ELA Madrilen hainbat talde parlamentariorekin bildu da (PSOE, PDECat, ERC, Unidos-Podemos eta EH Bildu), baita Magdalena Valerio Lan ministroarekin ere. EAJrekin bilera Bilbon izan da, EBBko hiru kiderekin. ELAk eskatu zituen bilera hauen helburua zela azaltzea lan erreformek izan dituzten eragin larriak eta talde horiek mugiaraztea, kalte haiek bertan behera gera daitezen urratsak egin ditzaten. Hori izan zen talde horietako batzuren konpromisoa. ELAk, besteak beste, garrantzia eman dio datu bati: negoziazio kolektiboa “estatalizatzeak” soldaten jaitsiera dakar.
Zertan datza estatalizazioa? Legeak aukera ematen du estatu mailako lan-hitzarmenen bidez gure herrian negoziazio kolektiboa galarazi edo mugatzeko. Aukera hori Zapateroren lan erreformak eman zuen, eta CCOOk, UGTk eta Espainiako patronalak baliatu egiten dute. Negoziatzeko ahalmena eragotzi edo mugatzeak lan baldintzetan ondorio oso gogorrak ditu. Esaterako, kolektibitateetako emakumeei estatuko sukaldaritza hitzarmena aplikatuko balitzaie Ostalaritzako euskal hitzarmenen ordez –hau da CCOO, UGT eta espainiar patronalaren asmoa– urtean 60 ordu gehiago lan egin beharko lukete, baina soldata erdiaren truke.
Bere proposamenean ELAk ez die ukatzen CCOO, UGT eta patronalari estatu mailako hitzarmenak negoziatzeko aukera, beste modurik ez dagoen probintzietan bederen. Sindikatuak beste zerbait eragotzi nahi du: Estatu eremuko sektore- edo enpresa-hitzarmenek galaraztea beste edozein eremu geografiko edo funtzionaletan lan-baldintza hobeak negozia daitezen. Hau, zalantzarik ez dugu egiten, langileak pobretzeko estrategia baita.
ELAk ohartarazi du negoziazio kolektiborako ahalmena galtzeak, non eta zer negoziatu dezakegun erabakitzeko aukera kentzeak, eragiten dituen kalte larriez: Soldatak urritu egiten dira; lan-baldintzak okertu; zerga gutxiago biltzen da; kohesio soziala hondatzen da...
ELAk ohartarazi du negoziazio kolektiborako ahalmena galtzeak, non eta zer negoziatu dezakegun erabakitzeko aukera kentzeak, eragiten dituen kalte larriez: Soldatak urritu egiten dira; lan-baldintzak okertu; zerga gutxiago biltzen da; kohesio soziala hondatzen da... Soldaten jaitsierak arlo guztietan ditu eraginak: esaterako, enpresen etekinak markak hausten ari dira, gure jendea esplotatzeko aukera handiagoa baitute (horregatik ari dira hoteletako gela garbitzaileak esternalizazioaren aurkako borrokan). Beraz, uste dugu gure esku dagoen guztia egin behar dugula lege bidegabe hau aldarazteko; bidegabea, lan baldintzak hondatzen dituelako eta gure herrian demokratikoki hautatutako ordezkaritza sindikala gutxiesten duelako. Estatuko hitzarmen horiek sinatzen dituztenei ez die axola hemengo hitzarmenak –esaterako ostalaritzakoak– sinatzen ditugunok ordezkaritzaren %80a ere izatea: inpugnatu egiten dituzte auzitegiek indargabetu ditzaten.
Bada, Madril eta Bilboko bileretan talde parlamentario bat ere ez da agertu gure eskariaren aurka, ezta Valerio ministroa ere. PSOEko ordezkariek hitzez hitz bi gauza esan zituzten: “Ondo azaldu duzue zuena” eta, funtsean, “kontua da jendearen bizimodua hobetzea”. Hala baita: hori da guk nahi duguna. Ministroarekin izandako bileran bozeramaile batek esan zigun gure posizioa “ulergarria eta arrazoizkoa” zela. Beraz, gaia konponduta al dago? Ez, inola ere ez. Badakigu patronalak eta sindikatuak estatu mailan presio gogorrak ari direla eragiten egitura bidegabe eta antidemokratiko hori alda ez dadin.
Espainiako Bankuak proposatu zuen, krisi honen hasieran, hitzarmenen negoziazioa bi eremutan egin behar zela: Batetik, enpresan; horretarako ezarri zuten enpresa-hitzarmena aplikatzeko lehentasuna. Bestetik, Estatuan, lurralde mailako sektore-hitzarmenak (alegia, “probintzialak”) desagerraraziz. Espainiako Bankuak posizio horren aldeko argudio bat eman zuen: bietako batean ere ez da oposizio sindikalik izango. Indar sindikalik ez dagoenez, dio Bankuak, enpresek bi eremu horietan nahi dutena egin ahal izango dute. Eta egiaz ez dakigu estatu mailako sektore-hitzarmen baten inguruko azken greba noiz izan den ere.
PSOEk Kongresuan ez du gehiengorik, eta beste taldeen babesa behar du
“lan erreformaren alderik kaltegarrienak” aldatzeko, partzialki bada ere. Egia da ere PSOEko ahots guztiak ez datozela bat: Nadia Calviño Ekonomia ministroa duela gutxi Londresko Cityan izan zen, eta Rajoyren erreformaren punturik gogorrenak mantentzearen alde mintzatu zen
Alabaina, gogoratu beharra dago PSOEk Kongresuan ez duela gehiengorik, eta beste taldeen babesa behar duela “lan erreformaren alderik kaltegarrienak” aldatzeko, partzialki bada ere. Eta egia da ere PSOEko ahots guztiak ez datozela bat: Nadia Calviño Ekonomia ministroa duela gutxi Londresko Cityan izan zen, eta Rajoyren erreformaren punturik gogorrenak mantentzearen alde mintzatu zen. Beraz, zalantzan jar daiteke espainiar Gobernuak benetan indargabetu nahi ote dituen Rajoyren erreformaren edukirik latzenak (hitzarmenen ultraaktibitatea, enpresa-hitzarmenen lehentasuna...). ELAk ohartarazi nahi du gainerako talde parlamentarioen jarrera erabakigarria izango dela gauzak onerako mugi daitezen.
Horregatik izan ditugu bilera horiek. Unidos-Podemosekoek esan ziguten euren negoziazio kolektibo ereduan eremu apalagoko hitzarmenak soilik goragoko eremukoa hobetzeko balio behar duela. Gu horrekin bat gatoz. EH Bilduk esan zigun gure proposamena “ondo planteatuta” zegoela, eta hau dela aurrera egin dezan “unerik egokiena”. ERC bat zetorren ezarritako erreformen aurkako jarreran, eta gehiengoek zein eremutan negoziatu hautatzeko eskubidea dutela. PDECat ados zegoen euskal errealitate sindikala, Estatukoak ez bezalako gehiengoekin, errespetatu egin behar dela. Eta EAJk esan digu “espainiar Gobernuan ateak irekitzen” saiatuko dela. Hain zuzen, 1994an EAJrekiko lankidetza posible izan zen, hemengo negoziazio kolektiboa bermatzeko helburuarekin. Gaur ez luke zertan desberdina izan.
ELAk bere proposamena talde parlamentario guztiei helaraziko die. Bileretan izan ziren indar politikoek bultza ditzakete -eta bultza behar dituzte, gure ustez- aldaketa horiek. Askatasun sindikala aitortzen bada ezinbestekoa da bere oinarrizko osagai baliagarria, negoziazio kolektiboa, garatzeko aukera izatea, hautatu gaituen euskal langile-klasearen zerbitzutan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]
Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]
Behin batean, esku bakoitzean sei hatz zituen ume bat ikusi zuen Kelly doktoreak. Gurasoek ebakuntza egiteko erabaki irmoa hartua zuten, baina umeak ez zuen nahi. Mutikoak sei edo zazpi urte izango zituen, eta ederra zen.
– Ez! Nahi ditut denak. Nireak dira eta nahi... [+]
Egia esan, ez dakit nola hasi zen, hedabideetan, kirolarien elkarrizketetan, egia esan errepikatzeko ohitura. Pilotariak, txirrindulariak, futbolariak… Aipamen hori egin ezean, gezurra esango zuten? Ebanjelioetako Benetan diotsuet imitatu nahia?
Hedabideetan ere agertu... [+]