Lau urtean hobi frankistetatik 25.000 gorpu ateratzea espero du Espainiako Gobernuak
Espainiako Gobernuak “Memoria Demokratikoa” sustatzeko lege-proiektuaren baitan bultzatutako plana litzateke. Lege horrek erabat baliogabetzat jo nahi ditu frankismoko epaiketak eta Erorien Harana eraldatzea ekarriko luke, besteak beste.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Memoria Demokratikoaren Legeak "erabat baliogabetzat" joko ditu frankismoan egindako bermerik gabeko epaiketak, Naizek argitaratu duenez. Gainera, Espainiako Gobernuak egindako kalkuluen arabera, 25.000 bat hilotz berreskuratu ahal izango dituzte hobietatik.
Hori ez ezik, legearen aurreproiektuak Erorien Harana hilerri zibil bihurtzea aurreikusten du, kriptan dauden bi aldeetako 30.000 biktima baino gehiago omentzeko.
Erorien Harana hilerri zibil gisa berreraikitzeko, beneditarrei basilikaren zaintza kenduko zaie, baina oraingoz ez dago mahai gainean Francorentzat eraikitako hilobiaren ikonoa den gurutze handia eraistea.
Fundazio frankisten aurka
Orain izapidetzen hasi den legearen beste puntu aipagarrienetako bat honakoa da: funts publikoak jasotzen dituzten fundazio edo elkarteak debekatzea, "totalitarismoa sustatzen" edo "diktadura-figurak goraipatzen" badituzte –Europako beste herrialde batzuetan ere halako baldintzak daude diru-laguntzak jasotzeko–.
Carmen Calvo Espainiako Gobernuko presidenteordeak azaldu duenez, diktadurarekin lotura duten noblezia titulu guztiak kentzea ere proposatuko du testu berriak, Francoren dukerria kasu. Halaber, kondekorazioak kenduko dizkiete erregimen frankistarekin zerikusia duten eta aipamen horiek jaso zituzten pertsonei, besteak beste, aurtengo maiatzean hil zen Antonio González Pacheco –"Billy el Niño" ezizenez ezagunagoa– polizia torturatzaileari bere garaian emandakoa.
Biktimen zenbaketa
Hobien arloari dagokionez, oraindik berreskuratzeke dauden gorpuzkiak identifikatzen lagunduko duen DNA banku bat sortuko da, baina aurretik biktimen errolda ofiziala ere egin beharko da; izan ere, erregistro historikoak dauden arren, ez dago datu guztiz fidagarririk.
Oraingoz, eta araudi berria indarrean sartu arte, 2007ko Memoria Historikoaren Legearen babesean diru-laguntzak izapidetzen jarraituko du Espainiako Gobernuak, elkarteek gorpuak hobitik ateratzeko lanetan jarrai dezaten.
Lege berriak Auzitegi Gorenean salako Fiskaltza bat ere sortuko du, errepresioaren eta diktaduraren biktima izandakoen eskubideak babesteko. Familiak bertara joan ahal izango dira desagerpenen salaketak aurkeztera, Espainiak giza eskubideei buruz sinatutako nazioarteko aginduen babesean.
Diktadurak bereziki zapaldutako kolektiboei, hala nola emakume edo homosexualei eta ijitoei arreta eskaintzea jasotzen du lege-proiektuak. Ondare hori berreskuratzea ahalbidetzen duten artxiboen babesa, gertakari historiko errepresiboen ikerketa bultzatzea eta erbesteko dokumentu-funtsak Espainiara eramatea ere Memoria Demokratikoaren lege honetan sartzen direla adierazi dute.
Aparteko aipamena izango du hezkuntza-esparruak, “Memoria Demokratikoaren” azterketa bigarren hezkuntzako eta batxilergoko curriculumean eta irakasleen prestakuntzan sartuko baita.
Isunak
José Luis Rodríguez Zapateroren agintaldian onartutako Memoria Historikoaren Legeak ez bezala, aurreproiektu berriak zigor-araubide bat ere aurreikusten du, 150.000 eurorainoko isunak aurreikusten dituena kasu “oso larrietarako”, hala nola, hobi komunak suntsitzeagatik, gorpuzkiak baimenik gabe lekualdatzeagatik edo "memoria demokratiko" gisa aitortutako lekuetan kalteak eragiteagatik.
Nadia Calviñok aurreratu duenez, 2007ko Memoria Historikoaren Legea eguneratzen duen arau berri horren garapena oso luzea izango da, eta berau aplikatzeko "denbora asko" beharko denez, aurrekontuen bideragarritasuna bermatuko duten lau urteko planak aurreikusi dituzte.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.