuan maxima juridiko hori, beste arrazoi batzuengatik txertorik ez hartzeko eskubide legitimoa erabili nahi duten pertsonen eskubideen urraketa berriak saihesteko.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-05-28 | Joan Mari Beloki
Istanbul II

Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]


2025-05-28 | Bea Salaberri
Liburuak Et’abar

Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]


Teknologia
Sabotaje algoritmikoa

Informazio sareetan murgilduta, aktibismo digitalaren inguruan zenbait informaziora heldu naiz. Aktibista digitaletan pentsatzen dudanean, antolaketa moduetan ere pentsatzen dut, denok ez diegu-eta arazoei berdin heltzen. Batzuek aktibismo digitalari komunikazioatik heltzen... [+]


2025-05-28 | June Fernández
Meloi saltzailea
Ezin dut gaia aldatu

Bilboko hooligan inbasioari buruz idatz nezakeen, baina herri txiki batean bizi naiz ni eta ez dut sufritu. Euskaraldiari buruz idatz nezakeen, eskerrak emateko euskarari bizkarra ez ematen lagundu gaituzuenoi, baina ez da hori gorputzak eskatzen didana.

Egunak daramatzat gai... [+]


Eragozpenak errepidean

Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]


Mercadona konspirazioa

Ez naiz oso konspirazio zalea. Eta are gutxiago naiz konspirazio zaleen zalea. Baina badago bat, hasieran sinesgogor harrapatu baninduen ere, luze gabe konbentzitu egingo nauena azkenean. Ikusiko zenuten zuen sare sozial gogokoenean bueltaka: Mercadona... [+]


Etxea

Etxea euskal ohitura zaharretan hildakoen eta bizirik zeudenen espazioa zen. Hilda jaiotzen ziren umeak edo bataiatu aurretik hildakoak kanpoko horma baten ondoan lurperatzen ziren, teilatuaren babesean. Abizenak ere etxe bati lotuta zeuden, etxeak ematen zion izena bertan bizi... [+]


Non molestatuko dut?

Imajinatu kiroldegiko igerileku bat, sei kortxo ilarekin. Lerro horietako baten aurrean zutunik zaude. Lehenengo kalean adineko bi andre-gizon ikusten dituzu, beraien taularekin astiro-astiro igeri egiten. Bigarren kalean, aldiz, bi neska gazte dabiltza bata bestea baino estilo... [+]


2025-05-28 | Mikel Zurbano
Baliabide publikoen kontrola

Trumpen muga zergen inguruko neurri ero bezain erratikoek ekarri dute Europako Batasuneko herrialde ugarik sektore eta enpresa kaltetuentzat dirulaguntzak bideratzea. Esate baterako, muga zergen gerrak kaltetutako enpresen aldeko14 mila milioi euroko plana onartu berri du... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Itzali sistema, piztu alternatibak

Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.


2025-05-21 | Iñaki Murua
Aldia itzalaz erditu zenekoa

Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]


2025-05-21 | Tere Maldonado
Pedagogismoa

Hezkuntzari buruzko eztabaidan, gutako batzuk erabiltzen ari garen neologismoa (uste dut horrela deitu ahal diogula) da pedagogismoa, agian azalpenik behar duena. Asmoa da pedagogiari aukera bat ematea, bi gauzak bereizita. Zientifizismoa eta zientziaren arteko bereizketan... [+]


Nazioaren pendulua, han eta hemen

Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]


Eguneraketa berriak daude