Madrildik itzulita
ELA Madrilen hainbat talde parlamentariorekin bildu da (PSOE, PDECat, ERC, Unidos-Podemos eta EH Bildu), baita Magdalena Valerio Lan ministroarekin ere. EAJrekin bilera Bilbon izan da, EBBko hiru kiderekin. ELAk eskatu zituen bilera hauen helburua zela azaltzea lan erreformek izan dituzten eragin larriak eta talde horiek mugiaraztea, kalte haiek bertan behera gera daitezen urratsak egin ditzaten. Hori izan zen talde horietako batzuren konpromisoa. ELAk, besteak beste, garrantzia eman dio datu bati: negoziazio kolektiboa “estatalizatzeak” soldaten jaitsiera dakar.
Zertan datza estatalizazioa? Legeak aukera ematen du estatu mailako lan-hitzarmenen bidez gure herrian negoziazio kolektiboa galarazi edo mugatzeko. Aukera hori Zapateroren lan erreformak eman zuen, eta CCOOk, UGTk eta Espainiako patronalak baliatu egiten dute. Negoziatzeko ahalmena eragotzi edo mugatzeak lan baldintzetan ondorio oso gogorrak ditu. Esaterako, kolektibitateetako emakumeei estatuko sukaldaritza hitzarmena aplikatuko balitzaie Ostalaritzako euskal hitzarmenen ordez –hau da CCOO, UGT eta espainiar patronalaren asmoa– urtean 60 ordu gehiago lan egin beharko lukete, baina soldata erdiaren truke.
Bere proposamenean ELAk ez die ukatzen CCOO, UGT eta patronalari estatu mailako hitzarmenak negoziatzeko aukera, beste modurik ez dagoen probintzietan bederen. Sindikatuak beste zerbait eragotzi nahi du: Estatu eremuko sektore- edo enpresa-hitzarmenek galaraztea beste edozein eremu geografiko edo funtzionaletan lan-baldintza hobeak negozia daitezen. Hau, zalantzarik ez dugu egiten, langileak pobretzeko estrategia baita.
ELAk ohartarazi du negoziazio kolektiborako ahalmena galtzeak, non eta zer negoziatu dezakegun erabakitzeko aukera kentzeak, eragiten dituen kalte larriez: Soldatak urritu egiten dira; lan-baldintzak okertu; zerga gutxiago biltzen da; kohesio soziala hondatzen da...
ELAk ohartarazi du negoziazio kolektiborako ahalmena galtzeak, non eta zer negoziatu dezakegun erabakitzeko aukera kentzeak, eragiten dituen kalte larriez: Soldatak urritu egiten dira; lan-baldintzak okertu; zerga gutxiago biltzen da; kohesio soziala hondatzen da... Soldaten jaitsierak arlo guztietan ditu eraginak: esaterako, enpresen etekinak markak hausten ari dira, gure jendea esplotatzeko aukera handiagoa baitute (horregatik ari dira hoteletako gela garbitzaileak esternalizazioaren aurkako borrokan). Beraz, uste dugu gure esku dagoen guztia egin behar dugula lege bidegabe hau aldarazteko; bidegabea, lan baldintzak hondatzen dituelako eta gure herrian demokratikoki hautatutako ordezkaritza sindikala gutxiesten duelako. Estatuko hitzarmen horiek sinatzen dituztenei ez die axola hemengo hitzarmenak –esaterako ostalaritzakoak– sinatzen ditugunok ordezkaritzaren %80a ere izatea: inpugnatu egiten dituzte auzitegiek indargabetu ditzaten.
Bada, Madril eta Bilboko bileretan talde parlamentario bat ere ez da agertu gure eskariaren aurka, ezta Valerio ministroa ere. PSOEko ordezkariek hitzez hitz bi gauza esan zituzten: “Ondo azaldu duzue zuena” eta, funtsean, “kontua da jendearen bizimodua hobetzea”. Hala baita: hori da guk nahi duguna. Ministroarekin izandako bileran bozeramaile batek esan zigun gure posizioa “ulergarria eta arrazoizkoa” zela. Beraz, gaia konponduta al dago? Ez, inola ere ez. Badakigu patronalak eta sindikatuak estatu mailan presio gogorrak ari direla eragiten egitura bidegabe eta antidemokratiko hori alda ez dadin.
Espainiako Bankuak proposatu zuen, krisi honen hasieran, hitzarmenen negoziazioa bi eremutan egin behar zela: Batetik, enpresan; horretarako ezarri zuten enpresa-hitzarmena aplikatzeko lehentasuna. Bestetik, Estatuan, lurralde mailako sektore-hitzarmenak (alegia, “probintzialak”) desagerraraziz. Espainiako Bankuak posizio horren aldeko argudio bat eman zuen: bietako batean ere ez da oposizio sindikalik izango. Indar sindikalik ez dagoenez, dio Bankuak, enpresek bi eremu horietan nahi dutena egin ahal izango dute. Eta egiaz ez dakigu estatu mailako sektore-hitzarmen baten inguruko azken greba noiz izan den ere.
PSOEk Kongresuan ez du gehiengorik, eta beste taldeen babesa behar du
“lan erreformaren alderik kaltegarrienak” aldatzeko, partzialki bada ere. Egia da ere PSOEko ahots guztiak ez datozela bat: Nadia Calviño Ekonomia ministroa duela gutxi Londresko Cityan izan zen, eta Rajoyren erreformaren punturik gogorrenak mantentzearen alde mintzatu zen
Alabaina, gogoratu beharra dago PSOEk Kongresuan ez duela gehiengorik, eta beste taldeen babesa behar duela “lan erreformaren alderik kaltegarrienak” aldatzeko, partzialki bada ere. Eta egia da ere PSOEko ahots guztiak ez datozela bat: Nadia Calviño Ekonomia ministroa duela gutxi Londresko Cityan izan zen, eta Rajoyren erreformaren punturik gogorrenak mantentzearen alde mintzatu zen. Beraz, zalantzan jar daiteke espainiar Gobernuak benetan indargabetu nahi ote dituen Rajoyren erreformaren edukirik latzenak (hitzarmenen ultraaktibitatea, enpresa-hitzarmenen lehentasuna...). ELAk ohartarazi nahi du gainerako talde parlamentarioen jarrera erabakigarria izango dela gauzak onerako mugi daitezen.
Horregatik izan ditugu bilera horiek. Unidos-Podemosekoek esan ziguten euren negoziazio kolektibo ereduan eremu apalagoko hitzarmenak soilik goragoko eremukoa hobetzeko balio behar duela. Gu horrekin bat gatoz. EH Bilduk esan zigun gure proposamena “ondo planteatuta” zegoela, eta hau dela aurrera egin dezan “unerik egokiena”. ERC bat zetorren ezarritako erreformen aurkako jarreran, eta gehiengoek zein eremutan negoziatu hautatzeko eskubidea dutela. PDECat ados zegoen euskal errealitate sindikala, Estatukoak ez bezalako gehiengoekin, errespetatu egin behar dela. Eta EAJk esan digu “espainiar Gobernuan ateak irekitzen” saiatuko dela. Hain zuzen, 1994an EAJrekiko lankidetza posible izan zen, hemengo negoziazio kolektiboa bermatzeko helburuarekin. Gaur ez luke zertan desberdina izan.
ELAk bere proposamena talde parlamentario guztiei helaraziko die. Bileretan izan ziren indar politikoek bultza ditzakete -eta bultza behar dituzte, gure ustez- aldaketa horiek. Askatasun sindikala aitortzen bada ezinbestekoa da bere oinarrizko osagai baliagarria, negoziazio kolektiboa, garatzeko aukera izatea, hautatu gaituen euskal langile-klasearen zerbitzutan.
Adolfo Muñoz Txiki, ELAko idazkari nagusia
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Bi urtetik behin gertatu bezala, badator berriz ere Korrika gurera. Herri euskaldun batean amesten dugun gazteoi ezinbesteko zaigu ekimen hau gure buruan kokatzea, bi urterik behin bada ere, zentroan kokatzea. Ez zen nolanahiko apustua izan bere garaian ez. 1980an, aurreko urteetan taberna bateko mahai inguruan ernaltzen hasitako ideiari hasiera eman zitzaion; eta horrela, herri honen euskalduntzearen alde inoiz egindako ekimen handienetariko bat martxan jarri zen. Euskal Herriaren eraikuntzan... [+]
Azken egun hauetan, milaka ikusten dira Korrikaren aldeko antolatzen diren ekitaldiak, iragarkiak, albisteak eta bakoitzaren herrira heltzeko irrikak. Aurten ikus izan dezakegu bereziki, Korrikaren ibilbideak nola islatzen duen euskarak hamarkada gutxi horietan egindako bidea.
Datorren martxoaren 21erako baterajotze nazionala deitu du Iruñerriko Autodefentsa Sareak. Euskal Herrian zabaltzen hasia da manifestaziora bertaratzeko deia, eta horrekin batera, Eunate ikastetxetik zein hezigune guztietatik bideobigilantzia kamerak kentzeko beharra. Ikasturte hasieran jarri zituzten kamerak Eunaten, bertako ikasleen, gurasoen eta langileen oniritzi gabe. Gainera, Ikasle Mugimenduak salatu duenez, ikasleen askatasun politikoen –jardun politikoa normaltasunez... [+]
Bi greba feminista bizi izan ditut. Bi baino ez dira izan, baina dagoeneko urrun geratzen zaizkit bestelako martxoaren 8ak, “zorionak” ematen zizkigutenak, lore edo bonboi forma zutenak, etxeko zaintzailerik onena izaten jarraitzera gonbidatzen zintuztenak. Ez dago urrun denboran, baina bai espazioan –fisikoan eta mentalean–, nirean behintzat. Hori lorpen ideologiko bat iruditzen zait, pauso bat. Greba batek inplikazioak eskatzen ditu, grebak deserosoak dira, eta... [+]
Greziar mito zaharrak dio Medusa emakume ezinago eder eta erakargarria zela. Poseidonek Medusa bortxatu ostean, Atenea Jainkosak, amorruaren amorruz, Medusa zigortu eta munstro bilakatu zuen. Ilearen partez hamaika sugedun mataza ezarri zion buruan eta begietara begiratzera ausartzen zen edonor harri bihurtzen zuen. Justizia patriarkala ez da gure garaietako asmakizuna.
Kontakizuna erabat misoginoa den arren, gu, emakumeok*, bagara, nola edo hala, gure mendeko Medusak. Eder eta isilik nahi... [+]
Otsailaren 2an, larunbat arratsaldean, berrehun bat jende, horiz jantziak, ikusi nituen Pannecau zubian bilduak, heldu den agorrileko iragarria den G7 gailurra aipatzen zuen euskal iraultzaile profesional baten hitzak kartsuki entzuten. Txirrita-k maiteko zuen: frantses euskaldun banderekiko hagak airean zebiltzan, nahiko giro lasaian hemen, gainerako eskualdeei konparatuz.
Badu lau hilabete orain mugaz honaindiko aktualitateak hori kolorea duela eta jazarraldi nahikundeak plazaratzen... [+]
Hiru dira, eta ez bi, prostituzioaren inguruko jarrera nagusiak: erregulazionismoak lanbide bat gehiagotzat dauka prostituzioa eta legeztatu egin nahi du “sexu-langileen” eskubideak bermatzeko xedez; prohibizionismoak prostituzioaren eta prostituzioan ari diren emakumeen aurka jarduten du; abolizionismoak, azkenik, prostituzio-eskaria desagerrarazi nahi du. Nola? Proxeneta eta putazaleak zigortuz eta prostituzioan diharduten emakumeei alternatibak eskainiz eta lagunduz. Horretarako... [+]
Txiki Parketan, erraz ezagutzekoak diren koloreek osatzen dute mundua: horia hori da eta berdea berde, tarteko ñabardurarik gabe. Formak ere aise atzematen dira: leunak dira izaten, haurrei min ematen ahalko liekeen ertz edo puntarik gabeak. Azalera suabe eta beratz horien artean, umeek abenturak bizitzearen zirrara sentitzeko aukera dute, baina sekulan arriskuan egon gabe; gero gurasoei harro kontatzen ahal diete zeinen ausartak izan diren.
Eskoletako jangelak, elikadura burujabetza sustatzeko espazio gisa hartzen ditugu. Bertan bat egiten dute justiziak, hezkuntza baliabideek, ekonomia zirkularrak, zaborren kudeaketak eta praktika egokien defentsak; eredu sozialaren aldaketa iruteko tresna bikaina dira.
Jangela ereduaren gaineko gure ardura ez da gaur goizekoa. Egungo eredua agortuta zegoela ikusita, duela bi urte Jantokitik Jangelara lantaldea martxan jarri genuen sindikatuan. Garai berean catering enpresen iruzurraren kasua... [+]
Bankuetako presidenteek, hala nola patronal handietakoek, euren enplegatuen aldarrikapen-mugimendu orori indarkeria erabiltzea egotzi izan diote (grebak, pankartak, “obrero kaleratua, nagusi urkatua” eta antzeko simulazioak…), baita gizarteko beste sektore anitzi ere, askotan “estortsio terroristaren” pare jarriaz, ETAren zerga iraultzailearen antzera. Bada, gaur bankarien biolentziaz hitz egingo dugu, zehazki BBVAko presidenteak erabilitakoaz.
