Lurretik eta lurrarekin errespetuz lanean
2015ean abiatu zuten Sasiaingo Baratza proiektua Abaltzisketan. Garbiñe Arregi Ormaetxea Sasiaingo kideak urtebete egin zuen Irlandan nekazaritza ekologikoarekin lotutako proiektuetan boluntario eta langile, eta han hartutako esperientzia eta ezagutzak hona ekarri eta nekazaritzatik bizitzeko erronkari ekitea erabaki zuen. “Lurretik bizitzea eta elikadura osasuntsu bat eskaintzea da proiektuaren helburua, gertutasuna oinarri hartuta”, azaldu du.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hasieratik zuen argi bestelako nekazaritza eredu baten alde egin nahi zuela: gertukoa, txikia eta ekologikoa. Permakulturaren inguruko ikastaro batean Arabako Sustraiak Habitat Design kooperatiba ezagutu zuen, eta haien laguntzarekin hainbat aldaketa egin zituen proiektua martxan jarri eta bi urtera: “Nirea bezalako proiektuak laguntzen dituzte, eta haien aholkularitza izan genuen: proiektuaren diseinu aterrazatua egin ziguten beraiek, eta permakultura teknikak ikasten ere aritu ginen”.
Baratzean aritzen dira batez ere Sasiango kideak, eta inguruko kontsumo taldeetan saltzen dituzte beraien produktuak. Baina barazkiez gain, baso jangarria eta animaliak ere badituzte: ardiak, behorra eta ahuntzak. Arrautzak eta sagar zukua ere saltzen dituzte. “Frente asko ditut irekiak eta jendearen beharra dago, baina beti eduki dut inguruko jendearen kolaborazioa eta boluntarioak ere hartzen hasi nintzen duela bi urte”. Bera Irlandan aritu bezala, baserriko lanetan laguntzen diote woofer boluntarioek orain (loaren eta mantenuaren truke denboraldi batez lan egiten dute wooferrek). Ematen dioten laguntzaz gain, kanpoko jendearekin hartu-emana izateko eta haiengandik ikasteko ere balio diola kontatu du.
Bestelako ekimenak eta auzolanak
Sendabelarren munduarekin harremana duen biologo batekin elkarlanean dabil proiekuko kidea azken aldian, eta berarekin hainbat tailer egitea planteatzen ari da. Horrez gainera, parte hartzen duen kontsumo taldeko jendearekin eta inguruko lagunekin auzolanak ere egin izan ditu Sasiainen: “Negutegia handitzen aritu ginenean, esaterako, herriko jendeak eta bizilagunek asko lagundu ziguten, eta gure inguruan egiten diren beste auzolanetan parte hartzen saiatzen gara”.
Koronabirusaren krisiak eragindako kalte guztiekin batera, bere alde ona ere eduki duela uste du, jendartea gertuko kontsumoaren garrantziaz pixkanaka jabetzen hasteko balio izan duelako: “Badirudi gertukoari eta kimikorik gabe ekoitzitakoari pixkanaka balore handiagoa ematen zaiola”.
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]